بایگانی ماهیانه: شهریور 1400

اسماعیل فخریان:

چند جمله با برادرم، آقای قنبریان عزیز

با توجه به تشنگی جامعه به کلیپ‌های تقطیع‌شده‌ی دو سه دقیقه‌ای از بهشتی و مطهری – که احتمالا مرادتان کلیپ‌های تقطیع شده با موضوع عدالت و عدالت‌خواهی است – مطالبی را فرمودید.

خدمت‌تان عرض می‌کنم:

  1. اقبال جمعی از مردم به کلیپ‌های تقطیع شده، هشدار سطحی شدن این جمع را می‌دهد. این سطحی شدن خطرش از هر آسیب دیگری بیشتر است.
  2. با یک توجه اجمالی به سیر حرکت انقلاب، خواهید دید که عدالتخواهی رشد کمّی و کیفی قابل قبولی داشته است. این را با حرکت‌های عدالت‌خواهانه‌ای که در جای‌جای مختلف کشور مشاهده می‌شود را می‌توان تایید کرد. اینکه فرمودید مردم حرف‌های عدالت‌‌خواهانه را بعد از بهشتی و مطهری دیگر نشنیدند را نمی‌دانم با چه معیاری مطرح کردید.
  3. امروز جامعه تشنه‌ی کلیپ‌های دو سه دقیقه‌ای از مطهری و بهشتی با موضوع عدالت هستند یا عده‌ای این تشنگی را عمدا به این شکل بوجود آوردند؟ با یک فحص اجمالی خواهید دید که عده‌ای با همین کلیپ‌ها – مضافا کلیپ‌های آقای طالقانی و غیره – چه ناجوانمردانه به انقلاب و امام و رهبری حمله می‌کنند.
    این را با یک سوال ساده می‌توان دریافت:
    چرا این کلیپ‌های کوتاه در موضوع عدالت کمتر از امام و خیلی کمتر از رهبر انقلاب تهیه و منتشر می‌شود؟
    می‌دانید چرا؟ چون می‌خواهند انقلاب را متهم به فاصله گرفتن از آرمان‌هایش کنند. می‌خواهند بگویند انقلابی که در آن بهشتی و مطهری بود، خیلی متفاوت از انقلاب بعد از این دو عزیز شده است.
    رهبری هم در حیات بهشتی و مطهری و هم بعد از شهادت این دو شهید عزیز، اگر عدالت‌خواه‌تر نبوده، قطعا عقب‌تر هم نبوده. بی‌انصافی است اگر تصور شود کسی بیشتر از رهبری به دنبال ایجاد و گسترش گفتمان عدالت بوده است.
  4. شکسته باد دهان و قلمی که بخواهد با شعار دشمن‌شناسی، انقلاب و نظام را محدود کند و آزادی و عدالت‌خواهی را به حاشیه ببرد. برعکس، توجه به دشمن مهم‌ترین اثرش این است که دائما آرمان‌های انقلاب را به ما یادآوری می‌کند.
    اگر گفته می‌شود حواستان به دشمن باشد، نه اینکه از آرمان‌هایتان کوتاه بیایید، بلکه مراقب باشید دشمن اهدافش را – که در راس آن دمیدن روح ناامیدی است – پیاده نکند.
  5. عدالت‌خواهی که موجب خوشحالی ضدانقلاب شود، عدالت‌خواهی نیست، عدالت‌بازی است. عدالت‌بازی سهم زیادی در طالبانیسم کردن ایران دارد.

برادر عزیزم جناب آقای فخریان:

