در ۶ماه گذشته بیش از ۵طرح برای مواجهه با بی حجابی را طرف بحث، نقد و ارزیابی یا مشورت بوده ام که همه در دو رکن شریک بودند:

1. تبدیل از جرم (مسئولیت کیفری) به تخلف (مسئولیت مدنی)!
2. کنترل دوربین به جای گشت ارشاد سابق!

دو نقد اساسی بنده هم به همین دو رکن بود:
– اول: بر اساس قوانینِ مسئولیت مدنی و کیفری این تبدیل قابل دفاع نیست. در شرع نیز اثبات حد یا مجازات برای برخی گناهان، نوعی رعایت کرامتِ مرتکب هست که در دادگاه بتواند از فهم و امکان شبهه، قصد و… دفاع کند؛ نه مثل تخلف مدنی(مثلا نبستن کمربند ایمنی)، بشکل هوشمند جریمه شود(تفصیل مطلب جای دیگر)
– دوم : هرطرحی که متکی به ولاء طرفینی افراد جامعه “در پناه و یاری دادن به هم”(۷۲انفال) و “امر و نهی کردن متقابل هم”(۷۱توبه) نباشد یا بدان ختم و واگذار نشود، محکوم به شکست خواهد بود.
شارع اسلام عمده رفع و دفع منکرات در فضای عمومی را با تذکر لسانی آحاد جامعه براساس آن زیرساخت، تنظیم کرده و سهم اندکی به برخورد یدی حاکمیت سپرده است. اگر جای عموم مردم، دوربین و پیامک هوشمند قرار گیرد عملا از آن نُرم جامعه ایمانی خارج میشود (تفصیل این مطلب نیز بیان شده)

پ. ن:
در بیان اخیر رئیس قوه قضاییه بنظر می رسد اشکال اول لحاظ شده که مجازات (جریمه یا محرومیت و…) برای مراتبی از بی حجابی، پس از دادگاه صالحه باشد؛ نه سامانه هوشمند یا گروه نیابتی ناظر و… (امیدوارم منظور سخنان همین باشد).
– برای رکن دوم هم احیای کامل اصل۸ قانون اساسی، بسته سیاستی و اجرایی می خواهد تا طرح عقیم نماند.

محسن قنبریان