بایگانی برچسب: s

به جز دیوان‌سالاری چه راهی داریم؟!

حجت الاسلام قنبریان از الگوی مدیریت پیامبر (ص) می‌گوید که علی‌رغم داشتن تشکیلات و نظم، مشکلات دیوان‌سالاری را نداشت. از قضا این الگو را  در گذشته تجربه کرده و پاسخ هم گرفته‌ایم!

پیامبر در مرحله نظام سیاسی، یک تشکیلات اداری ساخت؛ کسانی را به عنوان دبیران و نویسندگان، کارشناس تخمین، عامل گرفتن صدقات و  مالیات و امثال این ها قرار داد.

اما دیوان سالاری نداشت. دیوان‌سالاری یک پدیده مدرن است؛ وقتی است که ما به این نظام دیوانی اصالت می‌دهیم. دوم اینکه تمرکز گرایی می‌کنیم.

شهید بهشتی می‌گفت در عین حالی که به نظم نیاز داریم، تمرکز گرایی نباید باشد. در دیوان‌سالاری ما به نظام اداری اصالت می‌دهیم، بدون اینکه خروجی واقعی را بخواهیم.

اما تشکیلات، ساختاری است چابک که خروجی نهایی را محقق کند. مدیریت جهادی که می‌گوییم یعنی همین؛ حتما به نتیجه برسد. تشکیلات پیامبر بدون  تمرکز بر نظام دیوانی به خروجی می‌انجامید. ما قطعا یکی از مشکلاتمان که باید بُعدِ نهضت آن را چابک کند همین دیوان سالاری است.

این آرزو نیست جز خاطرات ماست! ما اوایل انقلاب جهاد سازندگی را درست کردیم که اولاً شورایی اداره می‌شد، ثانیاً از پایین به بالا بود.  تمرکز گرا نبود؛ از بالا به شکل کارتابل همه چیز ابلاغ بشود نبود!

امپراطور ژاپن به آقای رفسنجانی گفته بود برای ما حیرت انگیز است یک سازمانی (جهاد سازندگی) توانسته باشد اینقدر توسعه درست بکند!

باید برگردیم تاریخ شفاهی آن دوره را بخوانیم و بازسازی بکنیم.

فهرست بخشی از مطالب حجت الاسلام قنبریان در حوزه جمهوریت و مردم‌سالاری دینی

 

روز جمهوری اسلامی

دوازده فروردین

افکار عمومی!

سخنرانی اول فروردین رهبر انقلاب اسلامی جزء سخنرانی های کلیدی و مهم سالانه ایشان است. امسال یک مفهوم مردم سالار در آن پرتکرار و دارای وزن ویژه بود: افکار عمومی!

 

  • “مسائل اساسی باید با افکار عمومی مطرح بشود”
  • “جوانهای صاحب فکر درباره مسائل مهمی که با افکار عمومی مطرح می شود، فعال می شوند و آن را به نصاب لازم می رسانند”
  • “اگر افکار عمومی استقبال نکند از یک فکر، این فکر به عمل و تحقق نمی رسد؛ صرفاً یک امواجی در فضا خواهد بود، یک چیزی انسان می گوید، بعد هم فراموش می شود؛ یا چند سطر بر روی کاغذ!”
  • “برای اینکه خواسته ها و مطالبات بزرگ تحقق پیدا بکند، باید با مردم، با صاحبان فکر با افکار عمومی مردم مطرح بشود”.
  • “مایلم افکار عمومی این مطالب را مورد توجه قرار بدهد، در افکار عمومی تصویب بشود و منتشر بشود”.
  • “باید اینها [حوادث و مشکلات و ضربات دشمن] را با مردم در میان بگذاریم، مردم باید بدانند”.

