حجت الاسلام قنبریان
- چرا امام برخلاف مراجع درخواست ساخت حرم بقیع را از آل سعود نکرد؟
- امام بقیع ویران و مسجد النبیِ باشکوه را دو روی یک سکه می داند!
- در حرم و بقعه سازی هنوز فهم هیاتهای انقلابی هم پیشا خمینی است!
به دینداری خود عمق بدهیم
حجت الاسلام قنبریان
حجت الاسلام و المسلمین قنبریان
ممکن است جواب ابتدا ساده به نظر برسد و با یک ” خب معلوم است” شروع شود. گویا یک نگاه صنف گرایی افراطی و تخصص گرایی افراطی جامعه را از تکالیف متقابل به هم غافل می کند و مخاطب را در موضوع حصر می کند.
برعکس آنچه ما فکر می کنیم اگر چه موضوع این لوح آسمانی، روحانیت است ولی مخاطبش نه!
مخاطب درجه یک و عام منشور روحانیت، مردم است و مخاطب درجه دو و خاص روحانیت. چرا که وقتی بین مردم و روحانیت بناست یک وظیفه و تکلیف متقابل باشد همان مقدار که روحانیت باید مردم شناس باشند مردم هم باید روحانیت شناس باشند.
اینجاست که اندیشمند بزرگی مانند سید علی خامنه ای نماز جمعه را برای دعوت به مطالعه و تامل این لوح آسمانی را انتخاب می کند و خواندن و تامل در آن را به مردم توصیه می کند.
توصیّه میکنم این پیام را مثل یک درس، مثل یک کتاب، مثلِ یک لوحِ آسمانى که انسان هی بخوانه و مکرر بخوانه؛ خود من و واقعاً مکرّر خواندم. مخصوصا بخشی از بخش های این پیام رو که هرچه انسان میخونه احساس می کنه روی کلمه به کلمه او بایستی تأمل کنه و التذاد روحی ببره
تأمل کنند مردم و روحانیون عزیز ما.
اینها فیوضات معنوی پرودگار هست بر قلب امام عزیز ما و بر ما مردم.
اگر چه از زمان صدور منشور و این توصیه رهبری سالها گذشته اما فیض معنوی پرودگار برای ما مردم کهنگی بر نمی دارد. امروز از همیشه بر خوانش عمومی و مردمی و همگانی منشور روحانیت نیازمندتریم.
به مناسبت سوم اسفند سالروز صدور منشور روحانیّت توسط امام خمینی(ره)
حجت الاسلام قنبریان
تمام تر شنیدن به این مقدمات از امام خمینی است:
از اول نهضت فرمود: تکلیف ما را سیدالشهدا(ع) معلوم کرده است!
در تبعید، نزد مراجع نجف از تأسی به سیدالشهدا گفت! (ر.ک: نهضت امام خمینی ج۳) اینگونه پاسخ سؤال آن سالها که “این خونها را چه کسی گردن می گیرد؟” را داد!
اول آذر۵۷ ، بیانیه معروف: خون بر شمشیر پیروز است را از نوفل لوشاتو صادر کرد و در بیانیه دیگر(۲۳آذر۵۷) راهپیمایی های عزاداران تاسوعا و عاشورای۵۷ را رفراندوم برای غیر رسمی شدن سلطنت و دولت اعلام کرد!
بعدها هر وقت دیگر نهضت در تهدید جباران یزیدی افتاد باز به سیدالشهداء تأسی کرد!
در دوره نظام، اقتداء به حکومت داری علی(ع) در بیاناتش پرتکرار شد!
