بایگانی برچسب: s

۱۰ / درسهای نهج البلاغه

شرح خطبه ۲۱۶؛ جلسه دهم / ۲خرداد۱۴۰۴؛ حجت الاسلام قنبریان

 

آثار و پیامدهای رعایت حقوق متقابل حاکم و مردم

 

  1. عزّت حق
    حقوق یا حقیقت؟
  2. برپا شدن راه های دین
    هر حکومتی به قیامتی می برد و حکومت اسلامی باید به بهشت ببرد.
    اطاعت در این حکومت غیر اکراهی است
    پس با تحقق حقوق متقابل، راه دین برپا می شود نه به زور کسی برده شود!
    شبهه حدود و اجبارها!
    – برخی روایاتش در تصحیح طلاق و ارث زنان که مظلوم واقع می شدند!
  3. پرچم عدالت برافراشته میشود!
    عدالت سیاسی (حاصل از رعایت حقوق متقابل) مادر عدالتهاست!
    بدون حقوق متوازن حاکم و مردم:
    – در غلبه حاکم، اگر هم قسط بخواهد، عدالت استالینی است!
    – در غلبه رعیت، آنارشی و هرج و مرج شده که عدالتی شکل نمی گیرد!
  4. سنّت ها در مجاری خودش جاری می شود!
    بحث کلیدی ترتیب اولیاء در فقه (ترتیب: مالک، اب و جد، حاکم)
    ثمره تحقق حقوق متقابل، تحقق ترتیب اولیاء در جامعه است
    حکومت در کار خانواده دخالت بی جا نمی کند؛ خانواده را تعالی می دهد!
    مثلا “سنت” ازدواج در خانواده جاری میشود نه با دست درازی های حکومت، حکومی شود! (نمونه های واقعی)

دانلود سخنرانی «۱۰/ درسهای نهج البلاغه» | “دانلود از پیوند کمکی

۰۹/ درسهای نهج البلاغه

شرح خطبه ۲۱۶؛ جلسه نهم / ۲۶اردیبهشت۱۴۰۴؛ حجت الاسلام قنبریان

اهم نکات ۸جلسه قبل را اینجا بشنوید!

  1. و مقام حق: اهلیت تمتع/ استیفاء و اجرا
    آیا مردم فقط حق دارند یا خود می توانند استیفاء هم بکنند؟!
  2. حقوق متقابل و متکافؤ
    ریشه مردم سالاری دینی در این خطبه است!
  3. اصل مساوات قانونی؛ شرط حکومت ولایتیه
    تقسیم سه گانه میرزای نائینی در اینباره!
  4. چرا حقوق متقابل حاکم و مردم بزرگترین فریضه خداست؟
    قاعده ای از علامه طباطبایی: اگر تحمل حق به اندازه تحمیل حق (بر دیگران) نباشد اربابیت اتفاق می افتد!
  5. نظام اولویت و تقدم:
    تقدم اصلاح دولتمردان بر تربیت جامعه!
    تقدم سیاسی بودن مردم (استقامت بر حقوق اساسی) بر کار تربیتی!
    برخی فکر می کنند وقتی جامعه تربیت شد به او حق سیاسی دهند!
  6. شاخص دینداریِ سه سطحی!
    شاخص دین در ساحت اجتماعی، حُسن الیقین و … نیست؛ تحقق حقوق متقابل مردم_حکومت است!

دانلود سخنرانی «۰۹/ درسهای نهج البلاغه» | “دانلود از پیوند کمکی

“حسینِ…” !

چه می شود کرد “حقیقت” به قدر طاقت ما نصیب می شود نه به قدر قامت حق!

از اینجا “برداشت” ها مقابل هم می شوند و “حسینِ…” از “حسینِ…” ممتاز می شود؛ مثل “اسلامِ علوی/ اسلامِ اموی” و…!

“حسینِ مردم زحمت کش” غیر از حسینِ مستأکلین می شود!

