(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه اول – ۱۴۰۴/۴/۶؛ حجت الاسلام قنبریان
از طرفی تاریخ (ظرف تجلی ولی خدا) برای استفاده ماست!/ از طرف دیگر مواجه با استفاده های ابزاری و دلبخواهی از تاریخیم!
اسوه گیری چگونه است؟
توجه به تجزیه و ترکیب وضعیت های اجتماعی
- تجزیه، عوامل و عناصر پدیده ها
ترکیب، تقدیر و نحوه چینش آنها با هم است
- گاهی عناصر ثابت اند اما در دو ترکیب مختلف دو حکم متفاوت می یابند!
مثال: ضیم (ظلم با ننگ) در مختصات علوی و مختصات حسینی
- در ماجرای پس از پیامبر(ص) بر حضرت امیر(ع) ضیم تحمیل شد!
– هم ابوسفیان شعرش را خواند هم صدیقه طاهره اشاره کرد!
- در ماجرای عاشورا، قبول شهادت برای اباء از ضیم بیان شد!
این دو با عناصر شبیه هم، ترکیب متفاوتی دارند!
- تحمل ضیم علوی، حفظ اسلام و تحمل ضیم حسینی پایان اسلام بود!
- “تحملوا الضیم منهم” درباره عامه هم برای حفظ مصالح کلی تر است!
- استفاده از این قاعده در جنگ اخیر با رژیم صهیونی!
ما شبیه کدام تاریخیم؟!
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه دوم – ۱۴۰۴/۴/۷؛ حجت الاسلام قنبریان
- نگاه نظام مند و ترکیبی به جامعه دو سطح دارد:
طرح ترکیبی به حسب نظام ارزش
• مثل نقشه معماری یک مسجد یا پل است!
• کفر و ایمان هر دو نقشه کلی دارند؛ هم طرح تمدنی اسلام هم نقشه خاورمیانه آمریکایی
• حکمت ۳۱ نهج البلاغه طرح کلی و نقشه ایمان، کفر، شک و نفاق…
- ساخت اجتماعی هریک از نقشه ها
• اینجا بنّایی آن معماری است؛ آن نظام ارزش اینجا یک ساخت اجتماعی می یابد.
• فرق ساخت اجتماعی با بنّایی مسجد این است که اینجا با اراده انسانها، گروه ها و… مواجه است نه آجر و خشت؛ لذا ممکن است ساخت اجتماعی عین نقشه نشود، مخلوط بدست آید.
• بین جامعه ساخت پیامبر(ص) و امیرالمومنین(ع) و امام حسن(ع) از این حیث فرق است!
• روایت امام سجاد(ع)، ساخت اجتماعی معاصر خود را می گوید!
* این جلسه پر است از تطبیقات و مثالها به شرایط جاری کشور؛ از دست ندهید!
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه سوم – ۱۴۰۴/۴/۸؛ حجت الاسلام قنبریان
- طرح کلی و نقشه ارزشی (آرمان) تا به ساخت اجتماعی برسد، نیازمند آرمان گرایی واقع بینانه است نه آرمانگرایی و نه واقع گرایی
- پیچیدگی ها و سختی های ساخت اجتماعی…
مفاهیم در ساخت های اجتماعی ماهیت و معنای متفاوتی دارند؛ مثل صلح
صلح حدیبیه در ساخت اجتماعی ایمانی و صلح ساباط در ساخت اجتماعی شک رخ می دهد ؛ هم در عناصر و هم در ترکیب با هم فرق دارند.
در این جلسه عناصر ایندو با هم مقایسه شده و سؤالاتی برای شرایط جاری ما طرح و پاسخ گرفته:
- اگر رهبری را زدند؟!!
- دست برتر نظامی یعنی چه؟!
- هر گفتگو یا معاهده ای، صلح تحمیلی است؟!
- صلح غیر تحمیلی نسبت ما با هسته های مقاومت را چه می کند؟!
- مرحله بعد از تغییر رژیم سیاسی برای متجاوز چیست؟!