حضرت امیر(ع) را چنین می ستود:
« او تمام مقصدش خدا بود. اصل این دنیا و این ریاست دنیا و اینها در نظر او چیزی نبود، مگر اینکه بتواند یک عدلی را در یک دنیا برقرار کند، و الّا پیش آنها مطرح نبود که یک ریاستی داشته باشد یا خلافتی داشته باشد» (صحیفه امام؛ ج۱۳، ص:۱۹۵)
حکومت ایشان را چنین معنا کرد:
«حکومت اسلامی یک همچو حکومتی است. حاکمش با آن ادنی فردش در حقوق مثل هم هستند» (صحیفه امام؛ ج۴، ص:۱۹۷-۱۹۸)
روحانیون را به الگوگیری از آن حضرت دعوت می کرد:
«شما که داعیه پیروی از حضرت امیرالمومنین علیه السلام دارید، لااقل در زندگی آن مرد بزرگ کمی مطالعه کنید، ببینید واقعا هیچ گونه پیروی و مشایعتی از آن حضرت می کنید؟ آیا از زهد، تقوا، زندگی ساده و بی آلایش آن حضرت چیزی می دانید و به کار می بندید؟ آیا از مبارزات آن بزرگوار با ظلم و بیدادگری و امتیازات طبقاتی، و دفاع و پشتیبانی بی دریغی که از مظلومین و ستمدیدگان می کرد و دستگیریهایی که از طبقات محروم و رنجدیده اجتماع می نمود چیزی می فهمید؟» (جهاد اکبر، ص۱۶۷)
به مسئولین کشوری و لشکری هم فرمود:
«من امیدوارم که این عدالت الهی که به چهره تابناک علی بن ابیطالب علیه السلام، ظاهر شده است، در ملت ما و بخصوص قوای انتظامیه جلوه گر شود. شماها که پاسدار جمهوری اسلامی هستید و پاسدار اسلام و قرآن هستید باید به همان نحو که مولا علیه السلام، مظهر عدالت بود و مظهر رحمت، شما هم اقتدای به آن حضرت کنید و با عدالت با مردم و بین خودتان رفتار کنید و با عطوفت» (صحیفه نور، ج۱۹، ص۲۲۳/ دیدار با مسئولین)
محسن قنبریان
ششمین ارائه رویداد آرمان۵ از ویژه برنامه محله پیشرفت با موضوع «حلقههای میانی و ویژگیهای شش گانه»
توسط حجت الاسلام و المسلمین محسن قنبریان در مورخه سهشنبه ۱ اسفند ساعت ۱۱ صبح برگزار شد و اکنون منتشر میشود.
حجت الاسلام قنبریان:
دردنیای امروز، لیبرالیسم می گوید اراده های مردم، ارزش ساز است. هرچی میل کردن همان ارزش است، همان خوب است.
اما خوب تابع امیال نیست، میل، اراده و فعل،ارزش ساز نیست، تابع ارزش است اما همین ارزش الهی با اراده آزاد مردم منعقد میشود.
حجت الاسلام قنبریان:
تحقق اراده خدا و مردم لازم است که همه ارزش های انقلاب اسلامی را دارد. پیشرفت، تمدن اسلامی، آینده موعود که میخواهیم بسازیم یک کانکس پیش ساخته نیست که من و شما بسازیم و به مردم بگوییم بفرمایید داخل، باهم میسازیم.
مردم از مجرای فهم واختیارشان، از اراده آزادشان انتخاب میکنند و از اینجاست که تبیین یک فریضه می شود و وجوب پیدا می کند. اگر مردم نمی آمدند وجوب پیدا نمی کرد، مگر بدون مردم می شود.
حلقه های میانی، فناوری مردمی سازی در گام دوم
هیچ چیز تغییر نمیکند مگر با خلق اراده عمومی
حجت الاسلام قنبریان:
هیچ چیزی در جمهوری اسلامی تغییر نمی کند، تعالی پیدا نمی کند الا به خلق اراده عمومی. آینده؛ با ایده های آسمانی و با فکرهای نخبگان مردم زمینی می شود، جزئی و روشن می شود و با اراده عمومی ملت ایران ساخته می شود.
