درسهای نهج البلاغه؛ شرح خطبه ۲۱۶
جلسه یازدهم / ۹خرداد۱۴۰۴؛ حجت الاسلام قنبریان
آثار و پیامدهای رعایت حقوق متقابل حاکم و مردم۲
۳پیامد برای ۴ لازمه قبل:
- اصلاح زمانه
تعبیر زمان در روایات به سه معنا:
– زمان
– گذر زمان و روزمرگی(نمونه روایات)
– زمانه (یک جهان اجتماعی حاصل از ارتباطات انسانی)
در “فصلح بذلک الزمان”، “زمانه” منظور است!
دو قاعده:
زمانه قابل تغییر است اما قابل ستیز نیست!(روایات / توضیح)
زمانه از نسبت بین حاکم و مردم ساخته میشود و این رابطه دو سویه است!(روایات) - در بقاء دولت طمع میشود!
با تحقق حقوق متقابل روشن است
با لازمه قبل(تحقق معالم عدل) بیان بیشتری دارد(روایات)
رعایت عدل، رعایت قاعده مندی، تعمیم، قدرت اقناع و بالتبع بقاء است (بخلاف تبعیض)
ثبات دولتها مبتنی بر اقتدا به سنن الهی (عدل تکوینی) است. - طمع های دشمنان به یأس می انجامد
در تحقق حقوق متقابل روشن است.
با واسطه تحقق عدالت؛ چنانچه گذشت قدرت اقناع می یابد
بالسیره العادله یُقهَرُ المُناوی
پس چرا حکومت عدل علی(ع) مقهور شد؟!
جهاد تبیین هم لازم است!
سیره عادله شرط لازم و جهاد تبیین شرط کافی است؛ بدون قاعده مندی و عدالت، جهاد تبیین ممکن نیست!
مقایسه مواجهه کوفه با ابوموسی در ماجرای جمل و در ماجرای حکمیت صفین؛ نقش مهم جهاد تبیین!