اول چند خبر ظاهرا بی ربط:

1. رئیس کل امور حرمین شریفین -همزمان با بمباران اتوبوس کودکان یمنی توسط سعودی ها- گفت: مشاعر مقدس اماکن صرفا عبادی است و جایی برای شعارهای سیاسی نیست!
2. امسال(مثل پارسال) اجازه مراسم “صرفا عبادی” دعای کمیل کنار بقیع به زوار ایرانی داده نشد و این دعا داخل هتل بعثه قرائت شد!
3. مراسم برائت از مشرکین نیز در کلیشه ای چندین ساله در چند چادر محصور ایرانی ها در عرفات برگزار میشود.
4. ساختمان مجلل و ۱۰طبقه بعثه امسال در قم برای کمتر از ۵۰کارمند افتتاح شد(تقریبا به ازاء هر کارمند ۲اتاق)!

گرچه اسلام سفیانی-سعودی با اقتدار نظام اسلامی و تدبیر رهبر انقلابی مان در منطقه دچار چالش جدی است و برائت از مشرکین زمان بشکل عملی در حرکت روبه جلوی انقلاب اسلامی نهادینه است، اما حج ابراهیمی امام(ره) بدون ابتکاری خاص در موضع انفعال سال به سال به مناسکی معمولی تر تنزل می کند طوری که امسال دیگر از دعای کمیل کنار بقیع هم خبری نبود. برائت از مشرکین عده ای معدود از لبنانی ها در بیت الله حین طواف اثر بخشی بیشتری از جمعیت چندین برابری ایرانی ها در عرفات دارد.

جای اتاق های خالی زیاد ساختمان جدید بعثه و مجموعه تلاشهایی که سرجمع برای افزایش آفتابه و لگن می شود اگر فکر بیشتری برای نهار و شام می شد جلوتر از این بودیم!

متأسفانه “نهضت ساختمان” نه فقط در بعثه که در بسیاری از نهادهای انقلابی و اداری با رشد روز افزون دارد “اصل نهضت اسلامی” را هبوط داده و میراثی فرهنگی اش می کند.

شورای عالی حج -متشکل از عالی ترین مقامات اجرایی و وزارتی- هم وقتی پس از ۷۰۰ ،۸۰۰روز تعطیلی تشکیل می شود باز تکیه اش سر عزیمت و اسکان (همان آفتابه و لگن) است و راهبردی برای تحقق حج ابراهیمی مطلوب امام ندارد!

می شد در این چند دهه:
حتی به سمت منطقه آزاد دینی کردن مکه هم پیش رفت!(اشاره به مبانی آن امسال در دیدار کارگزاران حج با رهبرمعظم انقلاب بود)

یا اقلا پیشنهاد اداره حج توسط عموم مسلمین(مثلا توسط سازمان کنفرانس اسلامی) که در کلام رهبری پس از فاجعه منا اشاره شد را گفتمانی بین المللی در کشورهای اسلامی کرد و به سمت سیاستگذاری و اجرا برد. فاجعه منا و متضرر شدن کشورهای متعدد اسلامی بستره مناسبی برای این طرح بود.

اگر این پیشنهادات آرمانی و غیر قابل تحقق است پس چگونه نماینده ولی فقیه در امور حج، مشابه اینها را طرح میکند؟ از ظرفیت حج برای تشکیل بازار مشترک بین المللی اسلامی که مشکل اشتغال و رونق اقتصادی جوامع اسلامی را حل کند سخن می گوید؟(مصاحبه با العالم ۱۷تیر۹۷). البته فقط سخن می گویند! انگار هیچوقت قرار نیست برای این ظرفیت های حج و به فعلیت رساندن آنها، راهبرد و برنامه ارائه و اقدام عملی صورت گیرد!

اینها همه شدنی است اگر:

بجای اتاقهای خالی و اضافی ساختمانها، “اتاقهای فکر” برای ارتقاء حج و رساندن آن به حج مطلوب اسلام تعریف شود. اتاقهای فکری بین بعثه و سازمان تقریب(که ساختمان او هم اتاق اضافی کم ندارد!)، بین بعثه و میزهای آینده پژوهی در قم و مراکز عالی، بین بعثه و وزارت خارجه، بازرگانی و…
دکترین حج ابراهیمی مطلوب امام بیش از ساختمان و رفاه زیادی زائر و حاجی، نیازمند به فکرها و ابتکارات و راهبردها و مدیریتهای انقلابی است.

محسن قنبریان
۹۷/۵/۲۶