  1. اگر توجه به کلیپ های تقطیع شده، نشانه ی سطحی شدن بود، شما دوست فکور و متعمق ام برای یک کلیپ تقطیع شده ی یک دقیقه ای، ۵فراز نقد نمی نوشتید! آن جمع از مردم هم شاید سطحی نشده باشند!
  2. مقام بحث در آن لایو یکساعته مقایسه خطبه های جمعه با گفته های آن مفاخر انقلاب است اگر میفرمایید از تریبونهای جمعه عموما همان سطح خطبه ها و سخنان حضرات خامنه ای، بهشتی و مطهری ایراد میشود، قضاوت را به وجدان عمومی وامیگذارم. چه معیاری از وجدان عمومی بهتر؟!(در برنامه جهان آرا تحلیل آماری خطبه ها را بر اساس مقالات علمی پژوهشی هم عرض کردم)
  3. ذکر نام مطهری و بهشتی در آن یک دقیقه از باب مثال و کوتاه گفتن بوده و الا دقیقا کلیپ های امام و رهبری هم در مطالبه ی آرمانهای انقلاب همان چرخش را دارد.
    نه فقط مستمعان که گوینده هم بدان می نازد: از این روشن تر که خود رهبر انقلاب درباره بیانات سال۵۳ شان(طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن) فرمودند: “منبع خوبی برای مچ گیری ماست” (۸۱/۴/۴)! “منبع خوبی”، “مچ گیری” چیزی بیشتر از چرخش آن کلیپهای چند دقیقه ای را افاده می کند، اما ایشان برخلاف شما، نامش را کاری عمدی برای حمله به انقلاب و رهبری نمی گذارد!
    آقای فخریان! آن تشنگی عمومی، ذائقه سازی توطئه گران نیست اقلا این فرمایش رهبر انقلاب برایتان حجت باشد که فرمود:”مردم ما امروز از اوایل انقلاب نسبت به این نابسامانی ها حساس ترند. امروز مردم نسبت به فساد حساسند، نسبت به فاصله طبقاتی حساس تر از اول انقلابند. این چیز بدی نیست این چیز خوبی است؛ این نشان دهنده آن است که مردم با آرمانهای انقلاب آشنایند و دنبال آن آرمانهایند لذا اعتراض می کنند، به فساد اعتراض می کنند و هرجایی که مبارزه با فساد باشد مردم در آنجاها علاقه نشان می دهند …” (۲۹/بهمن۹۹)
  4. شکسته باد دهان و قلمی که بخواهد روح ناامیدی بدمد؛ اما آن نحوه کامل کردن پازل دشمن با نفرینِ “شکست باد دهان و قلم” پاسخ نمی گیرد!
    سخن سر این است که دید سطحی می گوید چون دشمن هست، (مثلا) اجازه اعتراض و تجمع قانونی (اصل۲۷قانون اساسی) حتی علیه یک سیاست یا دستگاه جزیی هم نه! و این چند دهه تمدید میشود. چرا اینطرف گفته نمیشود تعطیل برخی اصول مردمسالارِ قانون اساسی به بهانه دشمن هم جزء پازل دشمن است و در راستای گرفتن آرمانهای انقلاب از ج.ا است؟!! نمی دانم طرح این سؤال یا هرنحوه پاسخ به آن چگونه دمیدن روح ناامیدی است؟!!
  5. برای عدالت هر روز یک قید من درآوردی ساختن (عدالت خواری و عدالت بازی و…) و تطبیق خوارج یا طالبان بر این و آن، مشکلی را حل نمی کند! رهبرمان از تاریخ بهمن۸۹ تا بهمن۹۹ بیش از ده بار تصریح و اعتراف به عقب ماندگی در عدالت دارند[۱].

 جستجویی بفرمایید کلیپ برخی از این اعترافات در بی بی سی و ایران اینترنشنال و… موجب سوء استفاده و خوشحالی دشمن هم واقع شده است!

این سوء استفاده های موضعی دشمن -که از کلیپ خود رهبر انقلاب هم اتفاق افتاده- وقتی همراه تسلیم نشدن بر وضع موجود باشد، ضربه ای نمی زد؛ و الا باید سیاستها و راهبردهای انقلاب را بر اساس عمل به ضدِ مسیح علینژاد(مثلا) قرار دهیم نه کتاب و سنت و بیانات عمیق رهبران و اندیشمندان انقلاب!

ضربه وقتی است که محافظه کاری بر وضع موجود به بهانه سوء استفاده دشمن، جمهوریت و آزادی و ارزشهای اینچنین را از انقلاب بکاهد؛ آنوقت العیاذ بالله به واقع و اِخبار طالبان مان کرده اند نه به فحش و به انشاء!

