درسهای نهج البلاغه
جلسه اول / ۲آذر۱۴۰۳
حجت الاسلام قنبریان
نمای کلی خطبه
خطبه ۵ بخش اصلی دارد
- حق و فلسفه آن
- بزرگترین این حقوق
- حالت خروج از اعتدال در روابط میان والی و مردم
- توصیه ها
- مواجهه با مدح والی
گلایه از جبهه انقلاب
بایگانی برچسب: s
سخنرانی/ وجوب جهاد دفاعی (درباره فلسطین و لبنان)
درسهایی از نهج البلاغه
حجت الاسلام قنبریان؛ ۱۱ آبان ۱۴۰۳
سه مبارزه ای که نباید بین شان خلط کرد!
- قیام درون جامعه اسلامی علیه جائر یا غاصب برای تشکیل حکومت ولایی
وجوبش منوط به شرائط و نداشتن توالی فاسد
خطبه۵ در اینباره (افلح من نهض بجناح اواستسلم فاَراح)
– شرائط مثل یار و ناصر
– توالی فاسد مثل ارتداد عمومی (ر.ک: ولایه اللهیه الاسلامیه/ آیت الله مومن/ ج۱ص۱۷۲الی۱۷۸)
روایات تقیه و احلاس بیوت و مانند آن متعلق به این نوع مبارزه است. - جهاد ابتدایی با مشرکان
منوط به حضور و اذن امام (بنابر مشهور)
واجب کفایی بر مردان سالم و توانا
صدر خطبه۱۴۶ در اینباره است…
الان محل ابتلاء ما نیست! - جهاد دفاعی؛ که برخی فقهاء تا ۴قسم شمرده اند:
۱. برای حفظ اساس اسلام دربرابر هجوم کفر، به هدف محو اسلام
۲. برای دفع متجاوزان به خون و ناموس مسلمانان(چه کافر چه ناصبی)
– غارات در زمان امیر(ع)، داعش در زمان ما
۳. برای دفاع از مسلمانانی که با گروهی از کفار درگیرند و ترس مسلط شدن کفار بر آنان است (ولو اساس اسلام در خطر نیست)
– دیروز جنگ ایران و روس، الان لبنان و اسرائیل
۴. بیرون راندن کافران اشغالگر از سرزمین اسلامی
– مثل الان فلسطین
– این اقسام را کاشف الغطاء افضل و کشته اش را مثل شهید در رکاب حسین(ع) می شمارد!
اغلب صور این جهاد : بی نیاز اذن امام و فقیه/ واجب بر مرد و زن، کوچک و بزرگ، سالم و بیمار، دور و نزدیک!/ جواز همکاری با سلطان جائر در آن/ و…
ذیل خطبه۱۴۶ و خطبه های ۲۷ در اینباره است.
گلایه ای از حوزه در اینباره
دانلود سخنرانی «وجوب جهاد دفاعی (درباره فلسطین و لبنان)» | “دانلود از پیوند کمکی“
به زبانِ مردم، از خوانش انقلاب بگوییم!
تبلیغِ انقلابی، لزوماً فتنه‌یابی و تطبیقِ سیاسی بیشتر نیست.
تبلیغِ انقلابی، از همهٔ مسائل فردی و اجتماعی خوانشی در ترازِ انقلابِ اسلامی می‌کند.
بررسی کارگاهی دو موضوع:
- چگونه مسئله‌های واقعی و زندگی مردم در خوانشِ انقلابِ اسلامی، تراز تازه‌ای می‌یابد؟
- چگونه مطالباتِ انقلاب اسلامی، سر بیان زندگی مردم رود؟
تقدم ثروت یا تقدم قدرت
اختلافاتی عمیق در سطوحی بزرگ!
سخنرانی/ عدالت و پیوست عدالت
ارائه در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی / افتتاحیه دوره دانش پژوهان پیوست عدالت/ شهریور ۱۴۰۳
عدالت و پیوست عدالت
حجت الاسلام قنبریان
- لحاظ کردن چند نکته برای دچار
نشدن به تقلیل ها و تنزل ها - جدا کردن مساله از نامساله
– تفاوت عدالت پژوهی با عدالتخواهی! - محوری ترین مساله در عدالت
– عقب ماندگی از عدالت!