بیانیه گام دوم در مقام توصیف و توصیه، حرف اصیل انقلاب اسلامی را در هشت یا نه آموزه یادآوری کرده و کلمه محوری آن را خلق اراده عمومی قرار داده است
کاش برای حل همه مشکلات فرهنگی و اقتصادی که تبدیل به بحران می شود با منظر خلق اراده عمومی به آن نگاه کنیم که خلق اراده عمومی برای آن چگونه می شود؟
حلقه های میانی، فناوری خلق اراده عمومی در گام دوم
حجت الاسلام قنبریان:
تو امروز باید خلق اراده عمومی کنی چون تو برای اقلیت زندگی نمی کنی تو می خواهی هشتاد میلیون ایرانی را به یک سرانجامی برسانی نه فقط متدینانت را از آلودگی نجات دهی
این یک فناوری میخواهد یعنی خلق اراده عمومی…
کار حلقه میانی چیست؟
حلقه میانی یک جمع به نیابت از مردم نیست، پیشران مردم است.
روحانیت در دهه پنجاه ثابت کرده است که این فناوری مال او است. فناوری ای که دهه پنجاه با آن گام اول انقلاب را برداشتین یعنی خلق اراده عمومی
حلقه های میانی، فناوری مردمی سازی در گام دوم
مساجد چگونه میتوانند با راه اندازی حلقههای میانی، مسائل محله را حل کنند
حجت الاسلام قنبریان:
مسجدهای ما پر و خالی می شوند. یعنی یک عده ای ثابت همه وعده ها با ما هستند، یک کسانی هم مناسبتی می آیند. این حلقه پا به کار شما که از جوان ها، از درس خوانده ها، از بعضی متدینین، بازنشسته ها، رزمندگان و آزادگانی که آمدند یک حلقه میانی تشکیل دهید، عوامل مشکلات را رصد و شناسایی کنید و نقطه های تحول مشخص کنید…
و با «وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ…»سوره مبارکه آل عمران| آیه ۱۵۹ خلق اراده عمومی کنید.
مسجدی می تواند حل مسئله انقلاب اسلامی در محله خود کند که مسجدی در تراز انقلاب اسلامی باشد. مسجد تراز انقلاب اسلامی، مسجدی است مردم سالار. مسجد مردم سالار یعنی روحانی باشد فقیه باشد لکن مردم او را عادل بدانند و از او راضی باشند این سلول بنیادین مسجد است.
رئیس مسجد؛ اتحاد و یک دلی یک امام با مردم آن محله است.
حجت الاسلام قنبریان
گزیده سخنرانی مراسم گرامیداشت شهید مقاومت اسماعیل هنیه و بدرقه کاروان اربعین هیأتهای دانشجویی
برای داشتن ناب و خالص هرچیز باید نمونه اصلی و اصیل آنرا دید. چه بسا گوهرهایی که در طول تاریخ دچار ناخالصی و شوائب شوند!
نمونه اصلی زیارت اربعین، همان اربعین اول است. زیارت جابرانصاری و عطیه کوفی در آن روز قطعی است.
جابر از صحابه رسول الله(ص) و صاحب سرّ اهلبیت و صدیقه طاهره(س) است. عطیه نیز از فقها و مفسرین امامی کوفه است. راوی احادیث از جمله خطبه فدک و صاحب ۵جلد تفسیرقرآن است. این دو شخصیت موجه شیعی اولین زیارت اربعین را بنیان نهادند[۱].
نکته مهم و حائز اهمیت جمله جابر پس از زیارت سیدالشهداء و شهدای کربلاست که با قسم گفت: والله لقد شارکناکم فیما دخلتم فیه! به خدا سوگند ماهم در آنچه شما داخلش شدید(عاشورا) شریکیم!
عطیه هم مثل من و شما از این ادعا تعجب کرد و پرسید: جابر! چگونه ما با آنها شریکیم در حالیکه در دره ای فرو نرفته، بر کوهی بالا نرفتیم و شمشیری نزدیم؟! در حالیکه اینها بین سرها و بدن هایشان جدایی افتاده و فرزندانشان یتیم و زنانشان بیوه شدند!
پاسخ جابر این بود: عطیه! از حبیبم رسول الله شنیدم که می فرمود: هرکس قومی را دوست بدارد با آنها محشور است و هرکس عمل قومی را دوست بدارد شریک عمل آنهاست! به خدایی که محمد(ص) را به حق مبعوث کرد نیت من و همراهانم بر همان جاری است که حسین(ع) و اصحابش بودند[۲]…!
