جلسه دوّم سلسله جلسات “با علی(ع) در انقلاب محمد(ص)”، برگزار شده در مسجد دانشگاه تهران به همت هیئت اصحاب الحسین علیه السلام، در مورخه ۱۵ دی ماه ۱۴۰۱، منتشر میشود.
دریافت جلسه دوم «با علی(ع) در انقلاب محمد(ص)» | “دریافت از پیوند کمکی“
جلسه دوّم سلسله جلسات “با علی(ع) در انقلاب محمد(ص)”، برگزار شده در مسجد دانشگاه تهران به همت هیئت اصحاب الحسین علیه السلام، در مورخه ۱۵ دی ماه ۱۴۰۱، منتشر میشود.
به مناسبت حلول ماه رجب و آغاز فصل بهار سلوک معنوی، ان شاءالله کلیپ های صوتی گزیده از جلسات “درسهایی از چهل حدیث امام خمینی” که در رمضان۱۴۰۱ توسط حجت الاسلام قنبریان ارائه شد به مرور در تارنما قرار داده خواهد شد.
تفصیل را بشنوید!
اینکه مقایسه آقای وزیر از اساس خیالی و کاریکاتوری است بماند.
جبران پولی برای سنوات تحصیل(مدرک) را از دو حیث “عدالت” و “کرامت” میشود بررسی کرد؛ فقط سه اشکال از حیث کرامت:
اگر این علوم هم سرتاسر الحادند -که استادش برای این کارها نااهل است- پس چرا با بدیل ریالی، مدرک و ارتقائاتش را قلاده و بیت المال را هرز می دهید؟!!
محسن قنبریان
خابَ الوافِدونَ عَلَىٰ غَیرِک | آنان که بر غیرِ تو وارد شدند ناکام شدند |
و خَسِرَ المُتَعَرِّضونَ إلّا لَک | و آنان که به غیرِ تو روی آوردند زیان دیدند |
و ضاعَ المُلِمّونَ إلّا بِک | و آنان که به درگاهِ غیرِ تو فرود آمدند تباه گشتند |
و أجدَبَ المُنتَجِعونَ إلّا مَنِ انتَجَعَ فَضلَک | ، و آنان که از غیرِ فضلِ تو طلب کردند، بیبرگونوا شدند |
بابُک مَفتوحٌ لِلرّاغِبینَ | درب رحمتت بر مشتاقان باز است |
و خَیرُک مَبذولٌ لِلطّالِبین | و خیر تو به جویندگان عطا شده است |
و فَضلُک مُباحٌ لِلسّائِلینَ | و فضل و احسانت بر درخواستکنندگان مباح است |
و نَیلُک مُتاحٌ لِلآمِلین | و وصالِ تو برای آرزومندان میسّر و مهیّاست |
و رِزقُک مَبسوطٌ لِمَن عَصاک | و خانِ روزیات برای آنکه نافرمانیات کرده گسترانیده شده |
و حِلمُک مُعتَرِضٌ لِمَن ناواک | و بردباریات بر آنکه به دشمنیات برخواسته شامل است |
عادَتُک الإحسانُ إلَى المُسیئین | احسان و نیکی به بدکاران، روش و عادت توست |
و سَبیلُک الإبقاءُ عَلَى المُعتَدین | و مدارا با متجاوزان شیوۀ توست |
اللٰهُمَّ فاهدِنِى هُدَى المُهتَدینَ | پس خداوندا، مرا به راهِ رَهیافتگانْ رهنمون شو |
و ارزُقنِى اجتِهادَ المُجتَهِدین | و تلاش سختکوشان را روزیام فرما! |
و لا تَجعَلنِى مِنَ الغافِلینَ المُبعَدینَ | و مرا از غافلانِ رانده از درگاهت قرار مده |
و اغفِر لِى یومَ الدّین | و در روز جزا مرا بیامرز! |
(سخنی خودمانی با حجت الاسلام و المسلمین سروش محلاتی)
ایشان در یادداشت “تنفس در هوای جاهلیت“، آلودگی هوا، تعطیلی، بیماری و مرگ و میر ناشی از آن را به لحاظ دینی -در کنار نامناسب بودن تغذیه و کاهش سطح سواد- نوعی عذاب الهی و علامت انحطاط جامعه خوانده که اوج آنرا ادبیات اسلامی جامعه جاهلی می نامد. “شرّ دار” در کنار “شرّ دین” در کلمات امیرالمومنین را توصیف جاهلیت شمرده که مردم از حداقل های زندگی مانند آب سالم و غذای مناسب محروم اند(خ۲۶)
توصیف ملامت بار حضرت را بدین خاطر می شمارد که ولو اعراب جاهلی چنان انحطاط زندگی دنیوی را انتخاب نکرده بودند اما آن شرایط را پذیرفته و برای تغییر و اصلاح آن تلاش نمی کردند! در آخر هم [جامعه ایرانی را] هشدار می دهد که مبادا مسلمانان پس از جاهلیت نخست بار دیگر گرفتار جاهلیت شوند!
