1. مدتی است که جناب آقای قنبریان در تحلیلهای خود از مسائل و موضوعات مختلف، علاوه بر بیان نظر خویش، اتهامات و برچسبهایی را نیز به مخالفین فکری خود روا میدارد. این حجم برچسب زنی ها که گاهی اوقات با تندگوییهایی همراه میشود، به مرور افزایش پیدا کرده و به    نقطه ای رسیده است که ابتدا برچسبها به مخالفین زده میشود و سپس اصل ادعا و نظر تبیین میگردد. ایشان خود بهتر میداند که این رویه مانع از شکل گیری گفتگوی علمی واقعی است. اگر در پی اصلاح اموراند درست آن است که اختلاف اندیشه و تفکر را پذیرفته و به دور از هرگونه سرکوب اخلاقی طرف مقابل و صرفاً با کمک استدلال و منطق، دیدگاه خود را به کرسی بنشانند.
2. همانطور که مقام معظم رهبری در همان پیام تاریخی خود در موضوع جنبش نرم افزاری بر رعایت اخلاق تأکید ویژه نمود و چنین فرمود:
   «آن‌ روز که‌ سهم‌ «آزادی‌»، سهم‌ «اخلاق‌» و سهم‌ «منطق‌»، همه‌ یکجا و در کنار یکدیگر اداء شود، آغاز روند خلاقیت‌ علمی‌ و تفکر بالنده‌ دینی‌ در این‌ جامعه‌ است‌ و کلید جنبش‌ «تولید نرم‌افزار علمی‌ و دینی‌» در کلیه‌ علوم‌ و معارف‌ دانشگاهی‌ و حوزوی‌ زده‌ شده‌ است‌. بی‌ شک‌ آزادیخواهی‌ و مطالبه‌ فرصتی‌ برای‌ اندیشیدن‌ و برای‌ بیان‌ اندیشه‌ توأم‌ با رعایت‌ «ادب‌ استفاده‌ از آزادی‌»، یک‌ مطالبه‌ اسلامی‌ است‌ و «آزادی‌ تفکر، قلم‌ و بیان‌»، نه‌ یک‌ شعار تبلیغاتی‌ بلکه‌ از اهداف‌ اصلی‌ انقلاب‌ اسلامی‌ است‌.»
3. برای جلوگیری از انسداد فضای گفتگوی علمی، صحیح آن است که آقای قنبریان مخالفین خود را با عناوینی چون «طالبان» و «متحجر» ننواخته و تلاش خویش را معطوف به استحکام بیانات خود ساخته و در مقام نقد علمیِ دیدگاه مخالفین خود برآید. به ویژه اگر مخالفین هم از کسانی باشند که مانند ایشان دل در گرو آرمانهای انقلاب اسلامی دارند. و علی الخصوص در مسئله مهمی چون «جایگاه مردم در حکومت اسلامی» آراء متفاوتی غیر از رأی ایشان وجود دارد که هم مبتنی بر ادله بوده و هم امکان استناد به دیدگاه امامین انقلاب را دارد. حال، چرا آقای قنبریان خود را مجاز میداند که به دیدگاه مخالف اتهام بزند؟ باید همگان بکوشیم تا موضوعاتی چون «مردم سالاری دینی» از ساحت خطابه بیرون رفته و در فضای علمی طرح گردیده و به محک استدلال و برهان گذاشته شود.

(بی نام)

