بایگانی دسته: یادداشت‌ها و مصاحبه‌ها

صُمود، غزه است!

ادوارد سعید شرق شناس فلسطینی-آمریکایی از جمله کسانی بود که در دهه های قبل باعثِ متداول‌شدنِ لغتِ عربیِ صُمود (=مقاومت، پایداری) شد.
این لغت به‌معنی خودداری ثابت‌قدمانۀ فرد از ترک سرزمینش است؛ آن‌هم صرف‌نظر از تلاش‌های مذبوحانۀ دشمن برای اخراج فرد از سرزمین و حتی وقتی که فرد در محاصرۀ خطراتی پی‌درپی است.
صُمود لغتی است که بیش از همه با مکان‌هایی نظیر غزه و الخلیل پیوند دارد. (سخنرانی نوئامی کلاین در همایش ادوارد سعید در لندن)

گرچه شرق شناسانی مثل سعید در توضیح این مفهوم برای غرب سهیم بوده اند تا امروز کاروان صمود از کشورهای مختلف را شاهد باشیم؛ اما مقاومت اصلی را خود مردم غزه کرده اند.

ناوگان صُمود کاری عالی در یاری و توجه به صمودِ دائمی غزه بود.
ظاهراً اینبار هم توقیف و این نمایندگان ملتها دستگیر شوند؛ لکن صُمود واقعی خود غزه است؛ نه غرق می شود و نه همه مردم مقاومش قابل دستگیری اند!

در آستانه ۷اکتبر سخن شهیدِ صمودِ غزه یحیی سنوار بانگ میزند که:
باید در مسیری که شروع کرده‌ایم پیش برویم… یا بگذار کربلای جدیدی رخ دهد!

مرحله جدید صُمود ، مقاومت مقابل طرح غزه ی ترامپ-بلر است.
غزه، کازینو یا منطقه توریستی و طرح ۲۰ ماده ای، پوشش برای شکست اسرائیل و اشغال به طریقی دیگر نمی شود.

غزه خانه اهالی قرآن است که مظلوم واقع شده از دیارشان اخراج شده اند؛ آنها هم به دستور قرآن، دفاع می کنند.
دفاع، مقاومت و صُمودشان نه فقط حافظ غزه و اسلام که مانع نابودی مسیحیت و یهودیت (غیرصهیونیزم) هم می شود! (۳۹و۴۰ حج)
همین قدر انسانی و متعالی!

محسن قنبریان

کُشتی و وطن!

از “ارضکم” و “دیارکم” تا “وطن” راه بسیار است.

زمین و خانه هم محترم است. نباید اجازه ویرانی اش یا اخراج از آن داد؛ لکن وطن بیشتر از اینهاست.

 

دیار و بلاد تازه با حب وطن است که عمارت و آبادانی می یابند (عمرت البلدان بحب الأوطان)

کششی خدادادی به آن در کرامت انسان وجود دارد (من‏ کرم‏ المرء … و حَنینُهُ إلى أوطانِهِ)!

 

وطن، دیار و خاک است به علاوه ی درکی رضایت بخش از سکنی در آن.

اول در جهان اجتماعی انسان، “توطن” شکل می گیرد تا دیار و خاکی برای انسان “وطن” شود.

 

عرفانی تر اینکه: وطنِ خاکی، نمودی از وطن مأوایی است؛ همان که “حب الوطن من الایمان” است؛ به تعبیر شیخ بهایی:

این وطن مصر و عراق و شام نیست

این وطن شهرى است کانرا نام نیست.

آن وطن، عکسش در جان ایرانی، با ایران و برای عراقی با عراق جلوه می کند و کششِ وطن شکل می گیرد.

 

نتایج:

۱. وطن، همیشه “نمود” یک “بود” است و حتما از ایمان به معاد می گذرد؛ چه خود آگاه چه ناخودآگاه!

 

۲. ذهنیت، بسیار موثر در درک وطن یا تقلیل به ارض و دیار است.

متولد هر خاک، حس وطن ندارد و نفی بلد شده هم حتما بی وطن نیست!