– تصریحات رهبر انقلاب در اینباره!
– هر عقب افتادگی هم قابل جبران نیست! - فهرست دوگانه های کاذب در بیان رهبر انقلاب
– عدالت_ولایت
– عدالت_پیشرفت
– عدالت_آزادی
– عدالت_معنویت
– عدالت_مصلحت
– عدالت_کارآمدی
– عدالت_عقلانیت
– عدالت_امنیت - نتیجه این دوگانه ها
– مختل شدن گفتمان عدالت در بدنه مردم - – از اولویت انداختن عدالت در دستگاه حکمرانی
- نظریه عدالت جمهوری اسلامی
– عدالت سه ضلعی است
.ضلع اقتصادی/ اصل ۴۳قانون اساسی
.ضلع سیاسی/ اصل ۲۶ و ۱۰۴ قانون اساسی
.ضلع فرهنگی/ بند ۷ و ۱۵ قانون صداوسیما - عدالت در ساحت حکمرانی
– قانون [نظریه عدالت]
– اجرا [ظرفیت ها و موانع قانونی تحقق عدالت]
– پیگرد و نظارت [مثال فقهی زکات و وقف]
دانلود سخنرانی «عدالت و پیوست عدالت» | “دانلود از پیوند کمکی“
سخنرانی/ شهید بهشتی و الهیات کاربردی
ششمین پیش نشست همایش انقلاب اسلامی و الهیات کاربردی / موسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی (دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای) با همکاری دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران/ ۲۳مهر۱۴۰۳
شهید بهشتی و الهیات کاربردی
ارائه: حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
چند سطح الهیات کاربردی شهید بهشتی:
- اثر بر احکام و قوانین، اینجا او یک فقیه جامع نگر است
دو نمونه از فتوای فردی و اجتماعی - اثر بر خود افعال فردی و جمعی بندگان، اینجا او یک احیاگر دینی است
احیاگری در نقش عمل و تعهد
احیاگری در عزاداری تراز تشیع حسینی - اثر در ساختارها و روابط اجتماعی، اینجا او یک مصلح اجتماعی و به تعبیر خودش طبیب است
مثالی از تصحیح روابط عینی اقتصاد و رفع اتهام از عقود اسلامی!
دانلود سخنرانی «شهید بهشتی و الهیات کاربردی» | “دانلود از پیوند کمکی“
سخنرانی/ اختلاف آری ، تفرقه نه!
جلسه سوم(آخر) / ۲۷مهر۱۴۰۳
حجت الاسلام قنبریان
فرآیند مدیریت اختلاف به سمت حل اختلاف با ظهور حقیقت!
۵ تکنیک امان از تفرقه:
- حکمیت
- نفی خشونت های زبانی
- مخالطه و مراوده
- ماندن امر سیاسی در جامعه
- صندوق رای و انتخابات
تیه و سرگردانی یک جامعه
دانلود سخنرانی «اختلاف آری، تفرقه نه!» | “دانلود از پیوند کمکی“
فرآیند مدیریت اختلاف به گونه ای که به تفرقه نیانجامد، و حل اختلاف با ظهور حق و حقیقت باشد…
تکنیک های امان از تفرقه:
- حکمیت:
اختلاف درونی امت اگر به سمت تفرقه و جدا شدن از جماعت و بغی رفت، یک راه حکمیت است.
– نامه۵۴ به طلحه و زبیر؛ معصوم حاضر میشود متخلفین از بیعت و هم جمل را حَکَم بین خود و جمل یان کند؛ تا کار به تفرقه و جدایی نیانجامد!
– در صفین، اصل حکمیت باطل نبود؛ وقت آن و حَکَم آن و حُکم آن (که باید مطابق کتاب و سنت باشد) خطا بود.
– با نهروانی ها طرح نشد چون آنها از اساس کفر پنداشتند! - نفی سبّ و خشونت های زبانی:
مدیریت اختلاف فکری و سیاسی به این است که اجازه خشونت زبانی داده نشود والا کار به تفرقه می کشد!
خطبه۲۰۶ نهی از سب اهل صفین!
حضرت امیر(ع) با آنها هم اصلاح ذات البین خواست گرچه ترک جنگ با شخص معاویه و حزبش را جحود به ماجاء به النبی می دانست! - مخالطه و مراوده
صحیحه عمربن ابان از امام صادق(ع)؛ حتی با مستضعفین عقیدتی هم مخالطه و مراوده نباید ترک شود.