حقیقت دعوت و الگوی تبلیغ دینی

حجت الاسلام و المسلمین قنبریان

مدرسه نگاه/ ۱۱بهمن۱۴۰۳

دانلود سخنرانی «۰۳۱۱۱۱ – درسگفتار دعوت» | “دانلود از پیوند کمکی“

1. دعوت و تبلیغ به حسب علل وجود (فاعلی و غایی):
   • داعی منزلت پیش ساخته ندارد!
     – سخن عجیب شهید ثانی در رسائل ج۲ص۷۹۲و۷۹۳
   • قائد نیست، سائق است!
     – خطبه ۳۳ نهج البلاغه
     – علماء جبّار! (الکافی ج۱ص۳۶)
   • یک “نقش” انسانیِ خلّاق در “نهاد” اجتماع است!
     – آسیب سازمان شدن تبلیغ!
     – مسجد و هیات مردم سالار! (خصال صدوق ج۱ص۲۴۲) و ج۲ص۴۰۷)
     – کانون قدرت و ثروت جای مردم!
     – نسبت درست سازمان اداری با نهادهای خلّاق تبلیغی!
2. به حسب علل ماهوی (ماده و صورت):
   • نشستن سر مساله های زندگی / در متن زندگی مردم!
     – “رسانا” شدن دعوت، مقدم بر “رسانه” داشتن دعوت!
     – بدون رسانایی تبلیغ، رسانه آنرا برساختی و تحمیلی(پروپاگاندا) می کند!
   • صورت آزادشده پیامِ دعوت!
     – دین اسیر شده! (عهدنامه مالک اشتر)
     – احیای تفکر دینیِ مرده! (اقبال، مطهری و…)
     – اجتهاد انقلابی نه مجتهد انقلابی! (شهید بهشتی)

بیانی صریح و جسورانه که شاید برخی را ناراحت کند!

یک فایل صوتی مفید و مکمل!

از اول نهضت فرمود: تکلیف ما را سیدالشهدا(ع) معلوم کرده است!

در تبعید، نزد مراجع نجف از تأسی به سیدالشهدا گفت! (ر.ک: نهضت امام خمینی ج۳) اینگونه پاسخ سؤال آن سالها که “این خونها را چه کسی گردن می گیرد؟” را داد!

اول آذر۵۷ ، بیانیه معروف: خون بر شمشیر پیروز است را از نوفل لوشاتو صادر کرد و در بیانیه دیگر(۲۳آذر۵۷) راهپیمایی های عزاداران تاسوعا و عاشورای۵۷ را رفراندوم برای غیر رسمی شدن سلطنت و دولت اعلام کرد!

بعدها هر وقت دیگر نهضت در تهدید جباران یزیدی افتاد باز به سیدالشهداء تأسی کرد!

در دوره نظام، اقتداء به حکومت داری علی(ع) در بیاناتش پرتکرار شد!

حضرت امیر(ع) را چنین می ستود:

« او تمام مقصدش خدا بود. اصل این دنیا و این ریاست دنیا و اینها در نظر او چیزی نبود، مگر اینکه بتواند یک عدلی را در یک دنیا برقرار کند، و الّا پیش آنها مطرح نبود که یک ریاستی داشته باشد یا خلافتی داشته باشد» (صحیفه امام؛ ج۱۳، ص:۱۹۵)

حکومت ایشان را چنین معنا کرد:

«حکومت اسلامی یک همچو حکومتی است. حاکمش با آن ادنی فردش در حقوق مثل هم هستند» (صحیفه امام؛ ج۴، ص:۱۹۷-۱۹۸)

روحانیون را به الگوگیری از آن حضرت دعوت می کرد:

«شما که داعیه پیروی از حضرت امیرالمومنین علیه السلام دارید، لااقل در زندگی آن مرد بزرگ کمی مطالعه کنید، ببینید واقعا هیچ گونه پیروی و مشایعتی از آن حضرت می کنید؟ آیا از زهد، تقوا، زندگی ساده و بی آلایش آن حضرت چیزی می دانید و به کار می بندید؟ آیا از مبارزات آن بزرگوار با ظلم و بیدادگری و امتیازات طبقاتی، و دفاع و پشتیبانی بی دریغی که از مظلومین و ستمدیدگان می کرد و دستگیریهایی که از طبقات محروم و رنجدیده اجتماع می نمود چیزی می فهمید؟» (جهاد اکبر، ص۱۶۷)

به مسئولین کشوری و لشکری هم فرمود:

 «من امیدوارم که این عدالت الهی که به چهره تابناک علی بن ابیطالب علیه السلام، ظاهر شده است، در ملت ما و بخصوص قوای انتظامیه جلوه گر شود. شماها که پاسدار جمهوری اسلامی هستید و پاسدار اسلام و قرآن هستید باید به همان نحو که مولا علیه السلام، مظهر عدالت بود و مظهر رحمت، شما هم اقتدای به آن حضرت کنید و با عدالت با مردم و بین خودتان رفتار کنید و با عطوفت»  (صحیفه نور، ج۱۹، ص۲۲۳/ دیدار با مسئولین)