 

توجه به افکار عمومی، پیشفرض و لوازم خاص خود را می طلبد:

 

  • پیشفرض اش مفتون بودن مردم، باز کردن گره ذهنی یا رفع ابهام و درآوردن جوانان از فتنه رسانه ها نیست؛ بلکه “به نصاب رساندن اندیشه های نو با فعال شدن جوانهای صاحبان فکر است”!
  • یک مونولوگ و از سنخ اسمع افهم نیست؛ “جای تصویب مطالب مهم است”؛ پس لاجرم یک جریان یکسویه نیست؛ رد و ابرام و مباحثه در آن جدی است!
  • “جای طرح مسائل اساسی و حوادث مهم کشور است”؛ لذا گزینشی نیست که هر مساله صلاح دیده شد، از باب تبیین برای جامعه بیان شود و هرکدام به صلاح دیده نشد، سربسته بماند یا در محفل های محدود تصمیم گیری شود!
  • “بدون طرح شدن مسائل اساسی و تصویب و انتشار در افکار عمومی، ایده ها و افکار نو، امواجی در فضا و سطوری بر کاغذ می مانند”!

 

کاش درصدی از فعالیت جهاد تبیین هم برای این مفهوم مبارک و لوازم و امتدادهای آن مصرف شود.

 

محسن قنبریان

سخنرانی/ امامتِ امت!

سخنرانی ایراد شده توسط حجت الاسلام قنبریان در رویداد ملی روایت فتح در مورخه ۲۳ اسفند ماه ۱۴۰۱ با عنوان «امامتِ امت!» منتشر می‌شود.

 

  • امامت امت، گام سوم مردم سالاری دینی و وعده تمدنی قرآن به مستضعفین(۵/قصص) و تحقق جامعه تراز اسلامی(۱۴۳/بقره) است.
  • گام اول: نقش مردم در تشکیل حکومت
    امام فرمود: تشکیل حکومت بستگی دارد به رای اکثریت مردم.
  • گام دوم: حکمرانی واقعی مردم در همه مسائل حکومت.
    رهبر انقلاب: مردم سالاری دینی یعنی بر اساس اسلام، سالار زندگی جامعه خود مردمند.
    – مثال عینی در اقتصاد و فرهنگ…
  • گام سوم: امامتِ امت
    امام خمینی در پیام ۱۲فروردین۵۸ از آن گفت: امامت امت و تحقق آیه ۵قصص
    – امامتِ امت: “خود امامی” و بی نیازی از ولیّ نیست؛ چنانچه امیرالمومنین کوفه را سرزنش می کرد: کَاَنَّ کُلَّاً مِنهُم اِمامُ نَفسِه!
    – یکی شدن با امام است؛ چنانچه امام خمینی می فرمود: همه ملت رهبرند، همه بیدار شده اند.
    – جامعه گوسفندان، امام نمی شود؛ حتما باید گام دوم را بگذراند و حتی خطا و تصحیح کند تا امام شود!
    – آنوقت “لتکونوا شهداء” می شود؛ الگوی ملتهای دیگر و شروع یک عصر تازه…

دریافت سخنرانی «امامتِ امت!» | “دریافت از پیوند کمکی

سخنرانی/ ولایت طرفینی مردان و زنان جامعه

ارائه دهنده: ناقد: دبیر علمی:
حجت الاسلام‌ محسن قنبریان حجت الاسلام محمدحسین رضازاده حجت الاسلام مهدی رهنما
زمان: دوشنبه ۲۲ اسفند ماه ۱۴۰۱ / مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (ع)

 

  • ارائه:
    – معنای لغوی و اصطلاحی ولایت/ تقسیم ولایت (یکطرفه: بالتولیه و بغیر التولیه/ دو طرفه)
    – چیستی و امکان ولایت طرفینیِ عمومی
    – دلیل و اثبات این ولایت (ولایت بودن/ همگانی بودن/ طرفینی بودن/ شامل زنان بودن)
    – و…

 

  • نقد:
    – ارائه و کبرای بحث مورد نقد ناقد محترم قرار نگرفت! و از موضع “اصل بر ترجیح خانه نشینی زنان” ، به مباحث حضور اجتماعی زن و بخصوص مطالب حجت الاسلام قنبریان در برنامه جهان آرا نقدهایی وارد شد…

 

  • چالش:
    – گلایه ارائه کننده از اینکه که چرا موضوع نشست و ارائه مورد نقد واقع نشد یا اینکه چرا این مجال علمی از اول برای همان موضوع حضور اجتماعی زن اختصاص نیافت و غافلگیرانه بدان سو برده شد؟!
    – پاسخ به اشکالات ناقد از سوی ارائه کننده…
    – مشارکت برخی فضلای حاضر در نشست در اشکال و جوابها…

