از جنجال چند همسری تا سخنان جنجالی دکتر فیاض!
یک مرکز مشاوره و برگزاری کارگاههای آموزشی برای حدود ۱۰۰هزار خانواده چند همسری، یک نیاز طبیعی این گروه اجتماعی است؛ اما راه حل خواندن چند همسری برای معضلاتی مثل ۴، ۵میلیون زن بیهمسر یا ۳میلیون سرپرست خانوار بدون همسر و پدر سخنی دیگر است.
https://life.irna.ir/news/83540755
حواشی سیاسی و غیرسیاسی این سوژه و مساله اصلی شدنش در چند روز مجازی هم خود قصه دیگری است.
این دغدغهها و دلسوزیهای به جا، چقدر از مطالعات میدانی و علوم اجتماعی برخوردار است؟! از کجا معلوم شده فرهنگ چند همسری “در ایران امروز”، آن مردان متمکّن را سراغ زنان بیوه یا ۳۵ تا ۴۹سال میبرد؟! و با چند همسری، بیوهسازی تشدید نمیشود؟!
افزایش طلاق(هر ۱۹ثانیه یک پرونده، تا سال۹۳!) و ۷۰٪ به درخواست زنان بودنش، واقعیتی تکان دهنده است که مطالعات شاخههای مختلف علوم اجتماعی را میطلبد؛ که آیا فرهنگ شدن چند همسری، بدان کمک میکند یا از آن میکاهد؟!
علت اصلی طلاقها تا سال٨۹ عمدتا به عواملی مثل اعتیاد و… مستند بود؛ اما از ۹۴، “خیانت” عامل اصلی طلاقها ثبت شده است! متٲسفانه تا سال ۹۰مردان، بیشتر؛ و از ۹۴زنان به تساوی و فزونی بر مردان میرسند!
ایده چند همسری چه اثر مثبت یا منفیای بر این معضل خانوادهها میگذارد؟!
به حسب آمار سازمان ثبت احوال ۳۰٪ جوانان ۲۰ تا ۳۵ساله(حدود ۱۲میلیون) ازدواج نکردهاند!
و به حسب گزارش مرکز پژوهشهای مجلس(۱۹خرداد۹۳)، ۷۴/۳٪ دانش آموزان رابطه غیر مجاز با جنس مخالف دارند!
ازدواج سفید و همباشی و…، به تبع این واقعیت راه میانبر طبیعت تلقی و رایج میشود!
آیا در این وضعیت، “ازدواج اوّلیها” و “تسهیل و تحکیم ازدواج اوّل” ضرورتِ یک جامعه نیست؟!
آیا گران شدن ازدواج و ارزانی روابط غیر مجاز تا حد رایگان بخشی، یکی از عوامل اصلی این پدیده شوم نیست؟
دکتر فیاض پر بیراه میگوید که ازدواج دارد مختص به اشراف جامعه میشود؟!
با این وضع، چند همسری ازدواج را گرانتر و شیء لوکستر برای همان طبقه بهرهمند نمیکند؟!
چه جامعهای ساختهایم که عده قلیلی (به تعبیر مروجین: سوپر میلیاردر) بتوانند چند همسر اداره کنند و بیش از ۱۲میلیون نتوانند یک همسر برگزینند؟ و درصدی از آنها راهی غیر ازدواج را برای نیازهایشان بپذیرند؟!
آن دستهی ۴، ۵ میلیونی ۳۵ تا ۴۹ ساله، چند سال قبلش جزء دسته ۱۲میلیونی ۲۰ تا ۳۵ ساله مجرد نبودهاند؟ بهتر بگویم: این دسته ۱۲میلیونی چند سال دیگر آن دسته ۴، ۵ میلیونی را چند برابر نمیکند که باید اقلا دخترانش در صف انتخاب شدن برای زن دوم و سوم بنشینند؟!
آیا مانند این پرسشها، مورد پژوهش کافی متخصصان شاخههای علوم اجتماعی با مبانی درست واقع شده است؟
این وسط در جستجوی اظهار نظرهای متخصصین علوم انسانی بودم که سخنان دکتر ابراهیم فیاض(جامعهشناس و مردم شناس) جنجالی شد! کنار ردّ شعار گونهی چند همسری، شیوع فاحشهها در قم را گزارش میکرد که ۴تا۴تا کنار خیابان…!
عجیبتر، علت آن را صیغه کردنهای “آقایان” میخواند!
https://aftabnews.ir/fa/news/620114
نه گزارشش متکی به آماری عالمانه یا اقلا کار میدانی یکی از دانشجویانش بود! و نه تحلیلش -که شیوع این فاحشههای ادعائی بخاطر کثرت صیغه موقت در قم باشد- شواهد علمی و مقبول داشت!
!! اصلا سلّمنا که فاحشه محجبه در قم روبه ازدیاد و علتش هم صیغه کردن آقایان روحانی قم است؛ ایشان بعنوان یک جامعه شناس متدین -که سالهایی هم در قم طلبگی کردهاند- از خود نمیپرسند: چگونه یک حکم منصوص اسلام و قرآن(اولین آیه جزء۵ و روایات متکثر شیعی) -که ذاتا برای مقابله با سفاح و زنا جعل شده- در عمل فاحشه و فحشاء ساخته است؟!!
آیا همیشه چنین بوده و خواهد بود یا بخاطر عوارض و شرایطی در این دوره چنین شده است؟! آن عوارض دقیقا کدامند؟
آیا در اینباره ایشان اقلا پایان نامهای ترتیب داده یا سلسله تشکیک و تعریض باید به آیه قرآن و جعل و تشریع الهی هم سرایت کند؟!
اینها بیشتر به ما خبر میدهد که علوم اجتماعی در جامعهی علمی ایران ضعیف و رنجور است. برخی ناآگاه و بی اعتناء به آن از مباحات شرعی(مثل اجازه چند همسری به مردان) میخواهد با کبرا، صغرا کردنی ساده “نظم اجتماعی” بسازند؛
https://eitaa.com/hayat_hosna/876
و برخی -که متخصص علوم اجتماعیاند- با ادعاهای سبک و بی مدرک و فرضیات خام، جور دیگر رنجوری آنرا موجب شوند!
امام معصوم جامع علوم انسانی و اسلامی است که هم “نظاماً للمله”(نظام بخش دین) است و هم تبعیتش “نظاماًللامه” (نظام بخش اجتماع)است ؛ ولی ما با گسست بین علوم اسلامی و انسانی، هم نظم و هندسه آموزههای دین را به هم میریزیم و هم نظم اجتماعی مطلوب را موجب نمیشویم!
علوم انسانی-اسلامییک ضرورت است.
محسن قنبریان
۹۸/۸/۱۸