– کسانی که بهتر بتوانند جامعه را هم بزنند و جدا جدا ماندنها را پایان دهند، برای امور مقدم اند! - ماندن امر سیاسی در صحن اجتماعی:
به بهانه اختلاف نکردن نباید امر سیاسی و حق و باطل را از صحنه عمومی دور کرد و آنرا صرفا فکری و علمی قلمداد و مختص نخبگان و محافل علمی کرد!
حل اختلاف ، فقط با فکر نیست ؛ گرایش ها هم در اختلافات سهیم اند ؛ پس بعد از تبیین و روشن شدن حق -در فرآیند اجتماعی- باید نصرت حق و توهین(=سست کردن، نه سبّ کردن) باطل انجام شود.(خطبه ۱۶۶)
در غیر این صورت (که حق روشن شده اما یاری نشده و باطل سست نشده) ، جامعه دچار سرگردانی و تیه می شود!
– تعابیر عجیب حضرت در خطبه ۱۶۶ - صندوق رای و انتخابات:
بعکس دمکراسی لیبرال در تفکر اسلامی صندوق تعیین کننده حق و حقیقت (نه حق بمعنای حقوق) نیست؛ لذا حق و باطل به رای گذاشته نمی شود، بلکه در چارچوبه حق (اسلام) طرح ها و برنامه های متعدد از سوی احزاب و کاندیداها میتواند به رقابت و انتخاب مردم واگذار شود.
مثلا اصل حجاب باشد یا نباشد را رای و صندوق معلوم نمی کند اما طرح تحقق حجاب این لایحه باشد یا لایحه ای با تمایزات دیگر ، میتواند تفاوت دولتها و مجلسها و عنصر رقابت های انتخاباتی باشد.
جمله مهم رهبر انقلاب اسلامی در نقش انتخابات در تحول (۲دی۱۴۰۲)
سخنرانی/ جنگ وجودی برای جبهه حق و صهیونیستی
جنگ وجودی برای جبهه حق و صهیونیستی!
حجت الاسلام قنبریان
همایش تولد قیام / ۲۶مهر۱۴۰۳
- بیان آن از سوی رهبران طرفین
- آنچه مانع درک این جنگ وجودی برای برخی است!
- برای اسرائیل چگونه جنگ، وجودی است؟!
– دوگانه سرزمین(ارض مقدس)_ دولت سکولار
– دولت صهیونیستی مدرن چگونه برای ارض مقدس ، لشکر خدا شد؟!
– انتفاضه و بخصوص طوفان الاقصی این گره را دارد باز می کند! - جنگ اخیر غزه برای جبه حق چگونه وجودی است؟!
– دوگانه دولت_ امت در نظم مدرن
– حشد پس از داعش چه شد؟!
– بعد از سید حسن برای حزب الله چه خوابی دیده اند؟!
– ام القرای مقاومت(ایران) و چالشی قدیمی: تقدم با چیست؟!
ثروت ملی یا قدرت ملی یا…؟!
جمهوری اسلامی ایران یا انقلاب اسلامی؟!
دانلود سخنرانی «جنگ وجودی برای جبهه حق و صهیونیستی» | “دانلود از پیوند کمکی“
مطلب مرتبط: قرآن و عرفان و فقه را مخدر نکنیم!
پیوست ۱
جنگ وجودی! / مستندات/ مهم
جنگ غزه برای جبهه حق و باطل جنگ وجودی است
شرایط منطقه برای جبهه ی حق هم شرایط مرگ و زندگی است.
امام خامنه ای (حفظه الله) در دیدار نبیه بری (رئیس مجلس لبنان)، دوم خرداد ۱۴۰۳:
«شرایط کنونی منطقه به گونه‌ای است که هم برای دشمن صهیونیستی شرایط مرگ و زندگی است و هم برای جبهه حق.»