محسن قنبریان

در روستای قارخون آذربایجان‌شرقی مادران این روستا، دانش‌آموزان را بر دوش خود گرفته و از رودخانه عبور داده و به مدرسه می‌رساند تا آن‌ها از دسترسی به آموزش محروم نشوند . خانم معلم معصومه حمیدی از این محرومیت می گوید و خود اینجور مدرسه می رود!

به تعبیر شهید بهشتی “منطق فطرت” اینجا چه می گوید؟

عمل فطری معلمان زیادی می گوید: آموزش حق است نه کالا!

هیچ کس با صاحب کارش چنین نمی کند.

فقط محق را چنین به حقش می رسانند.

سواد ابتدایی، حامل فرهنگ است و جامعه پذیری و ایرانی-اسلامی زیستن و نیازهای ضروری بچه ها را تامین می کند؛ پس حق است.

کالا، بازارپذیر و در عرضه و تقاضا و تجارت می افتد.

اما حق، اعطاء می شود؛ در نابازار است.

فطرت و ارتکاز شرعی و تمدنی مان بر این شاهد است: ببین از “اعطاءِ” خون و “اهداء” عضو و… برای حق حیات می گوییم!

محسن قنبریان

خدای نهج البلاغه، لشکر دارد: “عَزِیزَ الجُند”(لشکر نفوذ ناپذیر)، “الغَالِب جُندُه”(سپاه پیروز). [خطبه ۱۹۰و۱۹۱]

خدای نهج البلاغه پشت برخی شهرها در می آید و اجازه اجرای نقشه به متجاوزان نمی دهد. علی(ع) روزی درباره یکی از آن شهرها(کوفه) این راز را بیان کرد:

کَأَنِّی بِکِ یَا کُوفَهُ تُمَدِّینَ مَدَّ الْأَدِیمِ الْعُکَاظِیِّ، تُعْرَکِینَ بِالنَّوَازِلِ وَ تُرْکَبِینَ بِالزَّلَازِلِ، وَ إِنِّی لَأَعْلَمُ أَنَّهُ مَا أَرَادَ بِکِ جَبَّارٌ سُوءاً إِلَّا ابْتَلَاهُ اللَّهُ بِشَاغِلٍ [أَوْ] وَ رَمَاهُ بِقَاتِلٍ.

اى کوفه، گویا تو را مى نگرم که همانند چرم عکاظى [۱]زیر پاى حوادث کشیده مى شوى، پایمال پیشامدها مى گردى، و اضطرابها بر تو سوار مى شود. و مى دانم هیچ ستمکارى بر تو بدى نخواست مگر اینکه خداوند او را به برنامه مشغول کننده اى مبتلا ساخت، یا هدف تیر کشنده اى نمود.(خطبه۴۷)

غزه امروز آن چرم عکاظیِ کشیده شده زیر پای حوادث و پایمال پیشامدهاست؛ که خداوند پشتش در آمد، جبّار صهیونی را به مشکلات خود مشغول و ان شاء الله به تیر قاتل هم دچار خواهد کرد.

عاقبتِ پیشنهاد ترامپ را هم خواهیم دید!

خدای علی(ع) زیباست در اوج آسمان عرفان، به شدت سیاسی و اجتماعی است؛ “یَرفَعُ المُستَضعَفیِن و یَضَعُ المُستَکبِریِن ” هم هست!

محسن قنبریان

مرتبط: خداشناسی در نهج البلاغه

[۱] عکاظ از بازارهای دوره جاهلیت و از ماده «عکظ» به معنى کوبیدن، پایمال کردن است. چرم عکاظی کنایه از لگدکوب حوادث شدن است.

بسیاری به نقش راهبردیِ زن در تغییرات اساسی جامعه بی توجه اند.