اگر پاسخ جابر را غیر معصومانه می دانی و حجت بیشتر طلب می کنی ، خطبه۱۲ نهج البلاغه را ببین!
آنجا پس از پیروزی جمل یکی از یاران می آید و می گوید: کاش برادرم با ما بود و پیروزی شما را می دید! حضرت پرسید: میل اش با ما بود؟ گفت : آری! فرمود: پس او در لشکر ماست!
بعد بالاتر فرمود: در همین لشکر(جمل) اند کسانی که الان در اصلاب مردان و ارحام زنان اند؛ زمان آنها را به هم می رساند و با آنها ایمان تقویت می شود!
آخر چگونه “صرف نیّت” و “میل و محبت”، بتواند کسی را هزار سال بعد ملحق به عاشورا یا جمل کند؟!
این که در را برای تنبل ها، محافظه کاران تاریخ و اصحاب قعود باز می کند تا حق ها را یاری نکنند و بعدا با گریه و زیارتی با محبت و نیت، خود را ملحق به آن مجاهدان شهید کنند!!!
درس خوانده هایی هم پیدا می شوند که با مشارب شبه عرفانی و تصوفی چیزی از محبت و نیت بسازند که با بی عملی و بی تعهدی هم ناسازگار نیاید!
به نظرم پاسخ روشن و همه فهم در خود جابر و عطیه است!
جابر، پسر شهیدی از اُحد و رزمنده ۱۸غزوه با رسول الله و بعدا با امیرالمومنین است.
شواهدی کافی در دست است که اگر یک جامانده از عاشورا، معذور بود، او حتماً جابر بود!
عطیه هم ظاهرا چنین است هم از منتقمین خون حسین(ع) با مختار است و هم در قیام علیه امویان همراه با عبدالرحمن بن محمد بن اشعث می شود. حاضر میشود به دستور حجاج ۴۰۰تازیانه بخورد اما سبّ علی(ع) نکند!
اینها شاید شواهد خوبی برای راستی آزمایی نیت و محبت باشد!
زیارت اربعین -در نمونه اصیلش- غایتش این است که زائر بتواند مثل جابر با صداقت بگوید: ما هم شریک عاشورای شماییم!
لذا:
– نه هر خروج و شورش و تلاشی، کشته اش بدون محبت و پیوند با امام حق(ع) به عاشورا ملحق می شود! چون بدون اعتقاد و نیّت، عمل به کمال نمی رسد.
– و نه هر زائر و محبی که قیامِ عاشورایی را “استثناء” و ماموریت خاص حسین(ع) شمارد و “ادله تقیه” را حاکم همیشگی بر “ادله امر به معروف” و”اظهار کلمه حق نزد جبّار” یا جهاد و دفاع مقدس کند!
البته اگر مجتهد یا مقلّد باشد، ماجور؛ اما ملحق به شهدای کربلا شدنش مشکل بنظر می رسد!
زائران اربعین از حیث باز شدن مسیر کربلا با مجاهدت شهدا، قدردان امام خمینی و شهدایش هستند؛ تو بیشتر قدردان آن مجتهد عارف باش که مسیر عاشورا را باز کرد!
“بر اساس عاشورا فتوا داد” و جایی که ارکان اسلام در خطر باشد، “تقیه را حرام دانست.[۳]“؛ بعد شرایط جاری زمانش را به درستی به خطر افتادن اساس اسلام دید و فرمود: تکلیف ما را سیدالشهدا معلوم کرده است!
از اینجا “حکومت ادله تقیه” در فقه برافتاد و فقه مقاومت و مبارزه شکل گرفت و راه برای زائر در جهت قدم صدق و الحاق به عاشورا باز شد!
محسن قنبریان ۱۴۰۳/۵/۲۸
[۱] اگر زیارت اسرای کربلا در اربعین اول هم ثابت باشد هرچه درباره جابر می گوییم به طریق اولی برای آنها ثابت است.
[۳] .ر.ک : رساله التقیه امام خمینی
کشور امام خمینی خیلی باید جلوتر از اینها باشه!