سپاس از عنایتتان.

[۱] http://mghanbarian.ir/doc/3373/

مردم سالاری دینی، از حقیقت تا تناقض!

مروری بر نظریات برخی کارشناسان مسائل دینی و علوم اجتماعی در رویداد حق تعیین سرنوشت

یوسفی اشکوری: وقتی در نهضت مشروطه، جمله‌یِ «برابری همه افراد در قانون» به عبارتِ «برابری همه افراد در برابر قانون دولتی» تبدیل شد، همان جا مشروطه شکست خورد.

با ترکیب مردم سالاری دینی مخالفم! چون اگر قرار است دین حاکم باشد، چرا حرف از مردم سالاری بزنیم؟ در این صورت آزادی، اختیار، دموکراسی و رای اساساً بی معناست.

عبدالعلی بازرگان: مسائلی از قبیلِ «حاکمیت ملت»، «آزادی اقلیت‌ها» و… مربوط به دوران حاضر است و در ۱۴۰۰ سال پیش نبوده، اما روح این مطالب و بها دادن به مردم در طول تاریخ، قابل اثبات است. برخی روایات بیانگر این است که پیامبر علی رغم تاکید بر شایستگی‌های امام علی، حکومت را حق مردم دانسته و امام علی را به تبعیت از خواست مردم امر کرده.

عبدالله محمدی: اسلام نه مانند لیبرال دموکراسی است که در آن خواست مردم، مشروعیتِ حکومت را ایجاد یا سلب کند، و نه مانند نظام‌های دیکتاتوری است که هیچ نقشی برای مردم قائل نباشد. اسلام، مشروعیت را به نصب الهی می‌داند، اما تا زمانی که مردم همراهی نکنند، تکویناً چنین امکانی نخواهد بود و روایاتی که در زمینه سازی مردم وجود دارند، چیزی فراتر از این نیست.

عمادالدین باقی: حق تعیین سرنوشت به عنوان یک اصل اساسی حقوق بشر در سنت دینی ما پیشینه دارد. روایت «الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم» (مردم بر جان و مال خویش سلطنت دارند) را نباید صرفاً مربوط به امور اقتصادی دانست و به همین جهت آیت الله منتظری در مباحث ولایت و حکمرانی مکرر از این قاعده استفاده می‌کند. البته اگر ولایت فقیه را صرفاً به نصب الهی دانستیم، با حق تعیین سرنوشت در تعارض خواهد بود، اما اگر آن را منوط به انتخاب مردم (نظریه نخب) بدانیم، تعارضی وجود نخواهد داشت.

پرویز امینی: دو رویکرد در فلسفه سیاسی وجود دارد. یک رویکرد این است که وقتی می‌خواهد حکمرانی مطلوب را تعریف کند، میگوید بستگی دارد چه شخصی عهده دار امر حکمرانی است. تئوریِ فیلسوف شاهِ افلاطون و تمامی افرادی که درباره مساله ولایت فقیه صحبت کردند، با این رویکرد بوده. اما رویکرد فلسفه سیاسی جدید، «چگونه حکومت کردن» است نه اینکه فقط چه کسی عهده دار حکمرانی است. به همین دلیل ما نیازمند تقریر تازه ای از مساله ولایت فقیه هستیم. مردم سالاری دینی هم مربوط به چگونگیِ حکمرانی است.

محسن قنبریان: حق تعیین سرنوشت از مستقلات عقلی است و عقل آن را برای انسان قائل می‌شود، اما با ولایت فقیه به عنوان حقی از سوی خدا، تعارضی ندارد. اگر مردم آزادانه، فقیه را انتخاب و با او بیعت کردند، ایده‌ی جمهوری اسلامی محقق شده ولی اگر مردم افراد فاقد صلاحیت را انتخاب کنند، یا فقیه بدون اراده و انتخاب مردم، حاکم شود، مخالف ایده مردم سالاری دینی خواهد بود.

با اشتراک در سایت مدرسه آزادفکری، به تمام درس‌گفتگوها (بیش از ۳۰۰ ساعت) دسترسی کامل پیدا کنید.

