جلسه ششم «سلسله درسهایی از نهج البلاغه» با موضوع «شرح نامه ۵۳» و قرائت فراز اخلاق رهبری پیگیری شد.
دریافت جلسه ششم «درسهایی از نهج البلاغه» | “دریافت از پیوند کمکی“
فراز اخلاق رهبری (لا تنصبن نفسک لحرب الله…فان الله یُذل کل جبار و یهین کل مختال)
یادآوری و اتصال به قبل:
رعایت نکردن مردم و نداشتن قلب رحیم ، درنده خویی و غنیمت شماری تجاوز به حقوق مردم، گذشت نکردن از عمد و خطای آنها ،با اقتدار حرف زدن با آنها؛ را حضرت بمثابه جنگ با خدا می شمارد! چرا؟!
چون چنین عملکردهایی یک خُلق درونی (ابهت و اختیال)پدید می اورد. چنین خُلقی در محضر الهی ، اعلان جنگ با خداست!
- همین مضمون در خطبه قاصعه(۱۹۲) هم هست:
“سپاس برای خداوندی است که لباس عزت و کبریایی پوشید و این دو را انحصاری خود کرد و این دو را حرم و حریم خویش قرار داد و برای جلال خویش برگزید. لعنت و دوری از رحمت را بر کسی از بندگان قرار داد که در این دو با خداوند نزاع کند!”
– سپس حضرت امتحان فرشتگان در ماجرای سجده بر آدم را از همین حیث می شمرد(لیمیز المتواضعین منهم من المستکبرین)
– مثال حج در بیابان خشک و مثال موسی (ع) در لباس چوپانی نزد فرعون و… را مثالهای دیگر برای این اصل مهم می شمارد( فان الله سبحانه یختبر عباده المستکبرین فی انفسهم باولیائهم المستضعفین فی اعینهم) - در خطبه قاصعه روی سخن با مردم در اطاعت نکردن از بزرگان قبایل است اما در نامه ۵۳ از همان اخلاق زشت در حاکمان نهی می کند. و به حاکم می گوید با مردم دارد امتحان میشود: وابتلابهم!
و تصریح می کند:” ایاک و مساماه الله فی عظمته و التشبه به فی جبروته فان الله یذل کل جبار و یهین کل مختال: برحذر باش از خود برابر داری با خداوند در عظمت او و شبیه شمردن خود در جبروت او به درستی که خداوند هر جباری را ذلیل و هر اهل نخوتی را بی مقدار می کند. - فراز مورد بحث:
“خود را براى جنگ با خدا بسیج مکن که تو را در برابر خشم او توانى نیست و از عفو و بخشایش او هرگز بى نیاز نخواهى بود.
– هرگاه کسى را بخشودى، از کرده خود پشیمان مشو و هرگاه کسى را عقوبت نمودى، از کرده خود شادمان مباش.
– هرگز به خشمى، که از آنت امکان رهایى هست، مشتاب
– و مگوى که مرا بر شما امیر ساخته اند و باید فرمان من اطاعت شود. زیرا، چنین پندارى سبب فساد دل و سستى دین و نزدیک شدن دگرگونی ها در نعمتهاست.” - درمان این رذایل در حاکم:
“- هرگاه، از سلطه و قدرتى که در آن هستى در تو نخوتى یا غرورى پدید آمد به عظمت ملک خداوند بنگر که برتر از توست و بر کارهایى تواناست که تو را بر آنها توانایى نیست.
این نگریستن سرکشى تو را تسکین مى دهد و تندى و سرافرازى را فرو مى کاهد و خردى را که از تو گریخته است به تو باز مى گرداند.
بپرهیز از این که خود را در عظمت با خدا برابر دارى یا در کبریا و جبروت، خود را به او همانند سازى که خدا هر جبارى را خوار کند و هر خودکامه اى را پست و بى مقدار سازد”
- نکات و لطایف بیشتر را در فایل صوتی بشنوید.