باور کنید دوئیت برای دو طایفه آدم نمی ماند؛ “روایت حسین شان” هم دوتا می شود!

یکی حسینِ رنجِ کار و جهادِ “الکاد علی عیاله” است و یکی حسینِ بزم و حال و حاشیه!

“حسینِ کارگرهای شب سرد زمستانی” و “حسینِ لقمه های پاک باباها” غیر از حسینِ مرفهین بی درد و اسلامِ سرمایه داری زالو صفت است!

اولی حسینِ خطبه منا و دومی حسینِ منبرهای طلا و حکایت های گِرد و ملوس و بی صفاست!

حجتِ حقانیت “حسینِ…” چیست؟!

خودِ حقیقت! حسین(ع)!

وقتی خود عاشورای۶۱ ، اهالی تپه ندبه‌ای دارد که می گریند اما همان حسین بن علی بن ابیطالب (حسینِ اصل) را یاری نمی کنند؛ برایم عجیب نیست این ویروس در غیبت امام قوی تر ظاهر شود! “حسینِ سازش” هم وارث “حسین شهید” قلمداد شود!

 هنگامه “اباء از ضیم” ، هنگامه “هیهات منا الذله” است؛ “حسینِ رزم طوفانی” و “حسینِ رمز موشکهای تهرانی” حسینِ حقیقی است نه نوحه ها و مدیحه های دیگر!

“حسینی که وقتش خاک خواهد کرد صهیون را به آسانی”!

درود بر حاج مجتبی رمضانی !

محسن قنبریان ۱۴۰۴/۳/۱

۰۸/ شرح خطبه ۲۱۶

درسهای نهج البلاغه؛ شرح خطبه ۲۱۶؛ جلسه هشتم؛ ۱۷ اسفند ۱۴۰۳

دانلود سخنرانی «۰۸/ شرح خطبه ۲۱۶» | “دانلود از پیوند کمکی

همان فراز جلسه هفتم

از چهار فرض در نسبت حاکم و رعیت؛ دو فرض طرح نشده هم به همان وجوه طرح شده برمی گردد!

تقدم دولت سازی بر جامعه سازی در خطبه ۲۱۶

دولت سازی به تعبیر شهید بهشتی یعنی مخروط امامت عدل / روایات…

تقدم “استقامت رعیت” بر دولت سازی! (لا تصلح الولاه الا باستقامت الرعیه)

– نه فرمود “الا بصلاح الرعیه” تا تحقق، دوری شود! فرمود “باستقامه الرعیه”

– این استقامت سر همان حقوق متناظر و فیمابین است ؛ که دولت صالح می سازد!

نتیجه بسیار مهم: سیاسی بودن مردم از تربیت کامل آنها تقدم دارد!

برخی رویکردشان این است تا جامعه تربیت نشده، حقوق اساسی به آن ندهند!

بطلان این نظر در خطبه ۲۱۶ و…

 

دو حلقه این زنجیره:

  1. حلقه رابطه استقامت مردم با اصلاح دولت:
    – حدیث پیامبر(ص): کما تکونون یُولّی علیکم
  2. حلقه رابطه اصلاح دولت و اصلاح و تربیت مردم:
    – الناس علی دین ملوکهم
    – اختلاف نظر شهید مطهری (مجموعه آثارج۱۵ص۱۰۳۰) و رهبر انقلاب(۸۴/۶/۸) در شرح آن
    – روایاتی در اینباره

 

تراز و ناتراز

برای بنده که نهج البلاغه می خوانم و آرزو دارم _چنانچه همان سال۵۹ وعده داده شد_ “آیین نامه این انقلاب به حساب آید”۱؛ کار رئیس جمهور در عزل معاون پارلمانی برای سفر نوروزی به قطب جنوب قابل تقدیر و ستایش است.

نه از جهت اینکه این تراز نهج البلاغه است!

