اون چیزی که امام عزیز برای ما آورده،
اسلام سیاسیه… .
فرق فرمول و الگوی امام خمینی
در مقابل دیگران… .
کارنامه‌ای حکومتی از امیرالمومنین(ع)
شیعه یک “نهضت مقدس”(عاشورا) دارد و یک “دولت مقدس“(حکومت علوی). مقدس یعنی خالی از عیب و نقص و دارای همه ارزشهای انسانی و اسلامی.
با این دو خط کش می تواند قیامها و نهضت ها، نظامها و حکومت ها را ارزیابی کند.
در قسمتی از خطبه ۸۷ حضرت امیر(ع) کارنامه ای از حکومتش ارائه می دهد؛ به گونه ای که جامعه ی دچار فتنه ها و جنگ ها هم علیه او حجتی ندارد:
اعْذِرُوا مَنْ لَا حُجَّهَ لَکُمْ عَلَیْهِ وَ هُوَ أَنَا
معذور دارید کسى را که شما را بر او حجت و دلیلى نیست؛ و او منم!
این اوج افتخار یک حکمران است که واقعا معذور باشد و علیه او حجت و دعوی قابل اثباتی نباشد!
أَ لَمْ أَعْمَلْ فِیکُمْ بِالثَّقَلِ الْأَکْبَرِ وَ أَتْرُکْ فِیکُمُ الثَّقَلَ الْأَصْغَرَ؟
آیا من در میان شما به «ثقل اکبر» [یعنى قرآن] عمل ننموده ام آیا «ثقل اصغر» [یعنى عترت] را در میان شما نگذاشتم؟
یعنی براساس قرآن حکم کردم و عترت پیامبر(ص) -حسن و حسین- را هم برایتان نگه داشتم. غیر بقای ظاهری عترت از لزوم پیروی از آنها در همین خطبه هم می گوید؛ گرچه خودش این کارنامه حکومتی اش را منهای قبول امامتش از سوی همه امت عرضه می کند!
به تعبیر دیگر در حد خلافتی کنار خلفاء به چنین کارنامه ای رسیده است نه امامتی کامل و پذیرفته شده توسط همه مملکت!
قَدْ رَکَزْتُ فِیکُمْ رَایَهَ الْإِیمَانِ
پرچم ایمان را در میان شما برافراشتم.
به زبان امروز، “ایمان” گفتمان رایج و سخن غالب جامعه علوی شد.
و این به دستور العمل و آیین نامه نبود چنانچه در فراز آخر خواهد آمد.
وَ وَقَفْتُکُمْ عَلَى حُدُودِ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ
و بر حدود حلال و حرام آگاهتان کردم.
حکومت اسلامی در احکام و ارزشها بی طرف نیست و آموزش آنرا وظیفه خود می داند. علی(ع) به آن به خوبی عمل کرده است. معاویه به برخی زنان این جامعه گفت: پسر ابوطالب شما را فقیه پرورانده است!(بلاغات النساء ج۱ص۷۲)
أَلْبَسْتُکُمُ الْعَافِیَهَ مِنْ عَدْلِی
و از عدالت خویش جامه عافیت بر تنتان پوشاندم .
بدون عدالت، عافیت در زندگی نیست و احکام هم برپا نمی شود (العَدلُ حَیاهُ الأحکامِ).
کسی از حاضران منکر این مقدار تحقق عدالت از سوی علی(ع) نیست و حجتی علیه ایشان آورده نمی شود.
و فَرَشْتُکُمُ الْمَعْرُوفَ مِنْ قَوْلِی وَ فِعْلِی
و معروف را با گفتار و کردارم، در میان شما، گسترش دادم.
غیر از آموزش احکام، واجبات باید “معروف” در جامعه شود. یک هنجار شناخته شده و پذیرفته شده در عموم گردد؛ تا “امر به معروف” آسان باشد.
کارنامه حضرت دراینباره هم درخشان است می فرماید: معروف را مثل فرش برایتان گستراندم.
این قطعا با عدالت و عافیت بخشی به معاش هم نسبتی دارد.