دریافت نسخه کامل «ولایت طرفینی مردان و زنان جامعه» | “دریافت از پیوند کمکی


* مطالب مرتبط:

 

فایل صوتی قسمت ارائه:

ولایت طرفینی مردان و زنان جامعه

حجت الاسلام قنبریان/ کرسی علمی_ترویجی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) / ۲۲ اسفند۱۴۰۱

(ارائه ای منظم با ادبیات فقهی از ولایت طرفینی و بودن زنان در این ولایت)

 

مقدمه:

  • ولایت در لغت و اصطلاح
    – ولایت مقابل عداوت است نه محبت پس نوعی فعل هم در خود دارد. تصرف در امور دیگری
    – در اصطلاح فقه، سلطه بر غیر است.
  • تقسیم ولایت: یکطرفه/ دوطرفه
    – ولایت یکطرفه دو درجه دارد: بغیر التولیه/ بالتولیه
    – بغیر التولیه، تسلط و سلطه و شبیه حق / بالتولیه، تسلیط و مفوض علیه و شبیه حکم
    نمایندگان ولی فقیه، تولیت دارند نه ولایت.
    در ولایت یکطرفه برای زن تفکیک ایندو درجه ولایت باید لحاظ شود: ولایت ندارد یا تولیت هم نمیشود داشته باشد؟!
  • ولایت دوطرفه:
    چیستی و امکان این ولایت
    مگر مومن، قاصر است که مومن دیگری ولیّ او شود؟!
  • اثبات و دلیل این ولایت
    – آیات ۷۱توبه و ۷۲انفال
    – اخبار در مقام جعل و انشاءِ ولایت
    – طرفینی است (بعضهم اولیاء بعض)
    – اثبات عمومی بودن است…
    – اثبات شامل زنان شدن…
  • مثل ولایت یکطرفه، روی دیگر این ولایت، مأوا دادن و نصرت است؛ نه اینکه ۷۲انفال تأویل ۷۱توبه باشد!
  • یک مرتبه ضعیف تر ولایت طرفینی هم هست که شرط مسلمانی هم ندارد و روایات صحیح دلالت برآن دارد (که مجال طرحش نشد)

دریافت نسخه ارائه «ولایت طرفینی مردان و زنان جامعه» | “دریافت از پیوند کمکی

سخنرانی/ فاطمه، مردم، فتنه گران

سخنرانی با موضوع «فاطمه، مردم، فتنه گران» ایراد شده توسط حجت الاسلام قنبریان منتشر می‌شود.

دریافت جلسه اول «فاطمه، مردم، فتنه گران» | “دریافت از پیوند کمکی

دریافت جلسه دوّم «فاطمه، مردم، فتنه گران» | “دریافت از پیوند کمکی

دریافت جلسه سوّم «فاطمه، مردم، فتنه گران» | “دریافت از پیوند کمکی

ادامه خواندن سخنرانی/ فاطمه، مردم، فتنه گران

صدا و سیما/ علامت

یزیدی که بود ، حسینی که هست

گفتگوی ویژه با حجت الاسلام محسن قنبریان

زمان پخش: شبکه دو سیما، ساعت ۲۳:۳۰
ساعت تکرار روز بعد ۸:۰۰ و ۱۴:۲۰

فسق یزیدی، فسق ابلیسی!

  • چرا اباعبدالله(ع) در اعلامیه های نهضت این همه بر فسق یزید تاکید دارد؟!
  • فسق پسا کفر ، فسق پساجورِ یزید!

فسق شهروندی، فسق حاکم!

  • سیدالشهداء(ع) حزب اللهی ای بود که بر فسق بیشتر از بی عدالتی و جور حساس باشد؟!
  • تفاوت برخورد با فرزدق و یزید!

فسقِ دین ساز!

  • فسق پسا کفر در ۵۵ نور!
  • تمکن دین ، همان ناپلئونیسم است؟!
  • دین فردی، جمعی و اجتماعی
  • ارتجاع از تحقق کامل دین، اصل فسق است!