تراز، نامه۴۵ است؛ که حضور در یک مهمانی ای که فقراء در آن نیستند برای مسئول جایز نیست!

بلکه از آن جهت که ایشان اجازه نداد مرزهای اشرافیت جابجا شود.

خرید و عروسی و مراسمات و هدایا و عیدی و… بعضی از مسئولین با نهج البلاغه #ناترازی کم ندارد؛ اما گیر دادن به اینها دیگر نشانه اُمل بودن است!

دست پزشکیان درد نکند که از مرزشکنی جدیدِ آن بعض، جلوگیری کرد و با “دوست دیرین” خود مماشات نکرد.

تقدیرم نه از آن جهت است که اولین برخورد اینچنین در جمهوری اسلامی است!

نه! میدانم برخی فسادها و اشرافیت های دیگر حتی کمتر از این هم برخورد شده و میشود؛ لکن نامه زدن و اعلام کردن تراز نهج البلاغه و جای تقدیر دارد:

“در دولتی که مفتخر به اقتدا به مولای متقیان است و در شرایطی که هنوز در کشورمان فشارهای اقتصادی بر مردم زیاد و محرومان پرشمارند، سفر پر هزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینه‌های شخصی، قابل دفاع و توجیه‌پذیر نبوده و با معیار ساده‌زیستی مسئولان سازگار نیست.”

علی(ع) هم میتوانست عثمان بن حنیف را بخاطر آن مهمانی، بی صدا عزل یا از بصره جابجا کند تا آبروی او و خانواده اش آسیبی نبیند؛ اما نامه۴۵ را به کارتابلش نفرستاد، عمومی و علنی به او زد تا مردم آن روز و امروز بدانند بخاطر کاری -که در ظاهر غیر قانونی هم نبوده- عزل شده است!

این پدیده نادر و کم وقوعی در جمهوری اسلامی است. از قضا پرده گیری ها، جسارتها و مرزشکنی ها را زیاد کرد و بعضا “بخاطری که مطالبه گران پر رو نشوند”(!) برخوردهای محتمل مخفی می شد یا حداکثر در استعفاء بروز می کرد!

“نهج البلاغه کتاب تدوین شده ی انقلاب اسلامی[۱]” است.

کار رئیس جمهور اگر ساده زیستیِ تراز نهج البلاغه را در همه مسئولان نهادینه نکند، اما اقلا حال مردم را خوب کرد.

محسن قنبریان ۱۴۰۴/۱/۱۶

مطلب مرتبط:

[۱] رهبر انقلاب اسلامی ۵۹/۲/۱۳

پرسش از مقاومت ما

محسن قنبریان ـ برنامه زمانه ـ ۶ اسفند ۱۴۰۳

برای قضاوت درست فایل صوتی کامل گفتگو را اینجا بشنوید.

رخنه های مقاومت در ما براساس اسناد خوانش شده است!…

مساله فقط انتقام خون سید حسن و رخنه های احتمالی امنیتی و نظامی نیست؛ مقاومت ایران مقابل ترامپ هم است از اینرو چاره کردن رخنه های این حوزه بسیار مهم و فوری است!

در آن برنامه از حقیقت مقاومت (حق مقاومت) در این ابعاد سخن گفته شده است و این مهم که: وقتی سازش نمی کنیم یا مذاکره نمی کنیم، نه یعنی الزاما مقاومت می کنیم!

در برنامه توضیح یافته اگر بنام مقاومت، فقط سازش نکنیم و حق مقاومت را بجا نیاوریم، هزینه ها پای مقاومت فاکتور می شود و طرح مقاومت هم چاره تلقی نمی شود در حالیکه فقط سازش نکرده ایم؛ نه اینکه حق مقاومت بجا آورده باشیم!

[در غزه] مقاومت تک سایز نیست!

حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
استاد حوزه و دانشگاه

خواهرِ مقاومت!