- و…
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه چهارم – ۱۴۰۴/۴/۹؛ حجت الاسلام قنبریان
توجه به پویایی جنبش ها (حق و باطل)
- جنبش اموی و علوی (شجره های خبیثه و طیبه قرآن) دارای مراحل اند و هریک حُکم خود را دارد
- سه مرحله جنبش اموی: بغی با پرچم انتقام خون عثمان بعنوان ولیّ دم/ خلافت با حکمیت تحمیلی صفین/ شروع سلطنت
- مشخصات ۸گانه سلطنت در بیان مودودی
دو مرحله جنبش حسینی:
- اظهار حقیقت وقت بدعت ولایت عهدی
– هنگام بدعت اظهار علم بر علماء ربانی واجب
– اگر بدعت اساس اسلام را به خطر اندازد، تقیه حرام است بلغ ما بلغ
این تا آخر جنبش حسینی هست
- تشکیل حکومت در فرض یاری مردم
نامه کوفیان و خیانت کوفیان این مرحله را تشکیل داد:
– با دعوت آنها، حضرت “جنبشِ نه به سلطنت یزید” را به سمت احیای حکومت علوی (که شرعی و هم طبق معاهده صلح حسنی بود) برد
– با خیانت کوفیان، امکان این مرحله از دست رفت (مثل ائمه بعد) اما سر گام اول ماند تا شهادت (این موقعیت برای ائمه بعد نبود)
قاعده:
حقیقت(اظهار علم)، تابع اکثریت نیست؛ اما حکومت تابع رضایت مردم است (ارتکاز متشرعه شیعه در نامه اول)
دو نحوه کشته شدن به لحاظ اثر اجتماعی
– جملات شهید مطهری
سنت عهد خون بستن و عهد جانبازی اصحاب:
– علی(ع) و حمزه و جعفرطیار و عبیده برای پیامبر(ص)
– عمار و ابن تّیّهان و ذوالشهادتین و… برای علی(ع)؛ الذین تعاقدوا علی المنیّه (خ۱۸۲)
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه پنجم – ۱۴۰۴/۴/۱۰؛ حجت الاسلام قنبریان
قاعده:
جامعه یا جهانی که ظالم دارد، تجاوز می کند و به ضیم می کشاند
بیان این راهبرد در ۳۴نمل: جعلوا اعزّه اهلها اذله!
کذلک یفعلون؛ یعنی کار همیشگی آنهاست
اباه الضیم
مقابل آن ملوک جبّار چاره، نفوس ابیّه و اهل اباء از ضیم و ننگ است
تابلوی اول؛ بستن فرات در صفین برای اقرار به ذلت و از دست دادن حق خود یا جنگیدن: قد استطعموکم القتال فاقرّوا علی مذّله و تاخیر محله او روّوا السیوف من الدماء ترووا من الماء (خطبه ۵۱)
– تاخیر محله برای شما عقب نشینی از هسته ای و موشکی است!
تابلوی دوم؛ عاشورا:
قد رکز بین الاثنتین بین السله و الذله… یابی الله ذلک لنا… و نفوس ابیّه
حسین(ع) سید اهل اباء از ضیم (شرح ابن ابی الحدید ج۳)
هسته اصلی نفس ابیّه
مزیت دشمن شکستن مرز تجهیزات نظامی و ترور و… است؛ نفس ابیّه مرز مرگ و حیات را می شکند:
فالموت فی حیاتکم مقهورین و الحیاه فی موتکم قاهرین!(خ ۵۱)
جلوات عاشورایی از این مخ و هسته نفس ابیّه
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه ششم – ۱۴۰۴/۴/۱۱؛ حجت الاسلام قنبریان
نفس ابیّه غیر از شُح نفس و چنبره بر منافع خود است
خطبه۲۹: لا یمنع الضیمَ الذلیل و لا یُدرک الحق الا بالجد
فطرت ظلم ستیز و ننگ گریز خود را نگه دارید!
نفوس ابیّه ریه جامعه اند
روایت زیبای امام صادق(ع)
نفس ابیّه بیشتر و پیشتر از بقیه متوجه ضیم می شود و عکس العمل نشان می دهد
حسین(ع) در عاشورا عکس العمل نشان داد بقیه در واقعه حرّه و… فهمیدند!
گفته بود حاکم میمون باز شد، همه تان را میمون باز می کند؛ او با زنده اش بازی کرد، مردم با مرده اش!
ضریب اجتماعی اباء از ضیم
تعداد شهدا ۰/۳۸٪ کل جمعیت رزمندگان ۶٪ آن ؛ اما ضیم از کل جامعه دفع کردند!
شهادت طلبی، به شهادت دادن جامعه نیست، شهید شدن برای زندگی کردن جامعه است!
دو تحقیق درباره جامعه
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه هفتم – ۱۴۰۴/۴/۱۲؛ حجت الاسلام قنبریان
مردم گرایی نفوس ابیّه
راه اوصیاء و اولیاء از مردم می گذرد. فقط نتیجه گرا نیستند به سبک امویان!
در مقابل بدعتها و ضیم ها وقتی می ایستند دو حالت متصور است:
- ثوره : انقلاب
وقتی است که مردم با آنها همراه می شوند مثل انقلاب۵۷
- اثاره: منقلب کردن و برانگیخته کردن
اگر مردم یاری نکردن و سیئه بزرگ اجتماعی (مثل سلطنت یزیدی) شدند؛ عقده ای نشده، راه دیگر نمی روند بلکه جامعه را توبه می دهند
زینب کبری(س) جامعه را توبه داد!