فسق یزیدی و حلال کردن حرام!

  • از کوهسار یزید فسق به مجتمع اسلامی سرازیر و بعد آنرا حلال هم میکرد!
  • استفزاز ابلیسی در دوره یزید!
  • اگر خون حسین(ع) نبود شاید افطار یا شب عید فطر، شراب جزء مناسک رمضان می شد!(چنانچه در مسیحیت شد)
  • ثمره خون حسین(ع)، جداشدن منصب فتوا از منصب حکومت!

ارائه ها و گفتگوهایش را هرشب ۲۳:۳۰ از شبکه دو و تکرار را ساعت ۸ و ۱۴:۲۰ ببینید!

حاکم جائر وقتی فاسق هم شود، جامعه را دچار ضیم می کند!

برایتان عجیب است که فسق حاکم، حرام را حلال کند؟!

چند نمونه معاصر:

  • شراب در مسیحیت
  • همجنس بازی و کلیسا
  • مسجد لیبرال برلین (گوته – ابن رشد)
    عده ای به فسق حاکم در آمده و عده ای قربانی فسق آنها می شوند!
  • “فسقِ دزدی”، مال دیگران را و “فسقِ تجاوز”، ناموس دیگران را قربانی می کند!
  • ضیم، ظلم همراه با ننگ است و محصول حاکم جائری است که علنا هم فسق می ورزد!
    ضیمِ عمومی میمون بازیِ یزید!

کشف حجابِ یزیدی!

آیه سوره نور حجاب عمومی برای زنان

سه مرحله کشف حجاب:

  1. حکم حکومتی منع حجاب سر بر کنیزان!
    بعدا کنیزان زیبای ایرانی و رومی با این کم حجابی جامعه را دچار آسیب کردند
  2. آقازادگان مرز شکن!
    دختر طلحه مرزهای حجاب زنان آزاده را هم به قبل از سوره نور برد!
    تهاجم فرهنگی، اقتضای زیست ویژه خواری است نه حتما سوغات خارجی ها!
  3. کشف وجوه از زنان مقدس ترین خانواده اسلام توسط یزید!
    شاید هم می خواست زنان اهلبیت را کنیز جلوه دهد!
    اما خاندان اموی حدیث جعل کرده بودند که هیچ دختر قریشی کنیز نمیشود!

عفاف و عدالت!

عفاف، لجام زدن به قوه و قدرت و اشتهاست.

هرچه از قاعده به نوک جامعه رویم، قوه و بالتبع  اقتضای اشتهاء بیشتر؛ پس عفاف ضروری تر است

عفاف حاکم ضروری تر از عفاف مردم!

عفاف حاکم ملازم با عدالت اوست!

  • عدالت فردی
  • عدالت در حکمرانی

مراحل حقوقی عفیف سازی جامعه

  • اول عفاف حاکمیت!
    بدون آن امر و نهی اش بی اثر است
  • بعد رویه سه مرحله ای :
  1. معروف سازی واجبات ، منکر سازی محرمات
    – معروف برای فطرت ، هنجار اجتماعی شود
    – ارشاد جاهل قبل امر به معروف
    – نکات شهیدان بهشتی و مطهری
    امر و نهی تسهیل می شود!
  2. دادن جایگاه ولاء طرفینی مومنان به مردم!
    – فرق این ولاء با ولاء حاکم؟
    – ورود مردم به همه معروفها و همه منکرها نه فقط منکرهای خیابان!
    با آن حق، تکلیف امر و نهی بجاست
  3. تفاهم اجتماعی برای الزامِ برخی موارد!
    – بیعت زنان برای عصیان نکردن در معروفها!
    – احتباء چیست؟
    -تجربه ای معاصر!

دیدن گفتگوی این قسمت را به نخبگان فرهنگی توصیه می‎کنیم.

عفیف سازی جامعه (ساخت حقیقی)

  • فضایل اخلاقی با ایمان به خدا و ولاء اهلبیت ساخته میشود
  • نظام حقوقی و قانونی ، نگهبان این فضائل است نه موجد آنها
    چگونه محبت اباعبدالله(ع)، “سخاوت” و “شجاعت” ساخته؟!
  • مهندسی معکوس سخاوت عراقی و شجاعت ایرانی!
    آیا نمیشود محبت حسین(ع) “عفاف” هم بسازد؟!