از نگاه راهبردی، نسبت های متفاوتی بین وجه زنانه(پوشش) با تغییر سرنوشت اجتماعی در تاریخ معاصر ما رخ داده است:

1. کشف حجاب در نظام خودکامه و وابسته پهلوی:
   این شخصی سازی و آزادی فرهنگی، در واقع مخدّری برای عدم توجه به سرنوشت سیاسی اجتماعی جامعه و بالتبع ادامه خودکامگی و وابستگی رژیم بود.
   امام خمینی در این باره فرمود:
   “از خیانتهای بزرگی که به ملت ما شد این بود که نیروی انسانی ما را از دست گرفتند؛ نیروی بانوان ما را به عقب راندند، بانوان ما را منحط کردند؛ خیانت کردند بر ملت ما. بانوان ما را ملعبه کردند؛ بانوان ما را مثل عروسکها کردند. بانوان ما جنگجو بودند، اینها خواستند ننگجو باشند!”
2. مداخله دادن زنان در سرنوشت سیاسی اجتماعی و مقدرات اساسی(انقلاب اسلامی):
   امام خمینی این مداخله را یک اصل اساسی و برتر از یک راهبرد می دید اما در مقابل فرهنگ ابتذال هم از آن استفاده راهبردی کرد.
   ورود زنان به نهضت اسلامی -برای تغییر سرنوشت- نسبت مستقیمی با انتخاب پوشش اسلامی داشت.
   حجاب توسط متفکران انقلاب اسلامی ابزاری برای پوشاندن زنانگی و تامین حضور انسانی او در اجتماع تعریف شد.
   امام خمینی در اینباره فرمود: “زنها گمان نکنند که این مقام زن است که باید بزک کرده بیرون برود، با سرِ باز و لخت! این مقام زن نیست این عروسک بازی است نه زن. زن باید شجاع باید زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند”.
3. کشف حجاب و جنگ روسری در حکومت اسلامی (جنبش ززآ):
   بطور خاص از دهه ۹۰ مهندسیِ دقیقی برای جمع بُرداری بین وجه زنانه و وجه مشترک انسانیِ زن برای تغییر سیاسی طراحی شد که در جنبش زن زندگی آزادی بروز نهایی یافت.

کشف حجاب اینجا نه صرفا شخصی سازی پوشش فردی بلکه نوعی کمپین سازی علیه اسلام سیاسی بود.

پوشش، قدر مشترک زنان است که اسلام درباره آن فرامینی دارد.

وجه اصلی اسلام سیاسی هم قائل به حکومت بودن و دخالت آن در تحقق ارزشها و احکام اسلامی است؛ پس کشف حجاب در این موقعیت دیگر یک انتخاب سلیقگی و شخصی نیست، بلکه جزیی از تقابل با اسلام سیاسی قلمداد می شود.

قرار دادن درصدی از زنان در این موقعیت، حس پیشرانیِ تغییر به آنها می دهد. دیگر زنان با کشف حجاب خود را ملعبه مردان هرزه -چنانچه در حکومت پهلوی بود- نمی بینند؛ بلکه آنرا کنشی موثر در تغییر سرنوشت اجتماعی و جزیی از مبارزه مدنی سیاسی می بینند!

از همین جاست که رهبر جمهوری اسلامی آنرا حرام سیاسی خواند!

اگر یک جوان متشرع این مهندسی راهبردی را در حد نقض حکم شرعی یا دختر کم حجابی آن را انتخابی شخصی و سلیقگی ببیند جای تعجب نیست؛ اما کسی در کرسی معاونت راهبردی رئیس جمهور نباید آنرا فروکاهد.

چگونه میشود تحقق راهبرد معارضه با اسلام سیاسی را “مسیر درست” خواند و همزمان آنرا وجه جلب منافع ملیِ همان نظام سیاسی(رفع تحریم) قرار داد؟!