مثل توبه فردی که وقتی صدای وجدان بلند شد انجام می شود جامعه هم وجدان عمومی ای دارد که کسی باید صدایش شود تا بعد گناه بزرگ سکوت و عدم یاری، توبه کند
دو گام این توبه اجتماعی:
۱. روایت جنایت انجام شده اینبار به شکل روضه؛ تا آستانه درد و لوّامه شدن فراهم شود
– اینجا ممکن است جامعه خطاکار، ترحم کند و خود را از این طریق از عذاب وجدان نجات دهد!
– زینب(س) چنین اجازه ای نداد!
حتی گریه دروغین اهالی تپه ندبه را توبیخ کرد!
۲. نمایش عزت و جرات مندی خود در کنار آن مصائب، ترحم را تبدیل به توبه می کند!
– مواجهه دوباره آیه ۶۴ طه و ۱۴ اعلی!
فلاح و پیروزی برای استعلی یا تزکیه؟!
نقش روضه رضیع شهید در این ماجرا
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه هشتم – ۱۴۰۴/۴/۱۳؛ حجت الاسلام قنبریان
عقلانیت انقلابی حسینی
یادآوری ثوره و اثاره
منطق حرکت حسینی هم معقول هم مشروع
یا صلح آبراهام یا بمباران؛ همان بین السله و الذله است!
نه جنگ طلب نه عاشورا گریز
“خرجتُ لطلب الاصلاح…” خروج از نظم یزیدی هست اما حتما مسلحانه و شورشی نیست!/ اگر مردم کوفه می ماندند حکم دیگری بود!
حرکت در جاده اصلی نه مثل شورشی ها
همراه بردن خانواده!
الاسلام قیّد الفتک (ترور ممنوع)؛ در خانه هانی!
– حیله در جنگ یا حکم سلمان رشدی، فتک نیست!
– رقیب اموی و اسرائیلی بعکس با ترور کار را پیش می برد!
ایستادن در جانب درست تاریخ یعنی چه؟
(اولسنا علی الحق؟)
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه نهم – ۱۴۰۴/۴/۱۴؛ حجت الاسلام قنبریان
ثارالله ۱
سلطنت اموی برای تحمیل سلطه خود یک خون می خواست!
خون و پیراهن خلیفه سوم!
– تعلل معاویه در یاری خلیفه/ زود بردن پیراهن خونین به شام
اپیزود اول: ساختن نماد مظلومیت و بهانه برای بغی (انتقام خون خلیفه)
اپیزود دوم: عاشورا!
– اولین سخنرانی یزید با پیراهن خونین ۲۵سال پیش خلیفه مقتول!
– توجیه جنایت(بستن آب و…) با آن خون!/ لاتنزله الا بالعری/ لایذقوا منه قطره کما صنع بالتقی الزکی!
اپیزود سوم: صیحه آسمانی ظهور
مقابل صیحه جبرائیل، ندایی برای آن خون!
تشابهت قلوبهم؛ هولوکاست صهیونی مثل پیراهن عثمان اموی!
ثوره و اثاره علوی به خونی نیاز داشت اما نه “دم کَذِب” !
خطبه۱۰۵: …انَّ الثائرَ فی دمائنا کالحاکم فی حق نفسه و هو الله…!
ثارالله و خون خدا!
ثوره ها (انقلاب ها در جامعه) و اثاره ها (انقلاب درون مردم) بعد همه از این خون بهره برد
آن مظلومیت واقعی، پروپاگاندای مظلومیت اموی را ابطال کرد! چنانچه جنایات اخیر غزه، هولوکاست را ابطال کرد!
جامعه ای که ابالفضل دارد فرماندهان و رجالش امان نامه نتانیاهو را نپذیرفتد!
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه دهم – ۱۴۰۴/۴/۱۵؛ حجت الاسلام قنبریان
ثارالله ۲
(شب عاشورا)
عاشورا مواجهه: “قد افلح من استعلی” با “قد افلح من تزکی”
مراتب تزکیه تا حدیث قرب نوافل: کنتُ سمعه الذی یسمع به…
آیه عجیب ۵۵ زخرف و روایت کافی ذیل آن:
– فلمّا آسفونا انتقمنا منهم(قرآن)
– ان الله عزوجل لا یاسف کاسفنا و لکنّه خلق اولیاء لنفسه یاسفون…(الکافی ج۱ص۱۴۴)
مقام ثاراللهی سید الشهداء(ع)
مقابل دم کَذِب، این خون الهی هم ۴ جلوه دارد:
- ثوره های پس از شهادت: قیامهای یالثارات الحسین
- پیراهن خونین اول هر محرم در ملکوت: اثاره و شکوفایی قلوب
- علامت ظهور برای امام(عج) تازه شدن خون این پیراهن: طلب ثار حسین(ع)
- شفاعت کبرای صدیقه طاهره(س) در قیامت با آن پیراهن خونین