شهید سید حسن نصر الله (رحمه الله علیه)، نوزدهم آبان ۱۴۰۲:
«جنگ این روزهای غزه مانند جنگ های گذشته نیست، حادثه ای مانند بقیه حوادث نیست بلکه یک جنگ فاصل، تعیین کننده و تاریخی است که مابعد آن به هیچ وجه مانند ماقبل آن نخواهد بود. همه باید به مسئولیت خود عمل کنند… امروز پیروزی غزه، مصلحت ملی مصر و سوریه و اردن و بخصوص لبنان است.»
شهید سید حسن نصر الله (رحمه الله علیه)، یازدهم خرداد ۱۴۰۳:
«این جنگ هم چنان که نتانیاهو و تندروهای رژیم به آن نگاه می کنند یک جنگ وجودی است و بر ما هم لازم است به آن مانند یک جنگ وجودی و سرنوشت ساز نگاه کنیم.»
شهید سید حسن نصر الله (رحمه الله علیه)، شانزدهم مرداد ۱۴۰۳:
اگر خدای نکرده مقاومت در غزه شکست بخورد که نخواهد خورد، مقدسات اسلامی و مسیحی در فلسطین نابود خواهد شد… اگر مقاومت در غزه شکست بخورد، خطر اسرائیل متوجه دولت های منطقه خواهد شد…
العالم: السید نصر الله: ردنا آت قویاً وحدنا أو مع محور المقاومه
الجزیره: نصر الله: المنطقه الیوم أمام مخاطر حقیقیه وإسرائیل لم تعد قویه کما کانت
شهید دکتر اسماعیل هنیه (رحمه الله علیه) در مصاحبه با سایت رهبر انقلاب، منتشر شده در هفدهم مرداد ۱۴۰۳:
«رهبر انقلاب آگاه هستند که خدای ناکرده هر گونه عقب‌نشینی و شکست برای مقاومت در فلسطین، در منطقه تأثیرگذار خواهد بود و به دشمن صهیونیستی اجازه‌ی نفوذ در این منطقه را می‌دهد. بنابراین، حمایت از مقاومت در فلسطین بر اساس یک وظیفه‌ی شرعی، اسلامی، انسان‌دوستانه و برادرانه است؛ همچنین، برگرفته از نگاه به ماهیّت درگیری با این پروژه‌ی صهیونیستی است، زیرا خطر آن محدود به فلسطین نیست، بلکه به تمام منطقه گسترش پیدا می‌کند.»
ما در جنگ وجودی قرار داریم.
نتانیاهوی ملعون، شانزدهم مهر ۱۴۰۳:
«این جنگ برای ما وجودی است و می خواهم این جنگ به «جنگ رستاخیز» نامگذاری شود… ما واقعیت امنیتی در منطقه خود را به خاطر فرزندان و آینده خود تغییر می دهیم و اطمینان حاصل می کنیم که آنچه در هفتم اکتبر اتفاق افتاد تکرار نخواهد شد.»
عرب ۴۸: نتنیاهو: “هذه حرب وجودیه وهجومنا المضاد ضروری لمستقبلنا وأمننا”
چرا این جنگ برای دو طرف وجودی است؟؛ فایل سخنرانی استاد قنبریان؛ ۲۶مهرماه۱۴۰۳؛ را اینجا بشنوید!
پیوست ۲
سخنرانی حسن روحانی در آیین گشایش همایش راهبرد بهره برداری از ذخایر گازی کشور
ماهنامه راهبرد شماره۳۹
تقدم ثروت ملی بر قدرت ملی!
تقدم جمهوری اسلامی ایران بر انقلاب اسلامی!
قرآن و فقه و عرفان را مخدّر نکنیم!
قرآن سرتاسر نور است و هیچ باطل و عوجی در آن نیست اما نابجا خواندنش می تواند گمراهی و تخدیر بیافریند!
قرآن به “مجاهدان میدان” خطابی دارد و به “تماشاگرانِ” تلویزیونیِ صحنه و “قاعدین” خطاب دیگری ؛ اولی را برای دومی خواندن مخدّر است!
از زبان “مجاهدان میدان” به دشمنان می فرماید:
قُل هَل تَرَبَّصونَ بِنا إِلّا إِحدَى الحُسنَیَینِ ۖ وَنَحنُ نَتَرَبَّصُ بِکُم أَن یُصیبَکُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِن عِندِهِ أَو بِأَیدینا ۖ فَتَرَبَّصوا إِنّا مَعَکُم مُتَرَبِّصونَ﴿۵۲ توبه﴾
بگو: «آیا درباره ما، جز یکی از دو نیکی را انتظار دارید؟! (: یا پیروزی یا شهادت) ولی ما انتظار داریم که خداوند، عذابی از سوی خودش (در آن جهان) به شما برساند، یا (در این جهان) به دست ما (مجازات شوید) اکنون که چنین است، شما انتظار بکشید، ما هم با شما انتظار می‌کشیم[۱]!»
