اخبار سرو بستنی با روکش طلا و اخیرا پیتزا با روکش طلا را شنیده اید. قیمت هنگفت آنها که حدود نیم یا یک سوم مزد یک کارگر است را هم میدانید!

برخی به اشتباه این موارد را “اسراف” می خوانند و از این حیث حرام!

در حالیکه اینها از مصادیق “تبذیر” است که قرآن آنرا “اخوت با شیطان” می خواند(۲۷/إسراء) و غیر کبیره بودن گناه آن اثر فقهی متفاوتی با اسراف دارد.

اسراف، مصرف کردن مال در جای مناسب خود است اما بیش از حد نیاز. اما تبذیر، هزینه کردن مال است در غیر جای مناسب خود حتی اگر خیلی زیاد نباشد!(مستمسک العروه/حکیم ج۷ص۳۳۹) مثلا شیر برای خوردن است اگر پهلوی صفتی، وان حمام را از آن پر و درش آب تنی کرد میشود تبذیر.

ثمره فقهی این است که اگر این موارد صدق تبذیر کرد، غیر از حکم تکلیفی (حرمت و گناه کبیره)، حکم وضعی حَجر هم برای صاحبش ثابت است! او شرعا “سفیه”است. و به حکم حاکم از تصرف در همه اموالش ممنوع می گردد(جواهر الکلام ج۲۶ص۵۲)!

اینکه چنین غذاهایی از مصداق تبذیر و موجب سفه و حجر است بسیاری از فقهاء فتوا دارند و برخی ادعای عدم اختلاف فقهاء در آن(ر.ک:مفتاح الکرامه ج۵ص۲۵۴)

بدین طریق مولتی میلیاردرهای هنجارشکن را شرعا میشود در همه اموالشان ممنوع التصرف کرد!