وَ أَرَیْتُکُمْ کَرَائِمَ الْأَخْلَاقِ مِنْ نَفْسِی
و اخلاق کریمه را با رفتار و منش خود به شما نشان دادم.
این فراز در نسبت مستقیم با برافراشتن پرچم ایمان در جامعه است.
رهبر انقلاب اسلامی دربیانیه گام دوم درباره نسبت معنویت امام خمینی -در رأس- با رشد معنویت در متن جامعه سخن حقی دارند که تمثال اعلای آن امیرالمومنین(ع) است:
“[انقلاب اسلامی] عیار معنویّت و اخلاق را در فضای عمومی جامعه بگونه‌ای چشمگیر افزایش داد. این پدیده‌ی مبارک را رفتار و منش حضرت امام خمینی در طول دوران مبارزه و پس از پیروزی انقلاب، بیش از هر چیز رواج داد؛ آن انسان معنوی و عارف و وارسته از پیرایه‌های مادّی، در رأس کشوری قرار گرفت که مایه‌های ایمان مردمش بسی ریشه‌دار و عمیق بود. هرچند دست تطاول تبلیغات مروّج فساد و بی‌بندوباری در طول دوران پهلوی‌ها به آن ضربه‌های سخت زده و لجنزاری از آلودگی اخلاقی غربی را به درون زندگی مردم متوسّط و بخصوص جوانان کشانده بود، ولی رویکرد دینی و اخلاقی در جمهوری اسلامی، دلهای مستعد و نورانی بویژه جوانان را مجذوب کرد و فضا به سود دین و اخلاق دگرگون شد. مجاهدتهای جوانان در میدانهای سخت از جمله دفاع مقدّس، با ذکر و دعا و روحیه‌ی برادری و ایثار همراه شد و ماجراهای صدر اسلام را زنده و نمایان در برابر چشم همه نهاد.”
محسن قنبریان ۱۹بهمن۱۴۰۳
امام دنبال حزب بزرگ مستضعفین بود!
حجت الاسلام قنبریان
تمام تر شنیدن به این مقدمات از امام خمینی است:
- بزرگ ترین منکر را سنی یا مسیحی بودن نمیدانست:
“بزرگترین منکر، غلبه اجانب بر ماست. این منکر را باید نهی کنید. حکومتها را نهی کنید از مخالفتی که با هم دارند و با ملت دارند، و با دشمنان اسلام -که خدا فرموده مراوده نکنیم- محبت می‌کنند. الآن منکری بالاتر از این نیست که مصالح مسلمین را به خطر انداخته است. این وظیفه همه شماست که می‌خواهید برای خدا کار کنید. همه ما باید این دشمنی را نهی کنیم، و وحدت اسلامی را شعارمان کنیم. با وحدت، و بودن زیر پرچم «لا اله الاالله» پیروز می‌شویم.” (+) - وحدت همه ادیان و مذاهب باهم علیه این منکر بزرگ را می خواست:
الف) به خود بزرگان ادیان و مذاهب:
“هان! ای پدران کلیسا و روحانیان تابع حضرت عیسی، به‌پاخیزید و از مظلومان جهان و مستضعفان گرفتار در چنگال مستکبران پشتیبانی کنید و برای رضای خدا و پیروی دستور حضرت مسیح یک بار هم ناقوس‌ها را در معابدتان به نفع مظلومان ایران و محکوم نمودن ستمگران به صدا درآورید.” (+)
ب) درباره سران و کشورهای اسلامی:
“ان شاء الله ما نخواهیم گذاشت از کعبه و حج، این منبر بزرگی که بر بلندای بام انسانیت باید صدای مظلومان را به همه عالم منعکس سازد و آوای توحید را طنین اندازد، صدای #سازش با امریکا و شوروی و کفر و شرک نواخته شود. و از خدا می‌خواهیم که این قدرت را به ما ارزانی دارد که نه تنها از کعبه مسلمین، که از کلیساهای جهان نیز ناقوس مرگ امریکا و شوروی را به صدا درآوریم.”(+)
هیأت های مذهبی از امام شناسی غافل نشوند
استاد محسن قنبریان:
رابطه امام به عنوان یک انسان کامل با خدای متعال رابطه تصویر است با صاحب تصویر. امیر‌المؤمنین(ع) خدانما است و اراده‌ای جدای از اراده الهی ندارند؛ اما فقرش نسبت به خدای متعال بسیار زیاد است.