به نظر بنده:
“شرّ دار”، آب تیره و خوراک گلو آزار(خ۲۶) عرَض مفارق یکی از جاهلیت ها (عرب قبل از اسلام) بوده نه مقوّم ذات همه جاهلیت ها و نه حتی عرَض لازم و همیشگی آن است.
برایم کمی عجیب بود که چطور نشانه های ذاتی جاهلیت در خطبه ۱۹۱و۱۹۵ -که بر جبهه دگر اندیش و برانداز بسیار قابل تطبیق است- از نظر ایشان دور مانده و بخاطر سودبردن از آلودگی هوا، در جاهلیت خواندنِ اوضاع، یک نشانه موقعیتی را بر جاهلیتِ قابل تکرار نشانده اند!
حال آنکه نه هر جاهلیتی آب کدر و آلودگی هوا دارد و نه هرجا چنین بود، جاهلیت است:
آیا چون شرّ دار و خوراک ناگوار هست، بعثت را جاهلیت بنامیم؟!!
معلوم می شود این عنصری موثر در تعریف مفهوم جاهلیت به گونه ای که قابل تطبیق بر همه مصادیق باشد نیست. جاهلیت در این نما، نه جامع همه جاهلیت هاست نه مانعِ از شمول بر هجرت از جاهلیت ها و تحقق عقلانیت هاست.
اگر اصراری بر عرَض لازم بودن دارید، آلودگی هوا، پارگی ازن و دهها آسیب زیست محیطی، اثر جاهلیت مدرن و طرح های توسعه مادی او در زمین است؛ که بعید است منکر باشید.
جامعه نجیب و صبّار ایرانی را به خاطر تحمل آلودگی هوا و برخی کمبودها، هشدار بازگشت جاهلیت دادن، نه انصاف است نه مروّت.
اگر اسلامِ خمینی را شرّ دین نمی دانید -که حتماً نمی دانید- و پهلوی ها و سیاست های استکبار جهانی را ظلم می دانید؛ آنوقت ملت ایران را جای هشدار از جاهلیت باید بشارت به “حسنه دنیا” بدهید:
آیه۴۱نحل، مومنانی که بعد از مظلوم شدن، بخاطر خدا از ظلم هجرت می کنند را وعده “جای گرفتن در حسنه دنیا” داده است (والذین هاجروا فی الله من بعد ما ظُلموا لنُبوِّئَنَّهم فی الدنیا حسنه…).
به قرینه سیاق آیه و تایید مفسر بزرگی چون علامه طباطبایی، حسنه دنیا در این آیه “مجتمع صالح و عادلانه اسلامی” است.
حتی اگر سالیانی اهل صفه و آب کدر و اکل جشب هم داشته باشد، تکرار جاهلیت نیست، شروع تحقق حسنه دنیاست.
اگر گلایه ای از مدیریت ها، تعارض منافع و مانند اینها داشتید -که آلودگی هوای مردم یکی از آثارش هست- از زشتیِ سیئه در حسنه دنیا (حکومت اسلامی) حذر می دادید* نه شائبه تکرار جاهلیت را برای انقلاب و نظام اسلام گرا القاء کنید!