اصلا درک وطن است که نفی بلد را مجازاتی هم عرض کشتن می کند! (۳۳مائده)

 

ذهنیت سازی را باید جدی گرفت؛ یک سال کاری می کنند که با پیروزی هم در زمین ورزش سرود ملی نخوانند و یک سال احترام به پرچم، ژست فراگیر می شود! خاک همان خاک، مردم و نظام سیاسی همان، رقیب و حریف همان اما حس وطن متفاوت!

 

۳.کُشتی گیران امسال فقط قهرمان جهان ورزش نشدند؛ در جهان اجتماعیِ ایرانیان درک وطن را هم پررنگتر کردند.

 

محسن قنبریان

از رشوه تا رهن!

اگر مقابل بدهی و وامی، چیزی رهن و گرو سپرده باشید، تا وام را تسویه نکنید، فَک رهن صورت نمی گیرد!

در تعالیم قرآن، انسان با سیئاتش بدهکار(خدا و خلق) می شود .
جانش رهن گرفته میشود (کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهِینَهٌ)!
فک رهن اینجا، جبران و استغفار است!
فرمود: أنفسکم مَرهونهٌ باعمالکم فَفُکّوها بإستغفارکم: جانهایتان گروگان اعمالتان است با استغفار آن را فک رهن کنید!

زیانکار آدمی که جای فک رهن، برای گناه، رشوه هم بدهد (أَنا الَّذی أَعْطَیْتُ على مَعاصی الْجَلیلِ الرِّشا)!

در ساحت زندگی اجتماعی انسان نیز این گروگان گیری وجود دارد!
کانون های قدرت و ثروت می توانند بهره های حیات اجتماعی (مثل امنیت و آزادی و…) را گرو (رهینه) بردارند و برای فک آن، جامعه یا نظام را وام دار خود کنند!

مثلا این روزها که “انسجام اجتماعی” و “امنیت داخلی” در مقابل دشمن خارجی از همیشه حیاتی تر است، برخی از آن کانون ها با ضمانت عناصری سیاسی، این دو را گرو برداشته اند!
فک رهنِ امنیت و انسجام را چه قرار داده اند؟!
جابجایی مرزهای ارزشی و هنجارهای اخلاقی!
اجازه کشف حجاب و کنسرت مختلط و رقص در قبال امنیت و انسجام اجتماعی!

قبلتر برای این معاصی، رشوه می دادند!
سبد رأی کاندیدی یا حمایتی سیاسی را رشوه می کردند تا هنجاری را جابجا کنند؛ حالا دیگر میتوانند رهن بردارند!

نیروهای امنیت که در این معامله بازنده اند نیز زمانی آزادی های مشروع را رهن و گرو برداشته اند!
فک آن را تکرار مواضع رسمی و تشبّه به اکثریت قرار می دادند!
تکثر اجتماعی را دیر باور کردند!

محسن قنبریان

اصل حرف (تفصیلش در مباحث جبهه حسین) این است:

ویروسی در محبین و حتی برخی شیعیان بوده که نه در تأسی‌های بعد، بلکه در همان عاشورای ۶۱ه اثر کرده؛ بر حسین (ع) گریسته و دعایش کرده‌اند اما یاری نه!

در مقابل، از غیر شیعیان کسانی با پیوستن به عاشورای امام، به درجات کمال رسیده‌اند از حُر تا زهیرِ عثمانی و تا برخی با سابقه خوارجی…

در همان مباحث ورود اینها به مرحله قبول ولایت امام -که جوهره تشیع است- را توضیح داده‌ام.

لکن کلیپ‌ها همیشه بریده‌اند؛ اگر همه دفع دخل‌ها بخواهد بیاید، مجموعه آن سخنرانی می‌شود!