علامه جوادی آملی می‌فرمایند؛ «زیارت جامعه کبیره روی دیگر دعای جوشن کبیر است»؛ یعنی مظاهر اسمائی که در جوشن می‌خوانیم را در زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم. این زاویه دید بسیار نفیس است نه راه به غلو دارد و نه راه به تقصیر دارد.
نکته دیگر اینکه ما وقتی در مقام وعظ و خطابه و منبر می‌خواهیم مخاطب را از یک نقطه به نقطه دیگر برسانیم در حقیقت باید مخاطب را از امام‌شناسی به خداشناسی برسانیم تا کار را تمام کرده باشیم.
به نظر باید در نوحه‌ها و سروده‌های مداحان این سه‌گانه باشد تا چرخه کامل شود و بتواند مخاطب را از نقطه‌ای بگیرد و به نقطه دیگر برساند. یک بُعد، بُعد منقبت و فضائل است، دیگر این که این کسی که فضایلش را گفتی رابطه‌اش را با خدا می‌گویید و یک بُعد هم بُعد مرثیه است.
نکته قابل تأمل این که هر جا اهل بیت(ع) فضیلت اخلاقی یا عرفانی خود را بروز می‌دادند، دست قدرت حق را نشان می‌دادند. حتما پشت سر آن چهره، بندگی حضرات معصومین نشان داده می‌شد تا مردم سراغ آدرس غلط نروند. مثلا بلند میشود، وضو می‌گیرد، نماز می‌خواند از خدا می‌خواهد تا آن اتفاق بیفتد در حالی که امام اراده هم بکند کافی است.
انسان والایی که آن‌گونه کمالات اخلاقی داشته و این چنین هم بنده خدای متعال بوده، وقتی مقتل‌اش خوانده شود دیگر لازم نیست روضه مکشوف خوانده شود، ادامه داد: معمولا در طبع مداحان ما و شعرای ما اخذ شده که یک کرامت اخلاقی از سید مظلومان می‌گویند بعد متناسب با همان روضه‌ای می‌خوانند. خیلی هم به دل‌ها هم می‌نشیند.
روضه یکی از اعمالی است که ما مخلص می‌شویم؛ اما در منبر یا جاهای دیگر ممکن است حضور ذهن نداشته باشیم. هیئت خوب و یک جلسه خوب حتما باید یک روضه خوبی داشته باشد، به خود امام بپردازد، و نباید همه‌اش برای خودمان، برای خودِ گناهکار یا خودِ عاشق‌‌مان صرف شود.
[در غزه] مردم نگران سازش نیستند!
حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
استاد حوزه و دانشگاه
سخنرانی/ چگونه نهضت سوادآموزی مقاومت شکل می‌گیرد؟
حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
دانلود سخنرانی «چگونه نهضت سوادآموزی مقاومت شکل می‌گیرد؟» | “دانلود از پیوند کمکی“
۱۰ بهمن۱۴۰۳ در جمع راویان قصه فلسطین
- اسلام سیاسی یا اسلام اجتماعی؟!
– مراقب تنزیل و تقلیل باشیم! - اسلام سیاسی ؛ با نهاد حاکمیتی و نهاد مدنی
– مراقبت دوم! - چگونه در نهاد اجتماعی برای اسلام سیاسی کار کنیم؟
– فرم و محتوا!
تحقق نهادی
برای تحقق دو مسیر متناظر و هم افزا قابل تصور است:
– تحقق با سازمان های دولتی و حاکمیتی با قانون و ضمانت های خاص
– تحقق با نهادهای مدنی و اجتماعی
این ۱۵ دقیقه قسمتی از پاسخ های حجت الاسلام قنبریان به پرسشهای فعالین مدرسه فلسطین است
– ساخت نهادی و مردم پایه
– چرخش و نظارت محتوای مردمی
دانلود «تحقق نهادی» | “دانلود از پیوند کمکی“
عثمان وارگی در قطبیدگی جناحی!
 |
 |
گاهی در شرایط دو قطبی جناحی، کسی در خودبرگزیدگی افراط یا برایش افراط می کنند؛ در مقابل علیه اش هم افراط میشود!