و به “تماشاگران مجازی و تلویزیونیِ” مظلومان غزه و لبنان می فرماید:
وَما لَکُم لا تُقاتِلونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَالمُستَضعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَالنِّساءِ وَالوِلدانِ …﴿۷۵نساء﴾
چرا در راه خدا، و (در راه) مردان و زنان و کودکانی که (به دست ستمگران) تضعیف شده‌اند، پیکار نمی‌کنید؟!…
وقتی احساسات دسته دوم کمی از کشتن کودکان و زنان بی گناه جریحه دار می شود و می رود که تقاضای جهادی و قتالی بکنند، آخوند و مکلای تلویزیون و غیر آن، عارف می شوند و “احدی الحسنیینِ” مجاهدان معرکه را بر بینندگانِ در خانه ها می خوانند و با عرفان بازی، وجدان دردها را تسکین می دهند!
مردم غزه در ۱۰ درصد این زندانِ باریک روباز، محصورتر از قبل شده و واقعا دارند نابود میشوند؛ صدای استغاثه شان بلند است! ما به خاطری که یک وقت مخاطبی سوسول پای تلویزیون، ناامید نشود جای تشرِ “مالکم لاتقاتلون فی سبیل الله و المستضعفین” ، بشارت: “بنا الا احدی الحسنیین” می دهیم!!!
از کی نشستن و تماشاگری و حداکثر آهی کشیدن و دعا و نفرینی کردن یکی از دو حسنای قرآن شده است؟!!
به “فَاذْهَبْ أَنْتَ وَرَبُّکَ فَقَاتِلَا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ”(پس تو برو به اتفاق پروردگارت با آنها قتال کنید ما اینجا خواهیم نشست) شبیه تر است تا “بنا الا احدی الحسنیین”!
هزاران زن و کودک جبالیا و ضاحیه زیر آتش بمانند و احدی الحسنیین ملاقات کنند!
جای ما، خون شهید همانجا تکثیر می شود و پیروزی می آورد!!!
از همین قبیل است همه استفاده های نابجای دیگر از مقام شهید و سنن الهی تاریخ و هرچه رنگ ماوراء و عرفان دارد!
در فقه هم مفاد آیه۵۲ توبه این فتوای صریح است:
“بنا بر فقه اسلام -چه فقه مذاهب اهل‌سنّت، چه فقه شیعه و شاید بقیّه‌ی مذاهب دیگر- تردیدی وجود ندارد که وقتی دشمنی بر سرزمین مسلمین تسلّط پیدا کرد، وظیفه‌ی همه است که با او مبارزه کنند، با او جهاد کنند؛ به هر شکلی از جهاد که ممکن است. امروز مبارزه‌ی با رژیم صهیونیست برای همه‌ی دنیای اسلام واجب و لازم است[۲].”
بحث سرِ باز یا بسته بودن راه جهاد نیست، تقلیل دادن از “برای مستضعفین” به “تعرض به ایران” است!
هنیه مهمان ما بود و در کشور ما ترور شد، بجایش چند موشک می زنیم؛ برای سید حسن و سنوار، نه!
بحث سرِ باور نکردن “جنگ وجودی بین مقاومت و صهیونیزم[۳]” و “به هم گره خوردن سرنوشت ایران با منطقه و مقاومت[۴]” است!(دقت کنید)
قیاس “حمله کفار به بلاد مسلمین” با “قیام درون جامعه اسلامی علیه خلیفه وقت” ، هم مع الفارق است. اینجا هم نابجا خوانی دیگری است؛ که روایات “تقیه” و “حقن دماء شیعیان” و “احلاس بیوت” و نبودن شرایط و نیافتادن در فتنه و تأسی به سیره ائمه بعد از حسین(ع) و… “برای شیعیان” بخوانند! (و می بینیم که حدیث بازان و فقه مالانی -علیرغم فتوای مراجع بزرگ در این ۷۰سال اشغال صهیونی- می خوانند!)