پس:

  1. اینکه آن خوارج، عاقبت به مقام ولایت بار یافتند، مفروغ است و همین جا هم واضح است تعبیرِ پیوستن به حسین (ع) با ناصبی گری و خوارجی گری علیه امام، قابل جمع نیست!
  2. شیعه هیئتی بودن هرثمه!
    او البته شیعه غالی مثل نوادری از هیاتی های زمان ما نبوده است!
    همسرش جرداء -که در برخی منابع راوی خبر از هرثمه است- شیعه علی (ع) بوده و به تعبیر ابن عساکر از هرثمه حبّ شدیدتر و تصدیق بیشتر از علی (ع) داشته است.
    اما از مجموع نقل‌ها بر نمی‌آید هرثمه منکر علم غیب امیر (ع) بوده باشد؛ ولو با تعجب برای همسر تعریف می‌کند (الملاحم ابن طاوس)! یا از ریشه آن می‌پرسد؟!
    در برخی نقل‌ها وقتی خبر غیبی امیر (ع) را به اباعبدالله می‌دهد، تعبیر “ابشّرک…” دارد که حاکی از قبول آن غیب گویی است!

خلاصه اینکه:

عمده جامعه هیاتی ما که متأسی به امام عاشورایند؛ اما اگر هیات سکولار و شیعه انگلیسی -که مخاطب نقدند- بیش از هرثمه، شیعه‌اند یا او کاستی ای در تشیع اصیل دارد، از اینجا تصحیح می‌کنم!

محسن قنبریان

نظام امت و امامت در برابر دولت-استیلا و دولت-مارکت

خلاصهٔ مقاله:

نظام امت و امامت در برابر دولت-استیلا و دولت-مارکت

مقاومت چگونه ممکن خواهد شد؟

حجت الاسلام والمسلمین محسن قنبریان

نظام امت-امامت: در این نوع حکومت حتی اگر زعامت توسط خداوند و شریعت معرفی شده باشد، تحقق آن به زور نیست و «رضایت عامه» شرط تحقق و استمرار آن است.

مردم در این جامعه مطلوب را می‌توان در این فراز عهدنامه مالک اشتر دید:
انما عماد الدین و جماع المسلمین و العده للاعداء، العامه من الامه.
عموم مردم (جمهور) هم عمود دین (در ساحت اجتماعی) هستند و هم عمود دین با دشمن و هم جماع المسلمین.

برای مطالعه کامل این متن به شماره دهم فصلنامه نامه جمهور مراجعه فرمایید.

برای تهیه شماره دهم نامه جمهور مبلغ ۴۵۰ هزارتومان (۴۰۰هزارتومان + ۵۰ هزارتومان هزینه ارسال) به شماره کارت:
۶۰۳۷ ۹۹۷۵ ۹۹۶۹ ۴۹۳۳
به‌ نام پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم
واریز کرده و رسید واریز را به همراه آدرس پستی و شماره همراه به شماره ۰۹۰۱۶۸۵۵۲۹۰ یا به ایدی @Jomhour_admin ارسال نمایید .

تقدم ثروت ملی بر قدرت ملی با رسم شکل!

آقای حسن روحانی از اول، شورای امنیت ملی را مبتنی بر استراتژی تقدم ثروت ملی بر قدرت ملی بست.

 آخرین میوه این راهبرد نطق اخیر ایشان و بیانیه جبهه اصلاحات بود.

از نهاد علم هم مثل دکتر سریع القلم همین را اخیراً تئوریزه می کند:

“کشور باید میان امنیت ملی مبتنی بر ثروت اقتصادی یا امنیت ملی مبتنی بر حضور نظامی در منطقه تصمیم بگیرد…

حرکت باید به سمت نظام اقتصادی متکی بر بخش خصوصی (حداقل ۸۰درصد) باشد و سیاست خارجی صرفاً در خدمت تسهیل تولید ثروت قرار گیرد.”

عربستان، ترکیه، قطر و… در آسیا هم همیشه مثال‌های ایشان برای موفقیت این استراتژی است!

  • این استراتژیِ قرن۲۰ اتحادیه اروپا بوده: وابستگی‌های متقابل اقتصادی، مانع تهدید امنیت ملی با جنگ و نظامی گری می‌شود.

 حتی کشورهای یاغی اینگونه تغییر می‌کنند؛ چیزی که “تغییر از طریق تجارت” می‌نامند!

اما مسئول سیاست خارجی اروپا) این روش را درباره روسیه شکست خورده خواند!

روابط گسترده اقتصادی با او کمکی نکرد و حتی صادرات گاز روسیه بمثابه سلاح علیه اروپا به کار رفت!