در تصادم این دو افراط، حرف حق و جریان متعادل است که ذبح میشود!
در روزگار علی(ع)، عثمان آن خودبرگزیده ای بود که افراط کرد؛ مقابلش اهل جزع و فریاد هم افراط کردند تا کار به اعدام کشید!
حضرت در خطبه۳۰ به این معضل اجتماعی_سیاسی می پردازد و تنگنای کنشی خود -بعنوان امیر حق و عدل- را باز می شمارد:
اگر به کشتن او فرمان داده بودم، [نزد طرفدارانش] قاتل بودم!
و اگر از آن باز مى داشتم [نزد مخالفانش] از یاوران او به شمار مى آمدم!
کسى که او را یارى کرد، نمى تواند بگوید که از کسى که دست از یارى اش برداشت بهترم!
و کسى که دست از یارى اش برداشت نمى تواند بگوید، یاورش از من بهتر است!
من قضیه اش را برایتان جمع بندی می کنم: خودبرگزیدگی (استئثار) کرد و بد هم چنین کرد!
و شما بى تابى کردید و بد بی تابی کردید!
و خداوند برای هر دو (تندروی) حکم دارد: هم برای مستأثر (خودبرگزیده) و هم جزع کننده!
بلاتشبیه همین زبان حال جمعی از دلسوزان عقلانیت انقلابی است: بی چاره بین “پیراهن عثمان” یا “امارت عثمان”!
درباره برخی رجال سیاسی، گروهی طوری در تمجید افراط می کنند که عیوب فاحشی از او را نمی بینند!
و گروهی هم در تنقیص او افراط و او را خائن و ساواکی خوانده و حکم اعدام می خواهند!
این وسط، آنچه بین هیاهو گم میشود، جریان اصیل تری است که نقص او را برای آن منصب می بیند و افراط را هم پازل دشمن می بیند!
محسن قنبریان ۱۴۰۳/۱۱/۱۶
این دست‌ها!
در اسلام از جعفر برادر امیرالمومنین(ع) اوج گرفت، در جنگ موته!
خداوند بجای دو دست قطع شده اش، دو بال به او در بهشت عطاء کرد و جعفر طیّار لقب گرفت!
چند دست مثل او فدا شد؟ نمی دانم؛ اما “قله” حتما “دامنه” می آفریند!
تا به عباس پسر امیرالمومنین(ع) رسید؛ در عاشورا!
قله به قدر قد کشیدنش به آسمان، “سلسله جبال” از زمین می سازد!
سلسله عباس!
در زمان ها و زمین ها!
از حسین خرازی تا حاج قاسم و سنوار…
نگاهی به “نماد دست” در آیین های دینی نشان می دهد این قصه سردرازی دارد…
محسن قنبریان
عکس: پلاکی از دست حاج قاسم و نقشه ایران؛ ابتکار لبنانی ها
توصیه ای به آقای قنبریان
- مدتی است که جناب آقای قنبریان در تحلیلهای خود از مسائل و موضوعات مختلف، علاوه بر بیان نظر خویش، اتهامات و برچسبهایی را نیز به مخالفین فکری خود روا میدارد. این حجم برچسب زنی ها که گاهی اوقات با تندگوییهایی همراه میشود، به مرور افزایش پیدا کرده و به نقطه ای رسیده است که ابتدا برچسبها به مخالفین زده میشود و سپس اصل ادعا و نظر تبیین میگردد. ایشان خود بهتر میداند که این رویه مانع از شکل گیری گفتگوی علمی واقعی است. اگر در پی اصلاح اموراند درست آن است که اختلاف اندیشه و تفکر را پذیرفته و به دور از هرگونه سرکوب اخلاقی طرف مقابل و صرفاً با کمک استدلال و منطق، دیدگاه خود را به کرسی بنشانند.