مطلب مرتبط:
محسن قنبریان ۱۴۰۳/۷/۲۹
توجهی درباره یادداشت اخیر!
دال مرکزی یادداشت -چنانچه روشن است- مربوط به حوزه گفتمان سازی مقاومت است نه استراتژی های نظامی یا سیاست گذاری های حکمرانی.
بطور واضح محتواهایی که نابجا مصرف و مانع تحقق مقاومت و نصرتی لکم مُعِده می شود را اشاره وار پرداخته است. حالا این روح مقاومت بالفعل و نصرتِ مُعِده کجا و چگونه خرج شود؟ یادداشت در مقام آن نبوده است. مطلب مرتبط دوم که ضمیمه شده خط کلی ای در اینباره می دهد.
در همین راستا یادداشت چند نابجاگویی یا تقلیل دهی را اشاره می کند:
– آیاتی از قرآن برای کسانی که صرفا شنونده اند! (کل ملت غیور ایران هیچوقت و هیچ جا در این کانال -چه رسد به یادداشت- مذمت نشده و قاعد شمرده نشده اند!)
– برداشتهایی شبه عرفانی که به قصد امید (بنظر گوینده رجاء کاذب) از شهید و سنن الهی در حوادث می شود که چون فاقد عنصر تنظیم شده خوف و نگرانی است، جای امید و رجاء صادق، رخوت و تخدیر می سازد!
– تقلیل از گفتمان حمایت از مظلوم و مستضعف به صرفا تعرض به ایران که برخی تحلیل گران دچارند!
– خلط حکم بین قیامهای معاصر ائمه(ع) برای تعویض خلیفه وقت با حکم تهاجم کفار بر بلاد مسلمین که برخی گویندگان مذهبی و… آن مستقیما یا تلویحا می پردازند !
ریشه این فروکاست ها در دو چیز بیان شده:
– باور نکردن جنگ وجودی برای دو جبهه حق و صهیونیستی در این جنگ اخیر (قبلا در این کانال گفته شده و به زودی مطالب دیگر هم بارگذاری میشود)
– اینکه سرنوشت ایران اسلامی به منطقه و مقاومت گره خورده است (بیانات صریح خطبه جمعه نصر)
شاید بی نیاز از توضیح بود برخی شکست نورها لازم کرد!
[۱] استفاده های رهبر انقلاب از آیه را اینجا بخوانید: «فیش‌های مرتبط با سوره مبارکه التوبه آیه ۵۲»
[۲] و اینجا: «فیش‌های مرتبط با سوره مبارکه النساء آیه ۷۵»
[۳] جنگ وجودی یا شرایط مرگ و زندگی برای طرفین را رهبران دو طرف می گویند:
- رهبر انقلاب اسلامی در ۲خرداد۱۴۰۳ به رئیس مجلس لبنان: شرایط کنونی منطقه به گونه ای است که هم برای دشمن صهیونیستی شرایط مرگ و زندگی است و هم برای جبهه حق!
- محمود قماطی نائب رئیس شورای سیاسی حزب الله به شبکه الجزیره: ما درگیر جنگی وجودی علیه اشغالگران شده ایم…
- العربیه هم به نقل از نتانیاهو: نخوض حرباً وجودیاً!
- سخنگوی کابینه اش هم گفت: ما وارد جنگی شده ایم که برای بقای اسرائیل است…
[۴] ر.ک: خطبه نماز جمعه نصر
سخنرانی/ اختلاف آری، تفرقه نه
درسهای نهج البلاغه
اختلاف آری ، تفرقه نه!
جلسه دوم / ۲۰مهر۱۴۰۳
حجت الاسلام قنبریان
آخرش اختلاف علماء خوب است یا بد؟
جمع دو دسته روایت
- تقسیم کار امام خمینی و آیت الله خوانساری در نهضت!
- فرآیند مدیریت اختلاف: حق و حقیقت + تعامل اجتماعی
- جدایی از ائمه جور و دستگاه ظلمه نه جماعت و سواد اعظم!
- بالاتر از مصاحبت و ملازمت، بودن در مفاصل و جایگاه های اثر گذار لازم است
– روایت صدوق در صفات الشیعه