روسیه برای اروپا تهدید وجودی است.

فرش قرمز ترامپ برای پوتین (با تقدم قدرت ملی) و ملاقات سران اروپا (با استراتژی تقدم ثروت ملی) و تحقیر آنها با نشستن جلوی میز ریاست ترامپ را چگونه تحلیل می‌کنید؟!

 گاوهای شیرده عربی با تقدم ثروت ملی بر قدرت ملی، چقدر برتر از اقتصادهای فرانسه و آلمان می‌شوند؟!

روزی که در مواجهه با تهدید وجودی اسرائیل مثل سران اروپا به دفتر بیضی می‌روند با آنها چگونه برخورد خواهد شد؟! بهتر اروپا؟!!

محسن قنبریان

طغیان افکار عمومی علیه روایت‌های رسمی از اسرائیل

خلاصه جامع نظرسنجی‌های بین‌المللی درباره نگرش به اسرائیل

  1. نظرسنجی مؤسسه Focaldata و تارنمای UnHerd[1]
    موضوع: نگرش جوانان بریتانیایی نسبت به موجودیت اسرائیل و جنگ غزه.
    یافته‌های کلیدی:
    ۵۴٪ از جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله بریتانیایی معتقدند «کشور اسرائیل نباید وجود داشته باشد».
    ۵۰٪ از جوانان، دولت اسرائیل را مقصر اصلی جنگ غزه می‌دانند.
    علاقه این گروه سنی به جنگ غزه (۳۸٪ «بسیار علاقه‌مند») به مراتب بیشتر از جنگ اوکراین (۱۹٪) است.
  2. نظرسنجی دانشگاه هاروارد
    [۲]موضوع: دیدگاه جوانان آمریکایی درباره راه‌حل مناقشه فلسطین و اسرائیل.
    یافته‌های کلیدی:
    ۵۱٪ از جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله آمریکایی معتقدند راه‌حل نهایی، انحلال اسرائیل و واگذاری آن به حماس است.
    ۶۰٪ از همین گروه سنی، حمله ۷ اکتبر را با توجه به نارضایتی‌های فلسطینیان «قابل توجیه» می‌دانند.
    ۶۰٪ از آنها معتقدند اسرائیل در غزه در حال «نسل‌کشی» است.
    ۶۷٪ باور دارند که یهودیان «باید به‌عنوان ظالم شناخته شوند».
  3. نظرسنجی مؤسسه گالوپ (Gallup)
    [۳]موضوع: نگرش حزبی (دموکرات و جمهوری‌خواه) در آمریکا نسبت به اسرائیل.
    یافته‌های کلیدی:
    برای اولین بار در تاریخ، ۶۰٪ از دموکرات‌ها دیدگاهی منفی نسبت به اسرائیل دارند.
    محبوبیت کلی اسرائیل در میان آمریکایی‌ها به پایین‌ترین حد از سال ۲۰۰۰ رسیده است (۴۱٪ دیدگاه منفی).
    در مقابل، ۸۳٪ از جمهوری‌خواهان نظری مثبت به اسرائیل دارند که نشان‌دهنده شکافی بی‌سابقه است.
  4. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو (Pew Research Center)
    [۴]موضوع: نگرش عمومی آمریکایی‌ها نسبت به اسرائیل، جنگ و بنیامین نتانیاهو.
    یافته‌های کلیدی:
    ۵۳٪ از کل بزرگسالان آمریکایی دیدگاهی منفی نسبت به اسرائیل دارند (افزایش ۱۱ درصدی طی سه سال).
    ۶۹٪ از دموکرات‌ها و ۵۰٪ از جمهوری‌خواهان زیر ۵۰ سال، دیدگاه منفی دارند.
    اعتماد به نتانیاهو در میان آمریکایی‌ها پایین است (تنها ۳۲٪).
    تنها ۴۶٪ از آمریکایی‌ها معتقدند راه‌حل دو دولتی امکان‌پذیر است.
  5. نظرسنجی مؤسسه یوگاو (YouGov) – در شش کشور اروپایی
    [۵]موضوع: سطح حمایت عمومی از اسرائیل در اروپا (بریتانیا، آلمان، فرانسه، دانمارک، ایتالیا، اسپانیا).
    یافته‌های کلیدی:
    حمایت از اسرائیل به پایین‌ترین حد تاریخی رسیده است. بین ۶۳٪ تا ۷۰٪ مردم این کشورها نظری منفی به اسرائیل دارند.
    تنها بین ۱۳٪ تا ۲۱٪ دیدگاه مثبتی دارند.
    حمایت از عملیات نظامی اسرائیل در غزه بسیار پایین است و اکثریت آن را نامتناسب می‌دانند.
  6. نظرسنجی شبکه دولتی آلمان (ZDF)
    [۶]موضوع: نگرش آلمانی‌ها به عملیات نظامی اسرائیل در غزه.
    یافته‌های کلیدی:
    ۸۰٪ از آلمانی‌ها معتقدند عملیات نظامی اسرائیل در غزه به دلیل تلفات غیرنظامیان «موجه نیست».
    تنها ۱۲٪ اقدامات نظامی اسرائیل را «مناسب» دانسته‌اند.
  7. نظرسنجی مؤسسه یوگاو (YouGov) – به سفارش مؤسسه دیپلماسی عمومی فلسطین (PIPD)
    موضوع: دیدگاه اروپایی‌ها (بلژیک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، سوئد) درباره تحریم اسرائیل و سوگیری رسانه‌ها.
    یافته‌های کلیدی:
    دست‌کم نیمی از مردم خواهان ممنوعیت فروش تسلیحات به اسرائیل هستند.
    درصد بالایی از مردم، اتهام نسل‌کشی اسرائیل علیه فلسطینیان را درست می‌دانند.
    اکثریت معتقدند رسانه‌های ملی کشورشان به نفع اسرائیل سوگیری دارند.
  8. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو (Pew Research Center) – در سطح جهانی
    موضوع: نگرش جهانی (در ۲۴ کشور) نسبت به اسرائیل و نتانیاهو.
    یافته‌های کلیدی:
    در ۲۰ کشور از ۲۴ کشور، اکثریت مردم دیدگاهی منفی نسبت به اسرائیل دارند.
    اعتماد به نتانیاهو در سطح جهان بسیار پایین است.
    ۵۸٪ از خود اسرائیلی‌ها معتقدند که رژیمشان در جهان مورد احترام نیست.
    شکاف ایدئولوژیک و نسلی در این زمینه در اکثر کشورها مشهود است.