 آن بخش گفتگو:

«فرید زکریا: بگذارید در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران از شما بپرسم. من در سال گذشته چندین بار در عربستان سعودی بودم. زنان سعودی به من آمدند و گفتند که بسیار افتخار می‌کنند که حالا در عربستان سعودی، زنان حقوق بیشتری نسبت به ایران دارند. رئیس‌جمهور جدید گفته که قرار است امکان اینرا فراهم کند که زنان هر چیزی که می‌خواهند بپوشند. اینکه دیگر نیازی به پوشیدن روسری نباشد و از آنچه که من آن را آزار زنان توسط گشت ارشاد می‌دانم جلوگیری شود. این هنوز به نظر نمی‌رسد که اتفاق افتاده باشد. آیا این اتفاق خواهد افتاد؟

ظریف: خوب،ببینید. من به این که در شکل‌گیری کابینه ایران نقشی داشته‌ام افتخار می‌کنم. در کابینه‌مان چهار زن داریم. در سطح وزارتی.

فرید زکریا: آیا این زنان می‌توانند بدون پوشش مو در جلسات کابینه حضور پیدا کنند؟

ظریف: خوب، آنها انتخاب کرده‌اند که این کار را نکنند چون به قوانین کشور احترام می‌گذارند. حالا، اگر به خیابان‌های تهران بروید، خواهید دید که بسیاری از زنان موهای خود را نمی‌پوشانند. این خلاف قانون است، اما دولت تصمیم گرفته است که زنان را تحت فشار قرار ندهد. این وعده‌ای بود که رئیس‌جمهور پزشکیان داد و این وعده در حال اجراست. او اجرای قانون رابا موافقت ارکان نظام به تعلیق درآورد. منظور من رهبری کشور نیست. منظور ارکان کشور است، مانند رئیس مجلس، رئیس قوه قضائیه و دیگران، مانند شورای امنیت ملی.

پس ما در مسیر درست حرکت می‌کنیم.

…این[حقوق اقلیت ها و مساله پوشش زنان] کافی نیست فرید. این یک گام در مسیر درست است!»

کاستن از اسلام سیاسی، حرکت در مسیر درست نیست؛ حرکت در مسیری است که از اول آمریکایی ها خواسته اند. آنها بارها گفته اند دنبال سرنگونی نظام سیاسی نیستند، دنبال تغییرند و منظورشان دقیقا تغییر اسلام سیاسی به یک اسلام اجتماعی یا فردی است!

محسن قنبریان

• حجت‌الاسلام قنبریان گفت: امت‌سازی عملیاتی باید با پیوند ولایتی بین مسلمانان شکل بگیرد و این پیوند نه تنها در داخل کشور اسلامی، بلکه بین کشورهای اسلامی و آحاد مسلمانان باید تقویت شود. دیپلماسی عمومی و ولایت طرفینی از راهکارهای عملی برای تحقق امت‌سازی است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قنبریان استاد حوزه و دانشگاه در سلسله نشست های جهاد تبیین که به همت معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم که در سالن همایش های غدیر برگزار شد، مطالبی را در خصوص «طرح کلی مقاومت، در اندیشه امامین انقلاب» بیان کرد.

حجت‌الاسلام قنبریان در ابتدای مطالب خود به تشریح فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره مقاومت پرداخت و با تأکید بر صحبت‌های یک سال اخیر ایشان، دسته‌بندی جامعی از این فرمایشات ارائه داد و اظهار داشت: این دسته‌بندی می‌تواند روشنی‌بخش راهبردهای آینده باشد. تحلیل زمین مقاومت و جایگاه موضوعات نظامی، موشکی و وعده‌های صادق در این راهبردها مشخص می‌کند که چقدر و چگونه باید انجام شوند و سایر وظایفی که ممکن است مورد توجه قرار نگیرند را نیز روشن می‌کند.

وی در ادامه به اهمیت مسئله فلسطین در امت‌سازی اسلامی با توجه به بیانات رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: توجه به فلسطین کلید رمزآلودی است که درهای فرج و گشایش برای امور مسلمین را می‌گشاید. فلسطین برای جمهوری اسلامی ایران هم ارزش نفسی و هم ارزش غیری دارد. راه حل اساسی جمهوری اسلامی برای فلسطین، برگزاری انتخابات عمومی با مشارکت تمامی فلسطینیان اعم از مسلمان، یهودی و مسیحی است. این ایده ساده، معقول و اخلاقی است و در چارچوب نظام بین‌المللی قرار دارد.