جزوه‌ی اقتصاد مردمی منتشر شد

پیوست ارائه حجت الاسلام و المسلمین محسن قنبریان در دوره ی کشف الاسرار

سرفصل ها

  1. اقتصاد مردمی در نگاه امام خمینی
  2. اقتصاد تعاونی در نگاه مقام معظم رهبری
  3. ظرفیت قانون اساسی در اقتصاد مردمی
  4. سخنرانی شهید بهشتی با موضوع تعاونی ها
  5. سیاست های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی بخش تعاونی ها
  6. مقاله حجت الاسلام قنبریان پیرامون تعاونی ها

دریافت جزوه‌ی اقتصاد مردمی | حجم : ۱۳ مگ

با تشکر از تشکل طلبگی ربیون

۱۲/ سلسله درسهای نهج البلاغه

جلسه دوازدهم سلسله بحثهای درسهای نهج البلاغه، مورخه ۲۶ شهریور ماه ۱۴۰۰، به همت هیئت راه فاطمه(س) برگزار گردید.

معمای دو برادر!

  • امام مجتبی(ع) برای “صلاح امت” صلح و امام حسین(ع) برای”اصلاح امت” خروج کرد. یکی “حقن دماء” و یکی”بذل مُهجه” را شعار کرد!
    کجا مصلحت و صلاح و کجا اصلاح؟!
  • این معما در خطبه۷۴،۵۴و ۱۳۱ برای حضرت امیر(ع) هم هست!

مصلحت و اصلاح

  • ترابط ایندو/ قاعده: هر کنش مصلحانه با تکیه بر یک صلاح و برای تدارک یک صلاح برتر است و الا افساد است!
  • مراتبط سه گانه مصلحت: ضروری، حاجّی، تحسینی
  • لحاظ آن سه در کنش ها و جنبشها؛ حل معماهای تاریخ، درس گرفتن از سیره ائمه برای اکنون.

* تفصیل را در فایل صوتی بشنوید

دریافت جلسه دوازدهم سلسله بحثهای درسهای نهج البلاغه | “دریافت از پیوند کمکی

مشکل اربعین: کالائی شدن نه کرونا!

بنظر می رسد مشکل پذیرش زائر اربعین، نه واکسن و نه کرونا، بلکه کالایی شدن اربعین توسط دولت الکاظمی، علیرغم مردم کریم عراق است.

میدل ایست نیوز سندی از ژنرال محمد البیاتی (منشی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق) منتشر کرد. البیاتی در این نامه به وزیر کشور عراق تاکید کرده که نخست وزیر عراق با حصر صدور روادید به سازمان گردشگری موافقت کرده و این کار از طریق شرکتهای مجاز، پس از رزرو هتل و برنامه مشخص گردشگری باید انجام شود تا بخش اقتصاد گردشگری در عراق رونق گیرد[۱].

در گام بعد شورای عالی بهداشت و سلامت عراق هم همین سیاست را اعلام کرد: زائران باید در گروه های حداقل ۵نفره با حمایت یک شرکت گردشگری مورد تایید سازمان گردشگری عراق درخواست روادید دهند و شرکت مذکور موظف به تنظیم برنامه کامل از جمله رزرو محل اقامت و تامین غذا و… است[۲].

از همینروست که ظرفیتی ۶۰هزاری صرفا از طریق پرواز سهمیه داده شد.

امام جمعه نجف هم از تئوری اقتصادی پشت سر این تصمیمات پرده برداشت. در واکنش به این مساله که: «مشکلاتی که مانع باز شدن مرزها می شود، مشکل هدر دادن پول است»(!) گفت: “دین نظریه ای متفاوت از نظریات اقتصادی موجود مطرح می کند که این آیه ای است که می فرماید: “وما انفقتم من شیئ فهو یخلفه: هرچه را انفاق کردید، عوضش را به او می دهد” ؛ انفاق در تعظیم شعائر دینی موجب افزایش مال و دفع بلا و مایه خیر و برکت است[۳]“.

از همین جا از دولت عراق خواست برای زیارت اربعین، مرزها را به روی زائران امام حسین(ع) از سرتاسر جهان بگشاید و اگر توان پذیرایی ندارد، مردم عراق از آنها پذیرایی می کنند.