[۱] https://unherd.com/newsroom/majority-of-young-britons-think-israel-should-not-exist/?utm_source=perplexity

[۲] https://nypost.com/2023/12/16/news/majority-of-americans-18-24-think-israel-should-be-ended-and-given-to-hamas/

https://nypost.com/2025/02/27/us-news/gallup-survey-finds-60-of-democrats-are-anti-israel/?utm_source=chatgpt.com

[۳] https://www.pewresearch.org/short-reads/2025/04/08/how-americans-view-israel-and-the-israel-hamas-war-at-the-start-of-trumps-second-term/

[۴] https://www.newarab.com/news/public-backing-israel-europe-falls-historic-low-poll?utm_source=chatgpt.com

[۵] https://yougov.co.uk/international/articles/52279-net-favourability-towards-israel-reaches-new-lows-in-key-western-european-countries

[۶] https://www.thepipd.com/resources/polling-2024/

اسرائیل بزرگ پروژه‌ای توراتی که ۸ کشور عربی را تهدید می‌کند!

محمد الخضر در الجزیره سابقه پروژه اسرائیل بزرگ (از نیل تا فرات) را توضیح می‌دهد

از هرتزل در ۱۹۰۴ تا مناحیم بگین در ۱۹۷۷ تا اسموتریچ در ۲۰۱۶ و تا نتانیاهو که ۲۲سپتامبر۲۰۲۳ در مجمع عمومی سازمان ملل نقشه آن را نمایش داد و اخیرا در مصاحبه با i24 گفت:

 «من در یک مأموریت تاریخی و معنوی هستم و از نظر احساسی به رؤیای اسرائیل بزرگ پیوند خورده‌ام.»