این استاد حوزه و دانشگاه به اهمیت طرح‌های مقاومت و وظایف هسته‌های مقاومت پرداخت و بیان کرد: طرح رفراندوم برای فلسطین یک ایده معقول و اخلاقی است که هیچ‌کس نمی‌تواند آن را زیر سوال ببرد. با این حال، این طرح در حال حاضر مورد قبول جهانی نیست و وظیفه هسته‌های مقاومت تحمیل این طرح به رژیم صهیونیستی است. هسته‌های مقاومت نباید به دنبال کشتن هر یهودی یا صهیونیست باشند، بلکه باید رژیم صهیونیستی را وادار به پذیرش رفراندوم کنند. ایده انقلاب اسلامی برای فلسطین از جنس بیرون کردن محمدرضا پهلوی است و نه از جنس داعش که به دنبال کشتار باشد.

حجت‌الاسلام قنبریان با استناد به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۶۷، افزود: فلسطین مانند کشورهای بالکان و قفقاز که پس از سال‌ها بی‌هویتی، هویت اصلی خود را باز یافتند، می‌تواند هویت اسلامی و عربی خود را باز یابد. راه‌حل مردم‌سالار برای فلسطین، برگزاری رفراندوم با مشارکت تمامی فلسطینیان است. حجت‌الاسلام قنبریان افزود که هسته‌های مقاومت باید این طرح معقول و اخلاقی را به رژیم صهیونیستی تحمیل کنند و هر عملیات نظامی باید به سمت تحقق این هدف حرکت کند.

وی به ساختارهای معیوب سازمان ملل و تأثیرات منفی آن بر کشورهای اسلامی اشاره کرد و اظهار داشت: سازمان ملل، که پس از جنگ‌های جهانی اول و دوم شکل گرفت، نمی‌تواند راه‌حلی برای مسئله فلسطین ارائه دهد، زیرا خود مولود جنگ‌ها و تجزیه کشورهای اسلامی است. تنها راه نجات فلسطین، مقاومت است و این مقاومت باید مردم‌پایه باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: امت‌سازی عملیاتی باید با پیوند ولایتی بین مسلمانان شکل بگیرد و این پیوند نه تنها در داخل کشور اسلامی، بلکه بین کشورهای اسلامی و آحاد مسلمانان باید تقویت شود. دیپلماسی عمومی و ولایت طرفینی از راهکارهای عملی برای تحقق امت‌سازی است.

حجت‌الاسلام قنبریان در ادامه به موانع و مشکلات موجود در راه تحقق اتحاد اسلامی پرداخت و تصریح کرد: پیوند ولایتی و اتحاد اسلامی دو نکته مهم هستند که باید به آن‌ها توجه شود. این پیوند ولایتی باید به گونه‌ای تقویت شود که اتحاد اسلامی به دست آید.

وی به چهار مرتبه از اتحاد اسلامی اشاره کرد و گفت: اولین مرحله عدم تعرض و معارضه نکردن با یکدیگر است. یعنی کشورها نباید علیه همدیگر اقدام کنند و نباید با اسرائیل علیه یک کشور مسلمان هم‌پیمان شوند. دومین مرحله دفاع از یکدیگر است. اگر کشوری تحت تحریم قرار گرفت، باید از آن حمایت کنیم. مرحله سوم هم‌افزایی است که به معنای ائتلاف‌های علمی، امنیتی و سیاسی بین کشورهای اسلامی است و در نهایت و مرتبه چهارم رسیدن به تمدن اسلامی است. علمای اسلامی باید با یکدیگر همکاری کنند و ارزش‌های اسلامی را به‌عنوان ارزش‌های غالب معرفی کنند. کشورهای اسلامی به دلیل غرب‌زدگی هویت خود را از دست داده‌اند و نیاز به تقویت هویت اسلامی دارند.