- همانطور که مقام معظم رهبری در همان پیام تاریخی خود در موضوع جنبش نرم افزاری بر رعایت اخلاق تأکید ویژه نمود و چنین فرمود:
«آن روز که سهم «آزادی»، سهم «اخلاق» و سهم «منطق»، همه یکجا و در کنار یکدیگر اداء شود، آغاز روند خلاقیت علمی و تفکر بالنده دینی در این جامعه است و کلید جنبش «تولید نرم‌افزار علمی و دینی» در کلیه علوم و معارف دانشگاهی و حوزوی زده شده است. بی شک آزادیخواهی و مطالبه فرصتی برای اندیشیدن و برای بیان اندیشه توأم با رعایت «ادب استفاده از آزادی»، یک مطالبه اسلامی است و «آزادی تفکر، قلم و بیان»، نه یک شعار تبلیغاتی بلکه از اهداف اصلی انقلاب اسلامی است.» - برای جلوگیری از انسداد فضای گفتگوی علمی، صحیح آن است که آقای قنبریان مخالفین خود را با عناوینی چون «طالبان» و «متحجر» ننواخته و تلاش خویش را معطوف به استحکام بیانات خود ساخته و در مقام نقد علمیِ دیدگاه مخالفین خود برآید. به ویژه اگر مخالفین هم از کسانی باشند که مانند ایشان دل در گرو آرمانهای انقلاب اسلامی دارند. و علی الخصوص در مسئله مهمی چون «جایگاه مردم در حکومت اسلامی» آراء متفاوتی غیر از رأی ایشان وجود دارد که هم مبتنی بر ادله بوده و هم امکان استناد به دیدگاه امامین انقلاب را دارد. حال، چرا آقای قنبریان خود را مجاز میداند که به دیدگاه مخالف اتهام بزند؟ باید همگان بکوشیم تا موضوعاتی چون «مردم سالاری دینی» از ساحت خطابه بیرون رفته و در فضای علمی طرح گردیده و به محک استدلال و برهان گذاشته شود.
(بی نام)
سخنرانی/ ۰۳۱۱۱۱ – درسگفتار دعوت
حقیقت دعوت و الگوی تبلیغ دینی
حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
مدرسه نگاه/ ۱۱بهمن۱۴۰۳
دانلود سخنرانی «۰۳۱۱۱۱ – درسگفتار دعوت» | “دانلود از پیوند کمکی“
- دعوت و تبلیغ به حسب علل وجود (فاعلی و غایی):
- داعی منزلت پیش ساخته ندارد!
– سخن عجیب شهید ثانی در رسائل ج۲ص۷۹۲و۷۹۳ - قائد نیست، سائق است!
– خطبه ۳۳ نهج البلاغه
– علماء جبّار! (الکافی ج۱ص۳۶) - یک “نقش” انسانیِ خلّاق در “نهاد” اجتماع است!
– آسیب سازمان شدن تبلیغ!
– مسجد و هیات مردم سالار! (خصال صدوق ج۱ص۲۴۲) و ج۲ص۴۰۷)
– کانون قدرت و ثروت جای مردم!
– نسبت درست سازمان اداری با نهادهای خلّاق تبلیغی!
- داعی منزلت پیش ساخته ندارد!
- به حسب علل ماهوی (ماده و صورت):
- نشستن سر مساله های زندگی / در متن زندگی مردم!
– “رسانا” شدن دعوت، مقدم بر “رسانه” داشتن دعوت!
– بدون رسانایی تبلیغ، رسانه آنرا برساختی و تحمیلی(پروپاگاندا) می کند! - صورت آزادشده پیامِ دعوت!
– دین اسیر شده! (عهدنامه مالک اشتر)
– احیای تفکر دینیِ مرده! (اقبال، مطهری و…)
– اجتهاد انقلابی نه مجتهد انقلابی! (شهید بهشتی)
- نشستن سر مساله های زندگی / در متن زندگی مردم!
بیانی صریح و جسورانه که شاید برخی را ناراحت کند!
یک فایل صوتی مفید و مکمل!