مراحل عفیف سازی حقیقی جامعه

 

  1. امساک فرهنگی
    – خود امساک باز چهره ای حقوقی است اما ولاء اهلبیت آنرا بشکل حقیقی می سازد
    – بصیرت مفارقت از اخلاق اعداء!
    – نمونه ها
  2. زکات فرهنگی
    – جایگزین های ولایی!
    – نمونه ها در سیره امام سجاد(ع)
  3. کفاره فرهنگی
    (توضیح برای جلسه بعد)

مراحل عفیف سازی حقیقی جامعه۲

مروری بر دو مرحله ( امساک/ زکات فرهنگی) با مثالهای جدید

  1. امساک فرهنگی
  2. زکات فرهنگی
  3. کفاره فرهنگی
    – فرق کفاره فرهنگی با زکات فرهنگی؟
    – کاهش مضرات مناسباتی که لابد از آنها هستیم ، کفاره فرهنگی است

“امساک “را از امام رضا(ع) ، “زکات” را از امام سجاد(ع) و “کفاره”را از امام کاظم(ع) الهام گرفتیم.

دیدن گفتگوی این قسمت را به نخبگان فرهنگی توصیه می‌کنیم.

با تاریخ چه کنیم؟!

 

چهار گام مواجه با تاریخ:

  1. روایت
  2. درایت
  3. عبرت
  4. تجربه فعال

جمع بندی ای مختصر از آنچه در ۱۲ جلسه گفتیم

مردمسالاری دینی در جمهوری اسلامی؛ مصلحت موقتی یا ضرورت قطعی!؟

فایل «مردمسالاری دینی در جمهوری اسلامی؛ مصلحت موقتی یا ضرورت قطعی!؟» ارائه‌ای توسط حجت الاسلام قنبریان، پاسخی مستدلِ قرآنی و روایی به مهمترین سوالات پیرامون جمهوریت نظام با عنایت به مبانی ناب امامین انقلاب می‌باشد. این فایل در ۱۴ صفحه و با مدت زمان تقریبی مطالعه حدود ۲۰ دقیقه منتشر می‌کند.

این اثر تولید شده در ستاد گفتمانی دولت جوان انقلابی بسیج مدرسه معصومیه قم، به نشانی: @setadegoftemani می‌باشد.

دریافت «مردمسالاری دینی در جمهوری اسلامی؛ مصلحت موقتی یا ضرورت قطعی!؟» | “دریافت از پیوند کمکی

مردم سالاری دینی، از حقیقت تا تناقض!

مروری بر نظریات برخی کارشناسان مسائل دینی و علوم اجتماعی در رویداد حق تعیین سرنوشت

یوسفی اشکوری: وقتی در نهضت مشروطه، جمله‌یِ «برابری همه افراد در قانون» به عبارتِ «برابری همه افراد در برابر قانون دولتی» تبدیل شد، همان جا مشروطه شکست خورد.

با ترکیب مردم سالاری دینی مخالفم! چون اگر قرار است دین حاکم باشد، چرا حرف از مردم سالاری بزنیم؟ در این صورت آزادی، اختیار، دموکراسی و رای اساساً بی معناست.

عبدالعلی بازرگان: مسائلی از قبیلِ «حاکمیت ملت»، «آزادی اقلیت‌ها» و… مربوط به دوران حاضر است و در ۱۴۰۰ سال پیش نبوده، اما روح این مطالب و بها دادن به مردم در طول تاریخ، قابل اثبات است. برخی روایات بیانگر این است که پیامبر علی رغم تاکید بر شایستگی‌های امام علی، حکومت را حق مردم دانسته و امام علی را به تبعیت از خواست مردم امر کرده.