این استاد حوزه و دانشگاه به موضوع واژگونی ارزش‌ها توسط دشمنان اشاره کرد و گفت: دشمنان با استفاده از نیروهای مسلمان، ارزش‌های اسلامی را واژگون کرده و «عملیات‌های تروریستی ضد مردمی به جای شهادت‌طلبی»، «تعصب و تحجر به جای اسلام‌گرایی و جهاد»، «قومیت‌گرایی به جای اسلام‌خواهی و امت‌گرایی»، «غرب‌زدگی و وابستگی اقتصادی و فرهنگی به جای استقلال»، «سکولاریسم به جای علم‌گرایی»، «سازش‌کاری به جای عقلانیت»، «فساد و هرج و مرج اخلاقی به جای آزادی»، «دیکتاتوری به نام نظم و امنیت»، «مصرف‌زدگی و دنیاگرایی به نام توسعه و ترقی» و «فقر و عقب‌ماندگی به نام معنویت‌گرایی» را قالب می‌کنند. علما باید دیپلماسی عمومی برقرار کنند و ارزش‌های واقعی اسلامی را تبیین کنند.

حجت‌الاسلام قنبریان به مثال‌هایی از تجزیه سوریه و تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای تجزیه مناطق مختلف اشاره کرد و اظهار داشت: دشمنان به دنبال تجزیه کشورهای اسلامی هستند تا بتوانند کنترل بیشتری بر منطقه داشته باشند. و اقدامات رژیم در تجزیه کشورهای اهداف خود؛ نقشه‌های استعماری برای از بین بردن کشورهای اسلامی می باشد.

وی افزود: مسئله فلسطین باید در صدر اخبار و افکار عمومی دنیا باقی بماند و رسانه‌ها، نخبگان و علما باید تلاش کنند تا این موضوع از اولویت خارج نشود.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین قنبریان به موضوع قانون اقدام متقابل علیه آمریکا و راهبرد اخراج آمریکا از منطقه پرداخت و افزود: این قانون هشت ماه قبل از شهادت سردار سلیمانی تصویب شد و وظایفی برای شورای امنیت ملی، وزارت خارجه و دیگر نهادها تعیین کرد. هدف این قانون نهادینه کردن اخراج آمریکا از منطقه بود و مقرر شد که هر چهار ماه گزارشی به کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ارائه شود.

وی ادامه داد: مقاومت باید پیوست اجتماعی داشته باشد و همه مردم ایران باید در این مقاومت شرکت کنند. مقاومت اجتماعی به معنای مشارکت همه مردم در مقاومت است و نباید تنها به حاکمیت سیاسی محدود شود.دوگانه اقتصاد و مقاومت نباید وجود داشته باشد و باید ثابت کنیم که زندگی با مقاومت ممکن است.

این استاد حوزه و دانشگاه به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و بیان کرد: مشارکت عمومی مردم در اقتصاد و برقراری نسبت عادلانه بین کارآفرین و کارگر از جمله مواردی است که باید رعایت شود. مقاومت باید عقلانی و زندگی‌بخش بوده و هدف آن تأمین زندگی بهتر برای همه مردم باشد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین قنبریان در بخش پایانی سخنان خود اظهار داشت: مقاومت نباید صرفاً به کار تبیینی و توضیحی محدود شود، بلکه باید بعد نظامی نیز داشته باشد تا بتواند در مقابل ددمنشی‌های رژیم صهیونیستی ایستادگی کند. این بعد نظامی باید در طرح کلی مقاومت معنا پیدا کند و یکی از مطالبات ما باشد.

علامه طباطبائی(ره) در المیزان:

” انبیاء بشر را -چه نوعش و چه فردش- دعوت مى‌کنند به اینکه تک تک و مجموعشان بر طبق دعوت فطریشان -یعنى بر اساس کلمه توحید- سیر کنند و اعتقاد به توحید حکم مى‌کند به وجوب تطبیق اعمال فردى و اجتماعى بر معیار اسلام‌ براى خدا؛ یعنى معیارهاى زیر:

1. تسلیم خدا شدن.
2. بسط عدالت، یعنى گسترش تساوى در حقوق حیات.
3. حریت در اراده صالحه و عمل صالح.