نقشه‌ای که نتانیاهو به آن اشاره دارد شامل: تمام فلسطین تاریخی به مساحت ۲۷هزار و ۲۷کیلومتر مربع، لبنان با مساحت ۱۰هزار و ۴۵۲کیلومتر مربع، اردن با مساحت ۸۹ هزار و ۲۱۳ کیلومتر مربع، بیش از ۷۰درصد از مساحت سوریه که ۱۸۵هزار و ۱۸۰کیلومتر مربع است، نیمی از مساحت عراق که ۴۳۸هزار و ۳۱۷کیلومتر مربع است، حدود یک سوم مساحت عربستان سعودی که ۲میلیون و ۱۴۹هزار و ۶۹۰کیلومتر مربع است، یک چهارم مساحت مصر که حدود یک میلیون کیلومتر مربع است، و بخشی از کویت که مساحت آن ۱۷هزار و ۸۱۸کیلومتر مربع است.

ترجمه مقاله الخضر را در شفقنا بخوانید

پ.ن:

استراتژی ملی اسرائیل مبتنی بر از بین بردن هر تهدید وجودی قبل از شکل گیری آن است و از همین جا ده‌ها عملیات پیش دستانه یا نقض مکرر آتش بس‌ها را توجیه می‌کند.

اما آن ۸ کشور عربی تهدید وجودی اسرائیل برای خود را صرفاً با بیانیه جواب می‌دهند!

امام خمینی با توجه به خیانت این دولت‌ها، درست می‌فرمود:

 ملت‌ها اگر نشسته‌اند که این دولت‌ها برای آنها جلو اسرائیل را بگیرند… این توقع بیجایی است. ۶۰/۹/۲۵

محسن قنبریان

سلطانیزم نقاب‌دار!

رئیس‌جمهورِ محترم بهتر می داند که «حوزهٔ حکمرانی» در یک نظامِ مردم‌سالار جای بحث و نقد و سؤال و استیضاح(گیردادن!) است و هماهنگی با رهبری، نافیِ این‌ها نیست!

پیش‌ترها برخی احزابِ اصلاح‌طلب از حاکمیتِ دوگانه سخن گفته و در سند راهبردیِ خود آنرا تئوریزه می‌کردند تا نهادهای انتخابی را مقابل انتصابی و رهبری قرار دهند!

خدا را شکر که شما آن‌طور نیستید و با رهبریِ نظام هماهنگی می‌خواهید. این، «هماهنگیِ خوب» است.

 اما آن هماهنگی که درعمل تعطیلیِ ارکانِ مردم‌سالاری را متوقع باشد، بدْ و یک سلطانیزمِ نقاب‌دار است!

 شما سلطان نیستید؛ مردمی هستید، مردم‌سالار هم بمانید.

 رهبری در ایران، خود مدافع جدّیِ مردم‌سالاریِ دینی بوده است.

در مردم‌سالاری دینی: مجلس در رأس أمور است -نه حتی شوراهای خاص-،

دستگاه قضائی‌اش، بی‌مسامحه،

و دولت‌ آن بابرنامه است.

 تازه ارکانِ دیگرِ مردم‌سالاری، از نهادهای مدنیِ مستقل تا مطبوعاتِ آزاد هم ناظر عمومیِ مسائل حکمرانی‌اند؛ باید منصفانه نقد و حتی بتوانند اعتراض و تجمّع کنند!

 جمهوریِ اسلامی از اسرائیلِ پوشالی کم‌تر نیست که در شرایط جنگی، نخست‌وزیرش به دادگاه احضار و هرروز علیه‌اش تجمّع و راهپیمایی برگزار می‌شود!

 اهلِ نهج‌البلاغه اید و این سخن را بهتر تحویل می‌گیرید:

 خَورُ السُّلطانِ أشدُّ على الرَّعیَّهِ مِن جَورِ السُّلطانِ.

سستی (و بی‌تصمیمی) حاکم و حکمرانی بر مردم، سخت‌تر است از جور و ستمِ سلطان!

 فقط «جور» و استبداد نیست که مجلس و عدلیه می‌خواهد؛ «خور» و سستیِ حکمرانی هم درمانی دارد به نام مردم‌سالاری!

 محسن قنبریان