مهم: مطلب مرتبط: فرق خلاف شرع های ج.ا با حکومت علی(ع)
محسن قنبریان ۱۴۰۱/۱۱/۱
[۱] .ر.ک: کشاف ج۱ص۳۱۸
[۲] ر.ک: جامع البیان ج۲۸ص۵۲
[۳] همان
[۴] ر.ک: صحیح بخاری ج۵ص۸۳
[۵] ر.ک: مسند احمد ج۴ص۵۴۰
[۶] ر.ک: تهذیب الکمال ج۷ص۳۹۰
[۷] ر.ک: صحیح بخاری ج۱ص۱۳۰
پته ای کردن آموزش، دادن کوپن و حواله هایی است که دولت برای ثبت نام در مدارس برگزیده می دهد. سرانه دانش آموز را جای مدرسه به والدین دادن و به نوعی مالکیت آموزش را واگذار کردن است.
پیشنهاد و مورد تاکید اقتصاددان نئولیبرال میلتون فریدمن بود و اکنون مورد حمایت بانک جهانی است.
طبق معمول افزایش بهره وری(نسبت پیشرفت تحصیلی دانش آموز به مخارج آن)، رقابت و بالتبع کاهش هزینه(!) توجیه اینان است؛ تا دولت را به تنظیم گر بازار آموزشی فروکاهند و موجب افزایش مدارس خصوصی شوند.
اما تجربه های عینی مطالعه شده در کشورهای در حال توسعه نشان داده، عدالت آموزشی آسیب می بیند.
اخیراً رئیس جمهور در ابلاغی در ضمن مواردی از سند تحول دولت، پته ای شدن آموزش را هم ابلاغ کرده است.
رهبر انقلاب چندین بار از منع واگذاری آموزش و پرورش در سیاستهای خصوصی سازی گفته اند: “اینکه ما مدام مدارس دولتی را مدام تبدیل کنیم به غیر انتفاعی معلوم نیست خیلی کار پخته ی درستی باشد”.(۹۵/۲/۱۳)
به لحاظ فقهی نیز تبدیل حق آموزش به کالا اشکالات عمده ای دارد.
پس از ابلاغ رئیس جمهور، ۹۰دفتر بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان بیانیه ای خطاب به ایشان نوشتند و “از واسپاری امر تربیت رسمی و عمومی کشور به بازار آزاد و نا ایمن ساختن مدارس از آفت اختلاف طبقاتی و ترویج نگاه اقتصادی به امر مردمی و همگانی تعلیم و تربیت” انتقاد کردند. متن بیانیه را اینجا بخوانید.
مطلب مرتبط: پارادوکس پول و آموزش
پیوست ۱: ابلاغ رئیس جمهور
پیوست۲: خصوصی سازی آموزش در کشورهای در حال توسعه – شواهد و پیامدها
در این گزارش یافتههای کلیدی تحقیقات تجربی در موضوع تأثیرات شیوههای خاص خصوصیسازی مدارس به ویژه در کشورهای در حال توسعه مروری شده است.
محسن قنبریان
“فقهای عصر از مسائل بانک و بیمه و چک و سفته به عنوان مسائل مستحدث کم و بیش بحثهایی کرده و می کنند ولی توجه ندارند که رأس و رئیس مسائل مستحدثه خود سرمایه داری است، زیرا ابتدائاً چنین تصور می رود که سرمایه داری یک موضوع کهنه و قدیمی است که شارع اسلام برای آن حدود و موازینی مقرر کرده است(…)اما اینکه مقدار سرمایه کمتر یا بیشتر باشد ربطی به مطلب ندارد. ولی حقیقت اینطور نیست؛ سرمایه داری جدید یک پدیده جداگانه و مستقل و بی سابقه است و جداگانه و مستقلا باید درباره آن اجتهاد کرد…”(شهید مطهری/ مجموعه آثار ج۲۰ص۴۷۹)
در مستند ها و پایش های اجتماعی هم به سرمایه و سرمایه دار و نقش او در برهم زدن نظم طبیعی زندگی مردم یک شهر کمتر توجه شده است!
امسال در بخش نقد درون گفتمانی جشنواره عمار مستند نیوجرسی کار علی زهیری برنده فانوس شد.