و این تحقق نمى‌یابد مگر وقتى که ریشه‌هاى اختلاف یعنى:

1. بغى به غیر حق.
2. استخدام و تحکم زورمندان از زیر دستان.
3. اینکه ضعیف برده شدن براى قوى را بپذیرد، از بیخ کنده شود.

 پس هیچ اله بجز اللَّه نیست و هیچ ربى جز او نیست و هیچ حکمى جز براى خدا نیست.” (ترجمه المیزان ج۳ ص۳۹۱و۳۹۲)

نتایج:

1. “فطرت” دعوت به توحید و “توحید” دعوت به تطبیق اعمال فردی و اجتماعی بر “معیار اسلام” می کند.
2. “معیارهای اساسی اسلام” سه تاست:
   – تسلیم خدا شدن.
   – بسط عدالت.
   – آزادی در اراده صالحه.
3. بسط عدالت را به “گسترش تساوی در حقوق حیات” معنا می کند.
   جای دیگر توضیح داده “حقیقت نوع انسان” بطور مساوی در افراد تقسیم شده، پس اقتضاء می کند “حق حیات” هم در بین افراد آن مساوی باشد و همه در بهره مندی از آن “در یک سطح” باشند! (ر.ک: ص۳۹۴)پس هرچه از شعب حق حیات شد، همه افراد در آن مساوی اند.
4. هریک از این سه معیار، ضدی دارد که “ریشه اختلاف” در جامعه میشود:
   – بغی به غیر حق؛ در مقابل تسلیم خدا شدن (اختلاف دینی)
   – استخدام یکطرفه زیردستان و ناتوانان توسط زورمندان و توانگران؛ مقابل بسط عدالت و تساوی در حقوق حیات (اختلاف طبقاتی در کالا شدن حق های اساسی)
   – پذیرش بردگی اقویا؛ مقابل آزادی در اراده صالحه (اختلاف طبقاتی در رتبه بندی اراده ها)
5. اسلام “دین توحید” و همزمان “دینِ عدالت و آزادی” است. این دو نه از احکام فرعی که معیارهای اسلامِ اصیل و فروعات مهم توحیدند.
   اسلام منهای عدالت و حریت، اسلامِ شرک و تقلبی است.

محسن قنبریان

نهج البلاغه قطعا یکی از خاستگاه های انقلاب اسلامی بوده است. انقلاب اسلامی در ادامه مسیر هم نیازمند این قطب نمای درست و دقیق است.

رهبر انقلاب اسلامی به این مطلب به کرات اصرار دارند: “امروز از همیشه به نهج البلاغه محتاج تریم”، “اگر بخواهیم انقلاب اسلامی را ادامه بدهیم بایستی اسلام را همه جانبه مراعات کنیم و نمودارش نهج البلاغه است؛ برگردیم به نهج البلاغه و ارزیابی کنیم”.

البته نهج البلاغه سیمای انسان کامل و تراز هم در کنار حکومت و جامعه تراز هست؛ بهترین تبیین در دنیا شناسی و آخرت گرایی هم هست و مجموعه معارف لازمی که برای یک زندگی همه جانبه لازم است.

بنده همان قدر که از مهجوری نهج البلاغه رنج می برم از گِرد و بی خاصیت کردن آن و خط کش و سنجه را به قدر خود کردن (جای اینکه خود را با آن ارزیابی کردن) هم رنج می برم!

لکن تلاش ها برای خوانده شدن و جرقه های شروع را پاس می دارم.

کتاب “نهج البلاغه جوانان” اثر فاضلی جوان (آقای محمد حسین دانشوند) تلاشی برای نزدیک کردن فاصله جوانان با این کتاب است.

تقسیم خطبه ها، نامه ها، حکمتها را به هم ریخته و جلد اول را به تاریخ اسلام در نهج البلاغه اختصاص داده؛ سخنان را جمع کرده و ترجمه روان برگزیده تا مخاطب را با کتابی تاریخی از آن دوره مواجه کند.

با سپاس از ایشان، ان شاء الله خواندن این کتاب جرقه اشتیاق به نهج البلاغه را در نسل نو پدید آورد.

محسن قنبریان