درباره اقتصاد تبرعی اربعین که موجب رونق اقتصادی عراق هم میشود قبلا نوشته‌ام [۴]

اما از خصوصیات اقتصاد سرمایه داری نباید غفلت کرد. کالایی و اقتصادی کردن همه چیز، جزء لاینفک اقتصاد سرمایه داری است.

از پیدایش بازارچه تا شهربازی بزرگ آبی و… در کنار موکبهای ساده و بی آلایش مردم سخاوتمند عراق، خبر از طمع بازار در این ضیافت الهی می داد. دولت الکاظمی نیز با دید مادی و اقتصادی به این مساله ورود کرد. پیاده روی اربعین را نه به چشم یک شعیره میلیونی و منحصر به فرد، بلکه به چشم گردشگری مذهبی نگاه کرد و در گام اول، امسال به بهانه کرونا برای طبقات پردرآمد بشکل هوایی و در قالب گردشگری صورت بندی کرد!

در سالهای قبل این دید تجاری-بازاری در برخی نهادهای بازاری ایران هم بروز کرد. پول گرفتن برای پارکینگی که بیابان بود و سود چند هزار میلیاردی اپراتورها و ۶۰۰میلیارد گرانفروشی آنها و… هم نمونه های ایرانی کاسبی از اربعین بود!

محسن قنبریان ۱۴۰۰/۶/۲۶

[۱] توقف صدور ویزای فرودگاهی عراق برای زائران ایرانی + سند

[۲] همان

[۳] دولت عراق مرز ها را به روی زائران اربعین باز کند

[۴]

دشمن داریم…!

  • چرا جامعه تشنه کلیپ های دو سه دقیقه ای بهشتی و مطهری است؟!
  •  آزادی را کم می کنیم، چون دشمن داریم!
  • جمهوریت را محدود می کنیم چون دشمن داریم!
  • دشمن هم دقیقاً همین را می خواهد!
    دشمن از هیچ چیز به اندازه این نفع نمی برد که جمهوری اسلامی را تبدیل کند به طالبان!

باتشکر از جنبش عَلَم بسیج مشکوه

 

چند نکته کوتاه از دیدار رئیس قضاییه با اتاق بازرگانی

  1. شهدای انقلاب و جنگ از فعالان بخش خصوصی بودند!!! نگاه مردم باید اصلاح شود!
    آقای اژه ای در این دیدار گفتند: “بسیاری از کسانی که در پیروزی انقلاب اسلامی نقش داشتند و برای تحقق ارزشهای اسلامی از جان و مال خود گذشتند و در دوران دفاع مقدس نیز در جبهه و پشت جبهه حضور چشمگیر داشتند فعالان بخش خصوصی بودند که این کار آنها فراموش نخواهد شد. اگر امروز نگاه بخشی از مردم به بخش خصوصی یا اتاق بازرگانی و تعاون و فعالان اقتصادی نادرست است و یا گله مندی وجود دارد باید در جهت اصلاح و تغییر این نگرش تلاش کنید”
    پ.ن:
    بخش خصوصی متشکل از کارفرما و کاربر است و اتاق بازرگانی عصاره کارفرمایان بزرگ (که قبلا سرمایه داران نامیده میشدند) است. آن “بسیاری از کسان که از جان و مال خود برای انقلاب و دفاع مقدس گذشتند”، از کدام طبقه ی بخش خصوصی بودند؟! سرمایه دارانی که الان اتاق بازرگانی نماینده آنهاست یا کارگران و کشاورزان که نماینده ای در اینگونه جلسات ندارند؟!
    نگرش جامعه و مردم نسبت به سرمایه داران در تجربه تاریخی انقلاب و جنگ شکل گرفت.
    مردم در آن دو تجربه تاریخی پشت سر امام به قضاوتی رسیدند که این طبقات در پیروزی انقلاب و دفاع مقدس کمترین نقش را داشتند، بلکه بخشی از آنها با زالو صفتی بر مشکلات می افزودند!(جملات صریح امام در اینباره بسیار است)
    این نگرش باید تصحیح شود یا نحوه ی سرمایه داری گذشته تا کنون؟!!!
  2. فقط بخش خصوصی حلّال مشکلات!!!
    آقای اژه ای به اتاق بازرگانی (پارلمان بخش خصوصی) گفت: “باور من این است که با اقتصاد دولتی نمی توان به جایی رسید؛ اقتصاد تعاونی نیز در چهار دهه اخیر به هدف مورد نظر قانون اساسی نرسیده و در حال حاضر برای رفع بسیاری از مشکلات عرصه اقتصادی نیازمند کمک جدی بخش خصوصی هستیم”!
    پ.ن:
    قانون اساسی در اصل۴۴ ، اقتصاد ایران را بر دو پایه دولتی و تعاونی می شمرد و بخش خصوصی را با محدودیتی، مکمل دو بخش دولتی و تعاونی می شمرد.
    پس از جنگ با اصرار کارشناسان دولت سازندگی، این اصل بدون رفراندم بازنگری و سیاستهای اصل۴۴ ابلاغ شد. رهبر انقلاب در بند ب آن سیاستها ۲۵٪ اقتصاد ایران را سهم بخش تعاونی کردند. در آن سند بالا دستی از لزوم تشکیل تعاونی های فراگیر برای سه دهک پایین درآمدی و بیکاران گفتند. همچنین از اختصاص ۳۰٪ از سود واگذاری ها به تشکیل آن تعاونی های فراگیر گفتند! البته در ۱۵ سال گذشته این قسمت از ابلاغیه اصل ۴۴ هیچ عمل نشد و به کلی متروک ماند!
    آقای اژه ای هم دیروز میخ آخر را بر تابوت تعاونی و سهم آن طبقات محروم کوبید و عملا با نفی اقتصاد دولتی و تعاونی، فقط بخش خصوصی را حلّال مشکلات کرد!