قَالَ امِیرُالمُومِنِین عَلَیهِ السَّلَام:

إِذَا کَانَ فِی رَجُلٍ خَلَّهٌ رَائِقَهٌ، فَانْتَظِرُوا أَخَوَاتِهَا:

هرگاه در انسانى خوى و خصلت خوشایندى باشد انتظار همانندهایش را نیز (در او) داشته باشید.(حکمت۴۴۵)

 

خَلَّهٌ یعنی خصلت و خوی، رَائِقَهٌ یعنی زیبا و جذاب.

امام از قاعده ی هم بستگی خوی های زیبا به هم سخن می گوید: خصلت های خوب برادران و خواهران هم اند!

 

پس از مقاومت شگفت انگیز غزه، حالا نوبت روزه داری و رمضان المبارک زیبایشان است!

در ویرانی های مساجدشان زیر بمباران نشان داده بودند عمارت مسجد به آدم هایش است نه زخارفش. (اینجا)

نماز جماعت هایشان کنار مساجد ویران تصویر ساز شده بود.

 

سابقاً از حجاب متاثر از مقاومت فلسطینی ها -علیرغم غربزدگی سواحل مدیترانه- مطلبی از دیوید گریبر مردم شناس یهودی اشتراک گذاشته شد! (اینجا)

 

باور کنیم همه احکام دین به هم می آیند! مقاومت در مقابل استکبار، نمازِ مقابل تکبر و روزه ی سپر از آتشِ جزاء را فرا می خواند.

 

در مقابل، سازش و سرسپردگی در مقابل بت های زنده، یا لا ابالی گری و بی دینی می آورد و یا دین بازی ای مثل نماز بازی و افطار بازی و مساجد اشرافیِ شیوخ عرب!

 

محسن قنبریان ۱۴۰۳/۱۲/۹

۰۷ / شرح خطبه ۲۱۶

جلسه هفتم / ۳اسفند۱۴۰۳

حجت الاسلام قنبریان

نمای کلی فراز:

فجعلها نظاماً لالفتهم…یئست مطامع الاعداء

۲ فرض طرح شده:

  1. فاذا ادّت الرعیه… وادّی الوالی؛ در حقوق متقابل هم رعیت حق را اداء کنند هم حاکم!
  2. و اذا غلبت الرعیه… او اجحف الوالی؛ رعیت ادا نکند یا والی اجحاف کند!
    ۲ فرض دیگر را طرح نکرده:
  3. ادای رعیت، اجحاف والی!
  4. غلبه رعیت، ادای والی!

از آن دو، تکلیف ایندو هم معلوم می شود.

پیامد ها:

  1. پیامد حقوق متقابل مردم و حاکم: نظاماً لالفتهم/ عزّاً لدینهم
    دین در ساحت ربانی، عزیز است/ در ساحت بشری گاهی اسیر، ذلیل و… می شود!
    دین در ساحت فردی بشر؛ نظامش به یقین است (نظام الدین حسن الیقین)
    الفت و اخوت هم در ساحت افراد با مروت است (نظام المروه حسن الاخوه)
    دین در ساحت اجتماعی بشر؛ محل بحث این خطبه (حقوق متقابل حاکم و رعیت موجب عزت است نه برهان و یقین/ و همان سبب الفت است نه مروت افراد )
    توجهی فرهنگی و مهم درباره دوره های دانشجویی و روش انتقال و آموزش معارف
  2. پیامد رعایت آن حقوق متقابل:
    عزت حق/ برپایی مناهج دین/ استواری نشانه های عدالت/ جریان سنت ها در مجرای خود
    همین خط در خطبه فدکیه صدیقه طاهره(س)
  3. نتایج ۴پیامد بالا:
    صلاح زمانه/ بقاء دولت/ یاس دشمنان

دانلود «۰۷ / شرح خطبه ۲۱۶» | “دانلود از پیوند کمکی

[در غزه] مردم نگران سازش نیستند!

 

حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
استاد حوزه و دانشگاه