عبدالله محمدی: اسلام نه مانند لیبرال دموکراسی است که در آن خواست مردم، مشروعیتِ حکومت را ایجاد یا سلب کند، و نه مانند نظام‌های دیکتاتوری است که هیچ نقشی برای مردم قائل نباشد. اسلام، مشروعیت را به نصب الهی می‌داند، اما تا زمانی که مردم همراهی نکنند، تکویناً چنین امکانی نخواهد بود و روایاتی که در زمینه سازی مردم وجود دارند، چیزی فراتر از این نیست.

عمادالدین باقی: حق تعیین سرنوشت به عنوان یک اصل اساسی حقوق بشر در سنت دینی ما پیشینه دارد. روایت «الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم» (مردم بر جان و مال خویش سلطنت دارند) را نباید صرفاً مربوط به امور اقتصادی دانست و به همین جهت آیت الله منتظری در مباحث ولایت و حکمرانی مکرر از این قاعده استفاده می‌کند. البته اگر ولایت فقیه را صرفاً به نصب الهی دانستیم، با حق تعیین سرنوشت در تعارض خواهد بود، اما اگر آن را منوط به انتخاب مردم (نظریه نخب) بدانیم، تعارضی وجود نخواهد داشت.

پرویز امینی: دو رویکرد در فلسفه سیاسی وجود دارد. یک رویکرد این است که وقتی می‌خواهد حکمرانی مطلوب را تعریف کند، میگوید بستگی دارد چه شخصی عهده دار امر حکمرانی است. تئوریِ فیلسوف شاهِ افلاطون و تمامی افرادی که درباره مساله ولایت فقیه صحبت کردند، با این رویکرد بوده. اما رویکرد فلسفه سیاسی جدید، «چگونه حکومت کردن» است نه اینکه فقط چه کسی عهده دار حکمرانی است. به همین دلیل ما نیازمند تقریر تازه ای از مساله ولایت فقیه هستیم. مردم سالاری دینی هم مربوط به چگونگیِ حکمرانی است.

محسن قنبریان: حق تعیین سرنوشت از مستقلات عقلی است و عقل آن را برای انسان قائل می‌شود، اما با ولایت فقیه به عنوان حقی از سوی خدا، تعارضی ندارد. اگر مردم آزادانه، فقیه را انتخاب و با او بیعت کردند، ایده‌ی جمهوری اسلامی محقق شده ولی اگر مردم افراد فاقد صلاحیت را انتخاب کنند، یا فقیه بدون اراده و انتخاب مردم، حاکم شود، مخالف ایده مردم سالاری دینی خواهد بود.

با اشتراک در سایت مدرسه آزادفکری، به تمام درس‌گفتگوها (بیش از ۳۰۰ ساعت) دسترسی کامل پیدا کنید.

جزوه “اعتراض؛ چرا و چگونه؟”

 

بیانات حجت الاسلام قنبریان در دوره دانشجویی اعتراض؛ چرا و چگونه؟
۸ مرداد ۱۴۰۰

  • اعتراض حق برای دگر اندیشان و تکلیف برای حزب اللهی‌ها

موقف و جایگاه اعتراض در منظومه تفکر انقلابی:

  • این نظریه مانع دو آسیب است: ماله کشی/ انتقاد اپوزیسیونی
  • دگم شهید بهشتی بر نقد حاکمان از آلمان تا قانون اساسی
  • اعلام شرائط اضطراری هم منوط به مصوبه مجلس و فقط تا ۳۰ روز است نه چهل سال

روش اعتراض:

  • روش میتی کومانی نه ممکن است نه مطلوب
  • ذهنیت میتی کومانی، مطلوب امنیتی‌هاست

فن آوری اجتماعی اعتراض مردمی:

  • ظرفیت‌های لزوم مشورت، حق افشاگری، حق تقاص و…
  • لزوم بازتولید حلف الفضول در جمهوری اسلامی/ توضیح ایده
  • سه دوره ارزش‌خواهی حزب‌اللهی‌ها: هیات‌ها، جهادی‌ها، مطالبه‌گری/ بدون مطالبه‌گری پت و مت میشویم
  • ظرفیت حرم‌ها برای بست‌نشینی‌های اعتراضی

 

 

پیوست ۱: نظام دیوانی؛ خودبنیادی یا مردم داری؟

پیوست ۲: دگم نقد حاکمان؛ شهید بهشتی