نماز جمعه، قبله‌ی جامعه؟!

وقتی امام صادق(ع) میفرماید: واعظ جمعه، قبله است؛ یعنی باید وقت خطبه همه رو به او بنشینند[۱]؛ و کنایه از اینکه گفتمانِ متبوع باید از آنجا برخیزد نه بعلت سستی منطق یا بیان ضعیف، محافظه کار و تابعِ گفتمان های جاری شود!

وقتی امام باقر(ع) می فرماید: آخرین کلامش “انَّ الله یامر بالعدل و الاحسان” باشد[۲]؛ یعنی هر هفته در سبد خطبه ها، باید برای عدالت خواهی چیزی باشد؛  همانطور که توصیه به تقوا هر هفته با تفریع فروع و تمثیل مثال هست!

در دهه های عقب ماندگی از عدالت و عذر خواهی چندین باره از خدا و مردم توسط رهبر انقلاب، نماز جمعه ها چقدر در گفتمان غالب شدن عدالتخواهی نقش داشته اند؟! چقدر مساله های کلان بی عدالتی در جاریِ جامعه را تشریح و مطالبه ی رفع اش را فراهم کرده است؟!

چقدر موارد مبارزه با تبعیض را در منطقه استحفاظی خود راهبری کرده است؟!

(چند جمله از حجت الاسلام قنبریان/ برنامه جهان آرا)

[۱] وسائل الشیعه ج۷ ص۳۴۲و۳۴۳

[۲] همان

روانشناسی اجتماعی کوفه

برشی از سخنرانی ایراد شده توسط حجت الاسلام قنبریان در مراسم عزاداری دهه دوم محرم ۱۴۴۳، مسجد دانشگاه تهران منتشر می‌شود.

حاکم “فاسق سخت‌گیر” یا “مومن ضعیف” ؟
پدید آمدن استاندارد دوگانه‌ای غلط در عصر خلیفه دوم

 

آستانه درد اجتماعی

برشی از سخنرانی ایراد شده توسط حجت الاسلام قنبریان در مراسم عزاداری دهه دوم محرم ۱۴۴۳، مسجد دانشگاه تهران منتشر می‌شود.

تاثیر درک عمومی و متعاقبا درد اجتماعی در میزان کنش و مقابله یک جامعه در برابر ظلم