(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه اول – ۱۴۰۴/۴/۶؛ حجت الاسلام قنبریان
از طرفی تاریخ (ظرف تجلی ولی خدا) برای استفاده ماست!/ از طرف دیگر مواجه با استفاده های ابزاری و دلبخواهی از تاریخیم!
اسوه گیری چگونه است؟
توجه به تجزیه و ترکیب وضعیت های اجتماعی
- تجزیه، عوامل و عناصر پدیده ها
ترکیب، تقدیر و نحوه چینش آنها با هم است
- گاهی عناصر ثابت اند اما در دو ترکیب مختلف دو حکم متفاوت می یابند!
مثال: ضیم (ظلم با ننگ) در مختصات علوی و مختصات حسینی
- در ماجرای پس از پیامبر(ص) بر حضرت امیر(ع) ضیم تحمیل شد!
– هم ابوسفیان شعرش را خواند هم صدیقه طاهره اشاره کرد!
- در ماجرای عاشورا، قبول شهادت برای اباء از ضیم بیان شد!
این دو با عناصر شبیه هم، ترکیب متفاوتی دارند!
- تحمل ضیم علوی، حفظ اسلام و تحمل ضیم حسینی پایان اسلام بود!
- “تحملوا الضیم منهم” درباره عامه هم برای حفظ مصالح کلی تر است!
- استفاده از این قاعده در جنگ اخیر با رژیم صهیونی!
ما شبیه کدام تاریخیم؟!
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه دوم – ۱۴۰۴/۴/۷؛ حجت الاسلام قنبریان
- نگاه نظام مند و ترکیبی به جامعه دو سطح دارد:
طرح ترکیبی به حسب نظام ارزش
• مثل نقشه معماری یک مسجد یا پل است!
• کفر و ایمان هر دو نقشه کلی دارند؛ هم طرح تمدنی اسلام هم نقشه خاورمیانه آمریکایی
• حکمت ۳۱ نهج البلاغه طرح کلی و نقشه ایمان، کفر، شک و نفاق…
- ساخت اجتماعی هریک از نقشه ها
• اینجا بنّایی آن معماری است؛ آن نظام ارزش اینجا یک ساخت اجتماعی می یابد.
• فرق ساخت اجتماعی با بنّایی مسجد این است که اینجا با اراده انسانها، گروه ها و… مواجه است نه آجر و خشت؛ لذا ممکن است ساخت اجتماعی عین نقشه نشود، مخلوط بدست آید.
• بین جامعه ساخت پیامبر(ص) و امیرالمومنین(ع) و امام حسن(ع) از این حیث فرق است!
• روایت امام سجاد(ع)، ساخت اجتماعی معاصر خود را می گوید!
* این جلسه پر است از تطبیقات و مثالها به شرایط جاری کشور؛ از دست ندهید!
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه سوم – ۱۴۰۴/۴/۸؛ حجت الاسلام قنبریان
- طرح کلی و نقشه ارزشی (آرمان) تا به ساخت اجتماعی برسد، نیازمند آرمان گرایی واقع بینانه است نه آرمانگرایی و نه واقع گرایی
- پیچیدگی ها و سختی های ساخت اجتماعی…
مفاهیم در ساخت های اجتماعی ماهیت و معنای متفاوتی دارند؛ مثل صلح
صلح حدیبیه در ساخت اجتماعی ایمانی و صلح ساباط در ساخت اجتماعی شک رخ می دهد ؛ هم در عناصر و هم در ترکیب با هم فرق دارند.
در این جلسه عناصر ایندو با هم مقایسه شده و سؤالاتی برای شرایط جاری ما طرح و پاسخ گرفته:
- اگر رهبری را زدند؟!!
- دست برتر نظامی یعنی چه؟!
- هر گفتگو یا معاهده ای، صلح تحمیلی است؟!
- صلح غیر تحمیلی نسبت ما با هسته های مقاومت را چه می کند؟!
- مرحله بعد از تغییر رژیم سیاسی برای متجاوز چیست؟!
- و…
(جستاری در اسوه گیری و استفاده ابزاری از تاریخ)
جلسه چهارم – ۱۴۰۴/۴/۹؛ حجت الاسلام قنبریان
توجه به پویایی جنبش ها (حق و باطل)
- جنبش اموی و علوی (شجره های خبیثه و طیبه قرآن) دارای مراحل اند و هریک حُکم خود را دارد
- سه مرحله جنبش اموی: بغی با پرچم انتقام خون عثمان بعنوان ولیّ دم/ خلافت با حکمیت تحمیلی صفین/ شروع سلطنت
- مشخصات ۸گانه سلطنت در بیان مودودی
دو مرحله جنبش حسینی:
- اظهار حقیقت وقت بدعت ولایت عهدی
– هنگام بدعت اظهار علم بر علماء ربانی واجب
– اگر بدعت اساس اسلام را به خطر اندازد، تقیه حرام است بلغ ما بلغ
این تا آخر جنبش حسینی هست
- تشکیل حکومت در فرض یاری مردم
نامه کوفیان و خیانت کوفیان این مرحله را تشکیل داد:
– با دعوت آنها، حضرت “جنبشِ نه به سلطنت یزید” را به سمت احیای حکومت علوی (که شرعی و هم طبق معاهده صلح حسنی بود) برد
– با خیانت کوفیان، امکان این مرحله از دست رفت (مثل ائمه بعد) اما سر گام اول ماند تا شهادت (این موقعیت برای ائمه بعد نبود)
قاعده:
حقیقت(اظهار علم)، تابع اکثریت نیست؛ اما حکومت تابع رضایت مردم است (ارتکاز متشرعه شیعه در نامه اول)
دو نحوه کشته شدن به لحاظ اثر اجتماعی
– جملات شهید مطهری
سنت عهد خون بستن و عهد جانبازی اصحاب:
– علی(ع) و حمزه و جعفرطیار و عبیده برای پیامبر(ص)
– عمار و ابن تّیّهان و ذوالشهادتین و… برای علی(ع)؛ الذین تعاقدوا علی المنیّه (خ۱۸۲)