تلاشی برای نشان دادن موردی ساده و پرتکرار از زور سرمایه و سرمایه دار در به هم زدن نظم طبیعی کسب و کار مردم! اینکه چگونه سرمایه حتی میتواند برخی نهادهای ناظر و مسئول را هم خنثی و حتی در خدمت در آورد!
تلاش جمعی مطالبه گر موقتا نیوجرسی -بلوکهای بزرگ بتنی که شهرهای خوزستان با آن در برخوردهای انتظامی_امنیتی آشنایند- را از میدان میوه و تره بار برمی دارد؛ اما درباره سرمایه دار و سرمایه داری از کف میدان تا استنباط و تقنین و سیاستگذاری حرف ناگفته بسیار است.
* ضمن خداقوت به مدرسه اندیشه و هنر اهواز و آقای علی زهیری پیشنهاد می کنم این مستند را ببینید و امتدادهای عملی و نظری آن را دنبال کنید!
محسن قنبریان
اشرافی گری مسئولان در کهکشان شرعیات نویسنده: حجت الاسلام سهیل توانائی. هزینه کتاب با۵۰ درصد تخفیف، صدهزارتومان می باشد. جهت خریدکتاب، کلمه (اشرافی گری مسئولان + تعداد سفارش) را به شماره ۰۹۹۳۰۶۴۷۵۳۹ فقط پیامک نمایید. جهت عضویت در کانال مترآ «مرکز تحقیقات راهبردی آسیبهای اجتماعی» را جستجو نمایید.
قابل توجه مجموعه های علمی، فرهنگی ومطالبه گر: درصورت سفارش ۹ عدد کتاب، کتاب دهم به صورت هدیه ورایگان تقدیم می گردد. |
درسهایی از نهج البلاغه به کلام حجت الاسلام قنبریان، در شام میلاد حضرت زهرا (سلام الله علیها) ایراد شده است. این جلسه مورخه ۲۳ دی ماه ۱۴۰۱ برگزار شده است.
۵ پاسخ:
آیا صوت زنان، عورت است؟!
– سخن محقق اردبیلی و صاحب حدائق علیه این تعبیر و تکلفات اصحاب!
در مکتب اقتصادی اسلام، “کار” واحد اولیِ مالکیت است. مالکیت های بعدی که با ارث و هبه و بیع و… حاصل می شود؛ مالکیت تبعی (تابع آن کار اول) است[۱].
در این مکتب، حلال کننده (محلّل) سودبری سرمایه هم کار است[۲]. یعنی یک سرمایه وقتی می تواند افزون شود که سرمایه ی کاری شود و سود ارزش افزوده ی حاصله، بین نیروی کار و سرمایه سهم بندی شود.
سودبری از دلالیِ صرف و بدون محلّلِ کار وقتی در کالاهای مصرفی مردم واقع می شود، ضربه بیشتری به زندگی مردم می زند. مصرف را گرانتر و طبقات محروم را مستضعف تر می کند.
برای نمونه: مسکن/خودرو
– مسکن:
از سال۵۵تا۶۵ ، حدود ۷۸٪ تقاضای مسکن مصرفی و فقط ۲۲٪ سرمایه ای بوده است.
اما از سال۹۵ تا ۱۴۰۰، برعکس شده و ۷۵٪ سرمایه ای و ۲۵٪ مصرفی است.
دلالی صرف و سود بردن از دست به دست کردن یا احتکار مسکن، در آن ۷۵٪ شکل می گیرد!
– خودرو:
۲۴میلیون خودرو داریم و ۲۷میلیون خانوار! اگر این شیء مصرفی بین خانوارهای ایرانی توزیع شود ۹۰٪خانوارها خودرو خواهند داشت!
اما فقط ۵۰٪ خودرو دارند! عملا ۲۴میلیون خودرو در اختیار ۱۳/۵ میلیون خانوار است!
اینجا هم سود دلالی و سرمایه ای شدن خودرو خود را نشان می دهد!
راه انتقال نقدینگی از دلالیِ صرف به تولید و چرخه واقعی کار عمدتا دو چیز است:
محسن قنبریان
[۱] ر.ک: فقه العقود سید کاظم حائری ج۱ص۲۹/ مجموعه آثار مطهری ج۲۰ص۴۳۱
[۲] الاسلام یقود الحیات شهید صدر